T24 müellifi Atilla Dorsay, Netflix’te yayınlanan Fransız üretimli Madame Claude sinemasını inceledi. Dorsay’ın yazısı şöyle:
“Evet, işte Netflix’ten değişik bir sinema. Madame Claude… Bizim pek tanımadığımız bir hanım. Lakin Fransızlar uygun bilir, hatta daha 1977 yılında bir biyografik sinemasını yapmışlardır. Asıl ismi Fernande Grudet olsa da bu “madame” sözcüğün Fransızca’daki çift anlamlılığının bu defa makûs olanına dayanıyor. Bu “madame” bizim ünlü Madam Matild Manukyan’ınımızın bir gibisi… Yani o bir “genelev kraliçesi”. Fransa yakın tarihi içinde kendine mahsus bir rol oynamış olan…
Film 1968 yılında açılıyor. Fransa’da George Pompidou periyodu başlamıştır. Şimdi siyah-beyaz TV vardır ve erkenden bitmektedir, fosur fosur sigara içilmektedir ve şimdi cep telefonu yoktur.
Anversli belediye liderinin kızı olan Fernande Grudet, kendisini ülkenin “genelev patroniçesi” olmaya adamıştır. 25 yaşındaki birinci ve tek evliliğinden olan kızına tümüyle sırt çevirmiş, her açıdan tam manasıyla duygusuzlaşmış bu haşin ve inatçı bayan şöyle der: “Aşk bir hastalıktır. Ben hastalıkla yaşayamazdım.” Buna karşılık buyruğunda onlarca genç ve hoş bayanı çalıştıracaktır, artık gerçek ailesi onlardır.
Ama kolay iş değildir bu… Elbette dediği üzere, “İnsanlar iki şeye para harcamaktan çekinmez: yemek ve seks.” Onun teminatıysa bunlardan ikincisidir. Bunun için kızları itinayla seçer, onlara çok şey öğretir: bacak ortalarını pak tutmaktan temel cinsellik hijyenine, “müşteri” değil, “arkadaş” ya da “küçük tavşanım” demeye… Ve her türlü, her yaştan, her cins erkeğe tahammül etmeye…
Paris’in “sefahat semti” Pigalle’deki randevu konutu tıpkı vakitte hem polisin, hem de siyasetin yerlerinden biri olup çıkmıştır. Polis onun sayesinde kimi aktüel olayları aydınlatmayı, kimi suçluları yakalamayı umar. Örneğin o yıllarda ülkeyi sarsan Markovich olayını: Alain Delon’un muhafazası olan Markovich meyyit bulunmuştur, Delon ve bir arkadaşı suçlanmıştır, sonrasında Pompidou’nun karısının cinsel içerikli fotoğraflarının bulunduğu ve bunun da De Gaulle’cu klancıların işi olduğu söylenmiştir!.. Evet, işte Fransa bu türlü rezaletlerin yaşandığı bir ülkedir, tahminen bunların şampiyonu…
Kendi kendisine verdiği isimle Madame Claude, tüm bunlar için yardıma çağrılır. Kendisinin ve kızlarının “arkadaş”larından öğrenebileceklerine dayanarak… O ortada hayatına Lyonlu gencecik Sidonie girer: Geçmişindeki büyük dramın tesirinden şimdi tam kurtulamamış olan… O ve Virginie bayanın en büyük destekçileri olacaktır. Uzun vakittir birinci sefer hayatına cinselliği, hatta aşkı sokan güzel Andre ile birlikte… Ancak öylesine acılaşmış ve katılaşmış Madame tekrar sevebilir mi?
Böylece vakit geçer, 1970’ler gelir. Woodstock yaşanmış, cinsel ihtilal başlamıştır. Ve tahminen “artık kimse seks için para ödemeyecektir”. Bir vakitler konutunu Marlon Brando’dan Kennedy’ye, hatta İran Şahı’na en ünlülerin ziyaret ettiği söylenen gerçek ismiyle Fernande Grudet’nin modası geçmiştir. Fakat bunu kabul etmekte öylesine zorlanır ki… 1974’te Pompidou ölür. Madame’ın kızları dağılır; her biri kendi yazgısını yaşamak için… Madame artık yalnızca “sosyetik fuhşun yaşayan efsanesi”dir.
Ama bu onu yıllar sonra “devlete borçları” nedeniyle mahpusa girmekten kurtaramayacaktır. Lakin 1992’de, 69 yaşındayken özgürlüğüne kavuşur. Ortada “Alo, Oui – Alo, Evet” ismiyle anılarını muharrir. Ve 2015 yılında Birçok kentinde hayata veda eder.
Herhalde bu anılardan yola çıkmış olan sinema, bayan bir yazar- direktörün elinden çıkmış bir üretim. Birkaç temel özelliği var. Biri, cinselliğe verdiği değerli yer. O denli ki, bilhassa birinci yarıda erotizmin dozu oldukça yükseliyor, pornografinin sonlarını zorluyor. Lakin bir yandan aslında sinemanın konusu seks ve kıssa bunu gerektiriyor. Ayrıyeten bu sahneler genel bir estetiğe sahip oldukları üzere, en azından kimileri seksin en itici, hatta en iğrenç yanlarını da gösteriyor. Biz erkekler için pek güzel olmasa da…
Bir öbür özellik, çabucak tüm sinemanın Madame’ın ağzından, onun bakışı ve yorumuyla anlatılması. Bu aşikâr bir tekdüzelik yaratmıyor değil. Allahtan o roldeki Karole Rocher inandırıcı ve etkileyici olabiliyor. Birebir şeyler yakın dost Jo rolündeki tecrübeli Roschdy Zem ve Sidonie rolüneki Garance Marillier için de söylenebilir. Böylelikle birçoklarını birinci defa gördüğümüz bu kalabalık takım, açık bir ahenk içinde, bu sineması doruğa değilse de aşikâr bir seviyeye çıkarabiliyor.”
