TBMM İklim Araştırma Kurulu’nda Türkiye’de toprak ve yeşilin savunucusu olarak bilinen TEMA’dan “Ormanları parçalıyoruz, durduralım, bir tane ülkemiz var öbür gidecek yerimiz yok” değerlendirmesi yapıldı.
Milliyet gazetesinden Lider Yılmaz’ın haberinde konuşmasının ayrıntılarına yer verilen TEMA Vakfı İdare Heyeti Lideri Deniz Ataç, madencilik faaliyetleriyle tabiatın önemli tahribata uğradığını, yalnızca 2 bin 685 noktada çıkılan maden ihalesinde Kayseri vilayetinden büyük alanda madencilik yapılacağını belirterek, “Yanlışlık var, hemen bakılmalı” dedi.
‘3 kök sorun var’
TEMA Lideri Ataç, atmosferdeki insan kaynaklı karbondioksit birikiminin yüzde 35’nin arazi bozulumundan kaynaklandığını söyledi. Ataç, coğrafik pozisyonu nedeniyle Türkiye’nin iklim değişikliğinden en çok etkilenecek ülkelerin başında geldiğini, 21. yüzyılın sonlarına gerçek ekstrem iklim olaylarına en çok maruz kalacak üçüncü ülke olacağını bildirdi.
Ataç, geçmişte hiç konuşulmayan etraf ve iklim değişikliği bahislerinin artık herkesin gündeminde olduğuna işaret ederek, “Hepimizin gözlüklerimizi değiştirmemiz gerekiyor. Herkes çevreci olmak zorunda” uyarısı yaptı.
‘Politika üretme’, ‘yasal mevzuat’ ve ‘uygulama’ alanlarında üç kök sorun yaşandığını belirten Ataç eksiklikleri, ‘risk kıymetlendirme eksikliği, düşük motivasyon, üst uygulama siyasetlerinin oluşturulamaması, iklim ve su kanunu üzere kanunların tamamlanamaması’ olarak sıraladı. Ataç, bakanlıklar ortasında örtük hiyerarşinin bulunduğunu öne sürdü.
‘Burada bir yanlışlık var ve hemen bakılmalı’
Türkiye’nin çeşitli bölgelerindeki maden faaliyetlerinden örnekler sunan Deniz Ataç, 16, 17 ilin maden ocakları haritasını çıkardıklarını belirterek, “Burada bir yanlışlık var. Bu ihalelerin dörtte biri yapılırsa Türkiye öteki bir yer olur pek çok açıdan. Önemli fizikî değişiklikler olacak, çok büyük çukurlarla karşılaşacağız. 4’üncü küme metalik madencilikteki su kullanımı inanılmaz ve tahribat çok büyük. Sülfürik asit ya da siyanürle çıkarılıyor. 2019 Temmuz ile 2020 Ağustos’ta 13 ay geçti ve tekrar bir ihale oldu ve o ihalede de 2.685 noktada maden ihalesine çıkıldı. Yalnızca bu ihalede çıkarılan alanların toplamı da Kayseri vilayetinden büyük. Burada bir yanlışlık var ve ivedilikle bakılmalı” dedi. Burdur bölgesindeki mermer ocaklarına ait fotoğrafları gösteren Ataç, “Bölge delik deşik olmuş, vallahi burada bir yanlışlık var” tabirlerini kullandı.
‘Bir kestik üç diktik demeyelim’
Ormanların da ziyan gördüğünü lisana getiren Ataç, ”11 yılda 10 hektar küçük modüllerin oranı yüzde 118 artmış. ‘madencilik, güç ve diğer’ müsaadeler nedeniyle 146 bin hektar, orman alanından çıkarılmış. Biz ormanları biraz kolay topraklar görüp değişik nedenlerle parçalıyoruz. Çok parçalamışız ormanları. Bir de ne olur, ‘bir tane kestik, üç tane diktik’ demeyelim artık, onun o bir tanesi yetişene kadar 100-150 yıl demek, yeri gelene kadar… Ne olur kesmeyelim artık. Artık daima bir arada onarıma geçmemiz lazım ancak elimizdekileri evvel muhafazamız lazım. Yani elimizdeki ormanları parçalamayalım. Bir tane ülkemiz var, öbür gidecek yerimiz de yok” diye konuştu.
Eroğlu: Yabanî madenciliğe karşıyım
Komisyon Lideri Veysel Eroğlu ise iktidarları devrinde 2.1 milyon hektarlık alanı orman olarak Türkiye’ye kazandırdıklarını belirterek, Ataç’a, “Yok bir adedin yerine üç değil, en az beş tane diktik” biçiminde esprili karşılık verdi. Eroğlu, “Ben yırtıcı madenciliğe karşıyım ancak çevreci madenciliğe mecburuz. Devlete düşen, tüm kurumlardan müsaadeleri toplayıp ÇED çalışmasını yapmak. İhaleyi alan kişinin kimseyle muhatap olmadan sonraki gün kazmayı vurması lazım. Artık vatandaşlarla iş adamlarını karşı karşıya getirmiş oluyoruz. Yapılacak şey; tüm süreçleri devlet tamamlasın, kendi kurumlarından müsaadeleri, ruhsatları ne varsa yapsın, her şey tamam olduktan sonra ihaleye çıksın” dedi.
Eroğlu, orman alanlarında verilen izinlere ait istatistikleri de açıklayarak, “2020 sonu prestijiyle bugüne kadar 20 bin 452 tane müsaade verilmiş, alanı 75 bin 659 hektar, yüzde olarak yüzde 0.33 yani binde 3.3; yani temel öbür müsaadeler çok daha fazla” diye konuştu.