ABD’de 8 Kasım’da yapılan orta seçimlerde, Demokratların denetimindeki Temsilciler Meclisi, Cumhuriyetçilerin çoğunluğunun sağlanması akabinde el değiştirecekti. Lakin ABD Kongresinin alt kanadı Temsilciler Meclisinde yapılan üçüncü tıpta da meclis lideri seçilemeyince, oylama sonraki güne ertelendi. Kurallara nazaran, Temsilciler Meclisi Lideri seçilmeden yasama organı olan Kongre faaliyetlerine başlayamıyor.
Yeterli çoğunluk sağlanamadı
8 Kasım 2022’deki orta seçimlerin akabinde birinci oturumunu yapan 118. ABD Kongresinin iki yıllık yeni yasama süreci, lider seçimi kriziyle başladı. Meclis lideri birinci iki cinste kâfi çoğunluk sağlanamadığı için seçilemeyince vekiller üçüncü kere oylamaya gitti.
Cumhuriyetçilerin çoğunluk başkanı Kevin McCarthy bu kere partisinden 202 kişinin oyunu aldı. Muhafazakar Cumhuriyetçilerin 20’si ise Jim Jordan‘a oy vererek McCarthy’nin çoğunluğu elde etmesine müsaade vermedi. Üç oylama boyunca 212 Demokrat üyenin tamamı parti başkanları Hakeem Jeffries için oy kullanmaya devam etti.
McCarthy dilemması
McCarthy partisi içinde Temsilciler Meclisi Başkanlığı için 188 oyla en fazla takviye alan kişi oldu. Lakin Cumhuriyetçiler içinde ona katiyetle oy vermeyeceğini söyleyen bir küme siyasetçi var. Bunların birden fazla, eski ABD Lideri Donald Trump‘ın destekçileri.
Aralarında Bob Good ve Matt Gaetz‘in de bulunduğu bu küme, McCarthy’nin müesses nizamı temsil ettiğini savunuyor.
McCarthy, Donald Trump’ın 2021’deki Kongre baskınındaki rolünü eleştirmiş, bu akından Trump’ın sorumlu olduğunu söylemişti.
100 yılın en büyük krizlerinden biri
ABD Temsilciler Meclisinde son 100 yıldır birinci defa, yapılan üç oylamada da kâfi çoğunluğa ulaşılamadığı için meclis lideri seçilemiyor. Cumhuriyetçiler ortasındaki bölünmüşlüğü ortaya seren başkanlık seçimleri için dördüncü cinsin bir sonraki gün öğlenden sonraya ertelenen oturumla yapılması bekleniyor.
Jim Jordan’ın kendisi dahil Cumhuriyetçi üyelerin birçoğu “birlik” daveti yaparken, McCarthy’e karşı olan bir küme muhafazakar Cumhuriyetçinin karşı oy vermeye devam etmesi oylama sürecini kilitledi. Tarafların birbiriyle görüşüp, bir mutabakata varacağı beklentisiyle oturum bir sonraki güne ertelendi.
McCarthy, kendi partisinden kâfi sayıda milletvekilini ikna edemediği için son 100 yılda Temsilciler Meclisi başkanlık seçimlerini üç tıpta da kazanamayan birinci çoğunluk önderi olarak kayıtlara geçti.
ABD’de Temsilciler Meclisi Lideri, devlet lideri ve lider yardımcısından sonra protokolde üçüncü sırada yer alması bakımından ehemmiyet arz ediyor.
Bundan sonra ne olacak?
435 üyeli Temsilciler Meclisinde, Cumhuriyetçiler 222, Demokratlar 213 koltuğa sahip. Lakin Demokratlardan 1 sandalye, Virginia’dan seçilen Demokrat siyasetçi Donald McEachin‘in 28 Kasım 2022’de vefat etmesi üzerine boş kalmıştı. McCarthy’nin lider seçilebilmesi için ise Meclis üyelerinin yarısı olan 218 üyenin oyunu alması gerekiyordu. Fakat bu baraj her bir milletvekilinin bir üyeyi oylaması halinde geçerli. Örneğin, 6 milletvekili oylamada çekimser kalırsa, mevcut milletvekili sayısı 434 olan mecliste çoğunluk için gereken oyun 218 değil, 214 olması gerekiyor.
Öte yandan, Temsilciler Meclisi, liderini seçmeden işlemeye başlayamıyor. Milletvekilleri yeni liderin seçilmesi için gereken çoğunluğu elde edene kadar oylamaya devam edecek. McCarthy ise bu süreçte partisindeki isimleri ikna etmek için ter dökecek.
