Sahra Çölü’nden bu ayın başlarında Fransa’ya gelen toz, 1960 yılında bölgede gerçekleştirilen nükleer denemeden kalan sezyum 137 radyoaktif kalıntılarını da ülkeye taşıdı. Bu durum ilerleyen günlerde Türkiye’ye de Avrupa üzerinden beklenen toz taşınımı nedeniyle kaygıya neden oldu. Muhtemel taşınımda yapılması gerekenler ve alınacak tedbirler ile ilgili açıklamada bulunan Dicle Üniversitesi Nükleer Tıp Ana Bilim Kısmı Lideri Doç. Dr. Bekir Taşdemir, “Toz bulutu içinde ne kadar sezyum 137 bulunduğu konusunda net açıklama yok; lakin muhtemel durumda yüksek ölçüde tespit edilmesi halinde halkın uyarılması gerekmektedir. Halkın gerekirse bu periyotta dışarı çıkmaması, camlarını açmaması ve bu havayı mümkün mertebe solumaması gerek” dedi.
Fransa’ya şubat ayının başlarında Sahra Çölü’nden gelen tozun, 1960 yılında bölgede gerçekleştirilen nükleer denemeden kalan sezyum 137 radyoaktif kalıntılarını Jura Dağları’na bıraktığı açıklandı. İlerleyen günlerde Türkiye’ye de Avrupa üzerinden beklenen toz taşınımı beklentisi telaşa yol açtı. Dicle Üniversitesi Nükleer Tıp Ana Bilim Kolu Lideri Doç. Dr. Taşdemir, sezyum 137 radyoaktif kalıntılı toz taşınımıyla ilgili ikazlarda bulundu.
Her toz taşınımını tehdit ögesi olarak düşünmemek gerektiğini hatırlatan Doç. Dr. Taşdemir, “Diyarbakır ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi civarında vakit zaman yaygın toz taşınımı Suriye ve Suudi Arabistan tarafından geliyor. Fakat Avrupa’daki toz bulutuyla bunu karıştırmamak gerekiyor. Avrupa’ya ekseriyetle Sahra Çöl’ünden bu toz bulutları taşınmakta. Avrupa’nın Güney ve Doğu kesitlerine tesiri altına almakta. Sahra Çöl’ünde 1960’ta nükleer denemeler gerçekleştirildiği için orada artık bu radyoaktif unsurlar bulunabilmekte. Fakat bizim bu bölgemize gelen Suriye ve Sudi Arabistan üzere bölgelerden toz bulutları geçmişte bu bölgede nükleer deneme yahut nükleer hücum gerçekleşmediği için bu riski taşımadığını düşünüyorum” dedi.
Sezyum 137 nedir?
Sezyum 137 isimli unsur, ölümcül tesiriyle bilinen kimyasal element olarak nükleer endüstride kullanılmaya devam ediliyor. Çıplak elle dokunulması halinde saniyeler içinde vefata neden olabilen sezyum, yan tesirleri nedeniyle sıkı kontrol altında tutuluyor.