İstanbul Medipol Üniversitesi İşletme ve İdare Bilimleri Fakültesi İnsan Kaynakları İdaresi Kısım Lideri Doç. Dr. Pelin Vardarlıer, Covid-19 salgını sebebiyle insan kaynakları süreçlerinde de değişikliklerin olduğunu belirterek işe alım süreçlerinde yapay zeka programlarının da tesirli rol oynamaya başladığını söyledi.
Vardarlıer, Covid-19 salgının işe alım süreçleri, insan kaynakları ve kurum içi bağlantı alanlarında tesirlerini kıymetlendirdi.
Salgın sürecinde işletmelerin müşterilerin ve çalışanlarının ziyan görmemesi için uzaktan çalışma üzere pek çok tedbiri devreye aldığının altını çizen Vardarlıer, “İnsan kaynakları departmanlarına değerli vazifeler düşmekte. Bu sürecin aktif bir biçimde ilerlemesi, çalışan performanslarının düşmemesi ve motivasyonlarının yüksek tutulması, insan kaynakları departmanlarının üzerinde durması ve dikkat etmesi gereken mevzular arasındadır” formunda konuştu.
Ödüllendirme siyasetleri uygulanmalı
Performansın yüksek olmasında rol oynayan etkenlerden birinin başkanlar olduğunu söyleyen Vardarlıer, “Belirsizliğin fazla olduğu bu periyotta güçlü ve dijital başkanların varlığı işletmelerin gücünü arttırmada itici bir faktördür. İşletmeler bu süreçte dijital önderlerin varlığı ile başarılı olabilir ve yükselişe geçebilir. Pandemi süreci iş yapış formlarını değiştirdiğinden bu değişikliklere ayak uydurabilecek çalışanlar, işletmelerin genel performanslarını da büyük ölçüde arttırmaktadır. Bu nedenle, çalışanların performansını arttırmak için ödüllendirme siyasetlerinin uygulanması gerekmektedir” diye konuştu.
Vardarlıer, dijitalleşme ile birlikte performans kıymetlendirme, işe alım, mülakat idaresi, teklif idaresi, eğitim ve gelişim idaresi, işletme içi bağlantı ve çalışan memnuniyeti faaliyetleri daha aktif bir formda ve online olarak yönetildiğini, buna bağlı olarak vakit ve maliyet tasarrufu sağlandığını söyledi.
Yapay zeka programları işe alımlarda kullanılıyor
İşe alım süreçlerinde yapay zeka sistemlerinin de tesirli rol oynamaya başladığının belirten Vardarlıer, şunları söyledi:
“Yapay zeka ve robotik teknolojilerinin hayatımızda daha çok yer almasıyla birlikte insan kaynakları süreçlerinde işe alım, seçme yerleştirme, oryantasyon ve insan kaynaklarının rutin yaptığı öbür işler yapay zeka takviyeli dijital sistemlere devredilmeye başlanmıştır. Böylelikle daha az işgücü ile süratli ve daha aktif bir halde süreçler yönetilmektedir. Bununla birlikte yapay zekânın iş görüşmelerinde de epeyce yararlı kullanımları olduğunu görmek mümkündür. Hakikaten iş görüşmelerinde yapılan görüntü kayıtlarının ve bu görüntü kayıtlarında adayın kendisine yöneltilen sorulara verdiği yanıtlara dair seslerin incelenmesi sonucunda yapay zekâ programlarının işçiye dair karar verdiği bilinmektedir.
Bu noktada yapılan görüntü kaydında bireyin jest ve mimiklerinden hareketle davranışlarına dair bir data seti oluşturulmaktadır. Yapılan bu data seti oluşturmanın akabinde gerçekleşen tahliller sonucunda kişinin alınacak olduğu işe uygun olup olmadığı, bu işte başarılı olup olamayacağı, geçmiş başarısı ile gelecekteki başarısı ortasında ne üzere bir oran olacağı tarafında belirlemeler yapılarak bireyin işe alımı noktasında kararı verilme sürecinde teklifte bulunabilmektedir. Ayrıyeten müracaat sürecinde önyargıları da ortadan kaldırdığı görülmektedir.”
