İstanbul halkının konut içi gündeminden duygudurum düzeylerine, ekonomik tercihlerinden iş memnuniyetlerine kadar birçok başlıkta yapılan araştırma, 25 Ocak 2021 – 8 Şubat 2021 tarihleri ortasında, 741 İstanbullu ile telefon üzerinden görüşülerek hazırlandı.
‘İstanbul Barometresi Ocak 2021 Raporu’na nazaran Türkiye iktisadının yakın periyotta kötüleşeceğini düşünen iştirakçilerin oranı, geçen aya nazaran artarak yüzde 50.8’e yükseldi.
Türkiye iktisadının yakın periyotta güzelleşeceğini düşünenlerin oranı, Aralık ayına nazaran azalarak yüzde 24’e indi. Türkiye iktisadının seyrinin değişmeyeceğini söyleyenlerin oranı ise yüzde 25,2 oldu.
18-34 yaş ortası iştirakçilerin yüzde 45,4’ü Türkiye iktisadının kötüleşeceğini düşünürken bu oran 60 yaş ve üzeri iştirakçilerde yüzde 59 olarak ölçüldü.
Vatandaş endişeli
Kendi iktisadının yakın periyotta kötüleşeceğini düşünen iştirakçilerin oranı, Aralık ayına nazaran azalarak yüzde 47.7’e düştü.
Kendi iktisadının, yakın periyotta güzelleşeceğini düşünenlerin oranı yüzde 20.2, değişmeyeceğini düşünenlerin yüzde 32.1 oldu. 18-34 yaş ortası iştirakçilerin yüzde 43.3’ü kendi iktisadının kötüleşeceğini düşünürken bu oran 60 yaş ve üzeri iştirakçilerde yüzde 54.2 kaydedildi.
Vatandaş para kazanamıyor
Katılımcıların yüzde 57.1’i, Ocak ayında geçinecek kadar para kazanamadığını belirtirken, yüzde 39,8’i geçinecek kadar para kazanabildiğini söyledi. İştirakçilerin yalnızca yüzde 3,1’i bu ay birikim yapabildiğini tabir etti.
Sadece taban ödendi
Katılımcıların yüzde 4.7’si, borç alıp vermediğini; yüzde 45,3’ü borç aldığını; yüzde 3,8’i borç verdiğini; yüzde 2,2’si hem borç verip hem borç aldığını belirtti.
Aralık ayı ile karşılaştırıldığında borç alma ve verme oranlarında azalma olduğu görüldü. Kredi kartı kullandığını belirten iştirakçilerin yüzde 31’i, kredi kartı borcunun tamamını ödeyebildiğini; yüzde 42.9’u ise minimum fiyatı ödediğini belirtti.
Katılımcıların yüzde 18.7’si hiç ödeyemediğini, yüzde 5.3’ü asgari-tamamı ortasında bir fiyat ödediğini, yüzde 2,1’i ise asgariden az meblağ ödediğini kaydetti.
Ekim, kasım ve aralık ayları ile karşılaştırıldığında, kredi kartı borcunun tamamını ödeyenlerin oranının düşüşte olduğu görüldü.
İşten çıkarılma korkusu
Katılımcıların yüzde 52.2’si çalıştığını, yüzde 81’i ise hanede gelir getiren biri olduğunu belirtti.
Çalışanların yüzde 72’si işinden şad olduğunu, yüzde 16’sı ise şad olmadığını belirtirken, yüzde 12’si ise işinden ne şad ne de mutlu olmadığını belirtti.
Katılımcıların yüzde 23.7’si işten çıkarılma korkusu duyduğunu, yüzde 7.8 kısmen bu türlü bir kaygıya sahip olduğunu, yüzde 68.5’i işten çıkarılma korkusu duymadığını söyledi.
İş kaygısı
Çalışmayan iştirakçilerin yüzde 31.2’si konut işleriyle uğraştığını, yüzde 22.9’u emekli olduğunu, yüzde 17.5’i iş arayıp bulamadığını belirtti.
İş arayanların yüzde 60.6’sı; iş arayıp bulamayanların ise yüzde 58.3’ü, yakın vakitte iş bulacağına inanmadığını tabir etti.
Ekonomik problemler ve koronavirüs
Katılımcılara ocak ayında meskende en çok ne konuşulduğu soruldu. İştirakçilerin yüzde 39.25’i ekonomik sıkıntılar, yüzde 30.8’i koronavirüs, yüzde 5.87’si ise barajlardaki su ve kuraklık sorunu yanıtını verdi.
İstanbul’un ocak ayı gündemi, İstanbul’daki baraj sularının kritik düzeye inmesi, koronavirüs ve İstanbulkart’a 15 Ocak’tan itibaren HES kodu zaruriliği oldu.
Türkiye’nin Ocak ayı gündeminde, yurt çapında evreli olarak koronavirüs aşılamasının başlaması, koronavirüsün seyri ve Boğaziçi rektörün değişimi öne çıktı.
Katılımcıların yüzde 33,8’i yurt çapında kademeli olarak koronavirüs aşılamasının başlamasının, yüzde 30,6’sı koronavirüsün seyrinin, yüzde 17,1’i Boğaziçi Üniversitesi rektör değişiminin ocak ayı gündemi olduğunu söz etti.
Stres yüksek
Katılımcıların gerilim ve dert düzeyinin, Aralık ayındaki oranlarla tıpkı olduğu görüldü. Ocak ayında, İstanbulluların gerilim düzeyi 7.5, dert düzeyi 7.2 ölçüldü.
Kadınların gerilim düzeyi 8 iken, erkeklerin gerilim düzeyi 7.1 bulundu. Hayat memnuniyeti düzeyi geçen aya nazaran azalarak 4.4 olarak belirlenirken memnunluk ve huzur düzeyi de bir evvelki aya nazaran azaldı.
Vatandaş Halk Ekmek’i destekliyor
Katılımcılara, İstanbul Halk Ekmek’in kentin işlek noktalarında taşınabilir araçlarla ekmek satışı uygulamasını duyup duymadığı soruldu.
Katılımcıların yüzde 69.6’sı duyduğunu; yüzde 85.8’i desteklediğini, yüzde 7.4’ü desteklemediğini, yüzde 6.8’i ise kararsız olduğunu belirtti.
Katılımcıların yüzde 53.1’i İstanbulkart ile toplu ulaşıma ek olarak alışveriş de yapılabildiğini duyduğunu belirtti.
Aşı kümesinden haberleri yok
Katılımcıların yüzde 96’sı COVID-19 aşısı olmadığını belirtti. Yüzde 74.6, Sıhhat Bakanlığı’nın belirlediği risk kümelerine nazaran hangi aşı kümesinde aşılanacağını; yüzde 48.7, kendisine aşı sırasının ne vakit geleceğini bilmediğini söyledi.
Yüzde 13.8’i ise bir yıl sonra aşı olabileceğini düşündüğünü tabir. İştirakçilere “Aşılanma sırası size geldiği vakit Sinovac aşısı olmak istiyor musunuz?” diye soruldu.
Katılımcıların yüzde 44.3’ü olmak istediğini, yüzde 36.1’i olmak istemediğini, yüzde 19.6’sı ise kararsız olduğunu kaydetti. Erkeklerin yüzde 51.3’ü, bayanların ise yüzde 35.7’si Sinovac aşısı olmak istediğini açıkladı.