Muratpaşa ilçesinde tarihi Kaleiçi ve kentin en değerli simgelerinden olan Osmanlı yapıtı İnhisarı Mehmet Paşa Camii’nde 2018 yılında başlatılan onarım çalışmaları kapsamında, son periyotlarda yapıldığı belirtilen avluda tuvalet yeri için hafriyat yapılırken Roma periyoduna ilişkin geometrik motiflerden oluşan mozaik ortaya çıkarıldı. Avluda 2 sarnıç, 2 tandır ve 3 mezar bulundu.
‘İki sarnıcı işler vaziyette tuttuk’
Tekeli Mehmet Paşa Camii’nin 1600’lü yılların başında inşa edildiğini belirten Vakıflar Bölge Müdürü Hüseyin Coşar, Evliya Çelebi’nin de Seyahatnamesi’nde geçtiğini ve pek süslü, ziynetli bir cami olduğunu, avlusunun ise olmadığından bahsedildiğini söyledi. Caminin bugüne kadar 6 kere tamirattan geçtiğini, 2018’de başlatılan en kapsamlı onarım sonrası kapatılan birçok özgün yapıta rastlandığını anlatan Coşar, “Avluda Roma devrine ait mozaikler çıktı. Avluda düzenleme yaptık, burada 1977’de yapılan devasa betonarme şadırvan vardı. Statik sıkıntıları vardı ve onu kaldırdık. Onu kaldırınca altından sarnıç çıktı. Esasen daha evvel de bir tane vardı. Bu iki sarnıcı işler vaziyette tuttuk ve avluyu bu biçimde düzenledik. Daha evvelki yıllarda avluda cenaze namazı kılınamıyordu, yaptığımız düzenlemeden sonra istenildiğinde cenaze namazı da kılınabilecek” dedi.
Tuvalet için kazılmıştı
Restorasyon başladıktan sonra burada önemli tuvalet muhtaçlığı oluştuğunu, uygun alan belirlemek için hafriyat yapıldığını anlatan Hüseyin Coşar, “Kazı sonucunda bu alanda mozaikler çıkınca kazıyı devam ettirdik. Avlunun tamamını kazdık. Bu kısımda mozaikler çıkınca çabucak projelendirdik ve Müdafaa Heyeti’nden da geçti. Burayı muhafazaya aldık, artık konservasyonları yapılıyor. Cam panel halinde üstten gezilip görülebilecek hale dönüştüreceğiz” diye konuştu.
Roma periyoduna tarihlendiriliyor
Mozaiklerin Roma periyoduna tarihlendirildiğini kaydeden Coşar, “Tabi bu mescitten daha evvelki bir periyot ve mescitle ilgisi yok. Daha evvel demek ki burada yapı varmış. Bu yapının elimizde kalan kalıntılarını da bu formda sergileyeceğiz, yaşatacağız. Mozaik süslemelerde dairesel, geometrik motifler var. Tıpkı alanda daha sonraki periyotta tandır üzere bir şey de yapılmış. Bir adedini altında mozaik vardır diye kaldırdık fakat çıkmadı. Mozaik çıkan alan olağanda 80 metrekare civarı. Dış bordürleri üçgen, mozaiklerden kalan kısmı ise 10 metrekare civarında” dedi.
‘Mezarların hangi periyoda ilişkin olduğunu bilemiyoruz’
Avluda biri kapının sağ, ikisi sol tarafında pencere altında üç de mezar bulunduğunu aktaran Hüseyin Coşar, “Hatta cesetler içinde duruyordu. Farklı bir formda buranın kıblesi olağandan biraz sola kaymış lakin cesetler tam kıbleye dönmüş vaziyette hafriyat sonucu ortaya çıktı. Kime ya da hangi periyoda ilişkin olduğunu bilemiyoruz. Mezar taşı da kaybolmuş. Esasen 70-80 yıl evvelki fotoğraflar var ve o vakit da mezarlar gözükmüyor. Uzun müddettir bu formda, avlu herkesin ayak bastığı bir yerdi. Müdafaa altına alınacak ve sade bir mezar yapılacak. Boş bir mezar taşı konulacak, yalnızca mezar olduğu belirli olması için” diye konuştu.