Salgın süreci ile birlikte uzaktan çalışmanın birçok işletme tarafından kalıcı hale getirildiğinin altını çizen Vardarlıer, bu süreçte ise ahenk, dijital dönüşüm, değişim idaresi üzere kavramlardan daha çok bahsedildiğini anlattı.
Vardarlıer, kelamlarına şöyle devam etti:
“Çeşitli insan kaynakları uygulamaları da tek bir platformda toplanmaya ve çalışanların gereksinimlerine nazaran şekillendirilmeye başladı. Klasik çalışma hayatına baktığımızda çalışanlar tek bir çatı altında işlerini yürütmekteydi. Uzaktan çalışma ile işler, vakit ve yerden bağımsız olarak yürütülmekte. Bu durum ise çalışanları ruhsal ve motivasyonel olarak etkileyebilmekte. Çalışanların his paylaşımında bulunamaması ise büyük bir eksiklik olarak karşımıza çıkmakta. Bu nedenle bu süreçte, çalışanlar ruhsal ve duygusal manada dayanak beklemekte. Âlâ planlanmış mentörlük, koçluk üzere programlarla kişi odaklı tahliller üretmek mümkün. Çalışanlara gerilim idaresi konusunda takviye verilmesi, iş-özel hayat istikrarlarının sağlanması, hatta ailelerinin de pedagojik manada desteklemesi üzere tahlil yolları bulunmakta. Son yıllarda insan kaynakları departmanlarının fazlaca üzerinde durduğu bir husus var, ‘Mutluluk Yönetimi’. Memnunluk idaresi departmanlarının varlığı ve fonksiyonu ile daha kişi odaklı hareket etmek mümkün.”
“Kamera yerine bilgisayara bakmak karşı taraf açısından önemli algılanmamaya neden olabilir”
Çevrimiçi mülakat yapacak adaylara da tavsiyelerde bulunan Vardarlıer, şu teklifleri sıraladı:
“Adayların mülakat saatinden en az 1 saat evvel bilgisayarına hangi platformda mülakat gerçekletirşilecekse (Microsoft Teams, Zoom, Skype gibi) gerekli programları yüklemiş olması, bu programları güzel kullanabiliyor olması ve kamerasının çalışır durumda olup olmadığını denetim etmesi gerekir. Görüşme esnasında rastgele bir sorunla karşılaşmamak için evvelden prova yapılabilir. İş görüşmesinin gerçekleştirileceği odanın fizikî kuralları da son derece değerli. Adayların art plandan gelebilecek seslere karşı tedbir almasında yarar var. Televizyon, çocuk yahut evcil hayvan sesleri görüşmeyi engelleyeceği için bu tıp seslerin gelmeyeceği yerlerde görüşmeye katılmak gerekir. Karanlık ve rahatsız edici aydınlatmaların olduğu yerlerde mülakata katılmak karşı tarafı rahatsız edebilir. Telefon ve öteki elektronik aygıtlardan gelebilecek bildirim seslerinin kapalı olmasına itina gösterilmeli.
Çevrimiçi mülakatlar her ne kadar konut ya da adayların konfor alanları dahilinde yapılıyor olsa da profesyonel kıyafetlerin tercih edilmesi birinci izlenim açısından değerli bir faktördür. Mülakat esnasında kamera yerine bilgisayara bakmak karşı taraf açısından önemli algılanmamaya neden olabilir. Bu nedenle konuşurken kameraya bakmak daha profesyonel bir algı oluşturmaya yardımcı olur. Son olarak, özgeçmişin adayın çarçabuk ulaşabileceği bir yerde bulunmasında yarar var. Bu sayede, özgeçmişte yazan bilgilerin unutulma ihtimaline karşı tedbir alınmış olur.
