İstanbul Üniversitesi Öğretim Üyesi ve Sıhhat Bakanlığı Toplum Bilim Şurası üyesi Prof. Dr. Veysel Bozkurt önderliğinde Covid-19 salgınının başlangıcından itibaren yapılan dördüncü anketin sonuçları açıklandı.
9-15 Nisan tarihlerini kapsayan ve 4 bin 79 anketin değerlendirmeye alındığı araştırmayla, toplumdaki aşı taraftarlığı, aksiliği ile tereddüt seviyesi ve bunlara tesir eden faktörlerin ortaya çıkarılması amaçlandı.
Çevrim içi olarak yapılan ankete katılanların yüzde 10,7’si “Aşı oldum”, yüzde 14,8’i “Bulduğum birinci aşıyı olacağım” derken, yüzde 19,3’ü “Aşıya ait tereddütlerim var; beklemekten yanayım”, yüzde 9,8’i “Aşı olmayı düşünmüyorum” dedi. Bu da toplumda aşıya karşı tereddüt ve terslik seviyesinin yaklaşık yüzde 30’a dayandığını ortaya koydu. Ankete katılanların 51,3’ü aşı olmak için sırasını beklediğini söz etti. Araştırmada, “sürü bağışıklığını” savunanların oranı da yüzde 20 olarak belirlendi.
Mevcut aşılara inanç yüzde 38
Araştırmaya nazaran, mevcut aşılara yönelik tereddütleri olanların oranı yüzde 44 çıkarken, açıkça itimat duymadığını belirtenlerin oranı 38 oldu. Aşı üreten firmalara inanç ise yüzde 28 seviyesinde. Bilime güvendiğini belirten iştirakçilerin oranı ise yüzde 75’te kaldı. İştirakçilerin yüzde 11’i bilime güvenmediğini tabir etti. “Bitkisel tedavilere ve alternatif tıbba” güvenenlerin oranı ise yüzde 37 seviyesinde.
Gençlerde aşı aykırılığı yüksek
Gençlerde aşıya karşı tereddüt ve aşı aykırılığının daha fazla olduğunu ortaya koyan araştırmanın özet kısmında şu kıymetlendirme yapıldı:
“Araştırmaya nazaran, yaş arttıkça istikrarlı bir biçimde aşı taraftarlığı artıyor. Buna karşılık gençler ortasında aşı zıtlığı ve aşı tereddüttü daha fazla. Eğitim seviyesinin artması, aşı taraftarlığını artırırken, aşı tereddüttü ve aşı aksiliğini azaltmaktadır. Bu örneklemde çoğunluğun üniversite ve üzeri eğitime sahip olduğunu düşünürsek, muhtemelen toplumun genelini temsil eden bir ankette aşı aykırılığı biraz daha yüksek çıkacaktır. Gerçekten öteki araştırmaların sonuçları bunu desteklemektedir.”
Kadınlar daha tereddütlü
Araştırma; öğrenciler, işsizler ve konut hanımları ortasında aşı tereddüttü en yüksek düzeyde olduğunu ortaya koydu. Cinsiyete nazaran karşılaştırma yapıldığında ise aşı tereddüdünün bayanlar ortasında daha yaygın olduğu görüldü. Aşı tersliğinde erkekler önde olsa bile ortadaki farkın istatistiksel olarak manalı olmadığı tabir edildi.
Araştırma aşıya karşı tereddüt ve aşı aksiliğinin gelir seviyesi arttıkça azaldığı da araştırmanın sonuçları ortasında yer aldı. Kentlerde aşı taraftarlığı, küçük yerleşim ünitelerine nazaran önemli bir oranda artış gösterdiği belirtildi.
Sağda aşı tereddüttü ve aşı zıtlığı arttı
Araştırmanın sonuçlarına ait yapılan değerlendirmede, “Covid-19 ve aşı dünyada birtakım ülkelerde olduğu üzere bizde de sıhhat sorunu olmanın ötesine geçmiş ve politize olmuştur” denildi. Buna nazaran, politik yelpazenin solundan sağına hakikat gitgide aşı taraftarlığı gerilediği ortaya çıktı. Buna rağmen sağda aşı tereddüttü ve aşı zıtlığı arttı.
Politik görüşte olduğu üzere, dini bağlılık ile de aşıya yönelik tavır ortasında manalı bir ilgi olduğu belirtilen araştırma sonucuna ait değerlendirmede, “Seküler kümeler ortasında aşı taraftarlığı mütedeyyin kısma nazaran daha güçlü. Buna rağmen mütedeyyin kesim ortasında da aşı kuşkuculuğu ve aşı aksiliği başkalarına nazaran daha yüksek” denildi.
ANKA