Asistan doktorlar seslerini duyurabilmek için İstanbul Tabip Odası’nda basın toplantısı düzenledi. İstanbul Tabip Odası İdare Şurası Lideri Prof. Dr. Pınar Saip ve Üyesi Prof. Dr. Rukiye Eker Ömeroğlu’nun da katıldığı toplantıda basın açıklamasını asistan tabip Dr. Merve Yıldırım yaptı.
“Yakın vakitte kaybettiğimiz asistan doktor Dr. Mustafa Yalçın için son derece üzgün olduğumuzu belirtir, yakınları ve tıp topluluğuna başsağlığı dileriz” diyerek kelamlarına başlayan Dr. Yıldırım, “Hekimlik mesleği tıp fakültesine adım atıldığı anda başlayıp ölene kadar devam eden bir serüvendir” dedi.
Tıp ve uzmanlık eğitiminin, Sıhhatte Dönüşüm Programı, üniversitelerin özerkliğine müdahale ve üniversitelere dayatılan ‘Sağlık Bakanlığı ile Birlikte Kullanım Sözleşmesi’yle hasara uğratıldığını söz eden Dr. Merve Yıldırım, şunları söyledi:
“İZİN HAKKININ YOK SAYILMASI, MOBİNG, ANGARYA İŞLER…”
“Büyük hayaller ile başladığımız uzmanlık eğitimi; çalışma şartları ve maruz kalınan mobbing ile hayal kırıklığına dönüşüyor. Günlük 36 saate varan çalışma mühletleri, fiyatlı nöbet sonraki müsaade hakkının yok sayılması, vazife tarifinin dışındaki angarya işlerle uğraşmak bugüne dek sıklıkla lisana getirdiğimiz sorun başlıklarından kimileri.
“16 SAATLİK NÖBETTEN BİR GÜN SONRA 36 SAATLİK NÖBETE ZORLANIYORUZ”
Asistan emeğinin sömürüsünün en çarpıcı hali nöbetlerdir. Tıpta Uzmanlık Eğitimi Yönetmeliği ‘Uzmanlık öğrencileri 3 günde birden daha sık olmayacak halde nöbet tutmalıdır’ demesine karşın resmiyete yansımasa da kimi kliniklerde nöbet sayısı ayda 14-15’i bulabiliyor. Günlük 8 saatlik mesainin akabinde 16 saat nöbet tuttuktan sonra sonraki gün çalışmaya yani 36 saatlik nöbete zorlanıyoruz. Mevzuatta ‘Gece nöbeti tutanlara sonraki günü misyon verilmez’ tabiri yer almasına karşın başhekimlere kurumda hizmetin aksamaması münasebetleriyle nöbet sonraki dinlenmesi gereken doktoru mesaiye devam ettirme yetkisi verilmiştir. Asistan doktorların birçoklarının aylık nöbet mühleti 130 saati aşmasına karşın 130 saati aşan nöbet fiyatları tekrar mevzuata nazaran ödenememektedir. Nöbet sonrası müsaade kullanabilenlere ise nöbet fiyatı ödenmemektedir. ‘Nöbet ücreti’ ile ‘nöbet sonraki izin’ taleplerinin de karşı talepler olarak düzenlendiği mevcut sistemde doktorun ya dinlenme hakkından ya da emeğinden vazgeçmesi isteniyor.”
“ASİSTAN HEKİMLİK TEMELDE EĞİTİM SÜRECİDİR”
Dr. Merve Yıldırım, asistan hekimliğin temelde bir sıhhat hizmeti değil eğitim süreci olduğunu tabir ederken, “Sürecin sonunda asistan doktordan kendi branşının yeterliliğini sağlaması ve bir uzman doktor olarak mesleğini layıkıyla yerine getirmesi beklenir. Bunun mümkün olması için bu süreçte asistan tabiplerin aldığı eğitimin nitelikli olması kaidedir. Performans sistemi ve kışkırtılmış sıhhat talebi nedeniyle asistan tabipler sıhhat hizmeti için bir iş gücü yığını olarak görülüyor, eğitimi geri plana atılıyor. Polikliniklerde eğitici yönlendirmesi ve kontrolü olmadan hasta muayenesi yapmak, konsültasyon hizmeti vermek zorunda kalıyor. Bu durum hem eğitimin hem de sıhhat hizmeti kalitesinin düşmesine neden oluyor” dedi.
Sosyal muhtaçlıklarını karşılayacak vakit bulamadıklarına işaret eden Dr. Yıldırım, bunun da “tükenmişlik sendromu”yla sonuçlandığını söyledi. Dr. Yıldırım, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“HİYERARŞİK İLGİLER MOBBİNGE NEDEN OLMAKTA”
“Hiyerarşik bağlantılar mobbinge neden olabilmektedir. Sıhhat ortamında kıdem ve usta-çırak bağı Hipokrat’tan beri bilinen, tıp eğitimi ve uygulamasının en değerli temellerinden biridir. Lakin birtakım durumlarda bu alaka asistan aleyhine işleyerek iş kısmı, akademik ve uygulamalı eğitim süreçlerinde mobbing olarak karşımıza çıkıyor. Mobbingi bildirmek ve şikâyet etmek isteyen asistan tabipler eğitim alamama, huzurlu bir çalışma ortamında çalışamama üzere tehditlere maruz kalıyor. Bu durum mesleğinin şimdi başında olan doktorun motivasyonunu kırıp, yalnızlığa, çaresizliğe yahut istifaya sürüklüyor.
“30 BİN ASİSTAN TABİP OLARAK ÇIĞLIĞA DÖNÜŞEN SIKINTILARIMIZIN DUYULMASINI TALEP EDİYORUZ”
Pandemi süreciyle birlikte asistan doktorlar için tüm bu problemler katlanarak arttı. Pandemi servislerinde, polikliniklerde, acil servislerde, filyasyonda, laboratuvarda yani pandemi ile gayretin her alanında özveri ile vazife almamıza karşın artan iş yükü, ihmal edilen uzmanlık eğitimi, fiyat adaletsizliği ve artan mobbing ile karşılaştık.
Bizler sayısı 30 bini bulan asistan tabipler olarak; çığlığa dönüşen sıkıntılarımızın duyulmasını, nöbet sayılarının insani sonlara çekilmesini, şartsız nöbet sonraki müsaadesi verilmesini, eğitim sürecimizin performans sistemine kurban edilmemesini, sıhhatte mobbingin son bulmasını, bu hususta bütün meslektaşlarımızın üzerine düşen misyonu yerine getirmesini, mobbinge karşı şikâyet, denetleme ve cezalandırma sistemlerinin uygulamaya sokulmasını, tıp eğitimini yaralayan üniversite özerkliğine müdahale ve kontrat dayatılmasından derhal vazgeçilmesini, pandemi görevlendirmelerinin adil bir biçimde yapılmasını, bütün doktorların insani çalışma kaidelerine sahip olmasını, hak ettikleri emekliliğe yansıyan performansa dayanmayan fiyat almasını talep ediyoruz.”