Mısır kıyısında terk edilmiş gemide yalnız başına geçirmek zorunda kaldığı 4 yılın akabinde Suriye’ye dönen Ayşa, “Nasıl mı hissediyorum? Sonunda hapishaneden çıkmış üzere. Sonunda aileme kavuşuyorum, onları yine göreceğim” diyor. Ayşa, 4 yıldır elektriksiz ve hijyenden uzak yaşıyordu.
Muhammed Ayşa, Mısırlı yetkililerin, 2017 yılının Temmuz ayında MV Aman gemisine Mısır’ın Adabiya limanında el koyması sonucu gemide mahsur kaldı. Kargo gemisinin, güvenlik ekipmanlarının kullanım müddetinin dolmuş ve kimi evrakları eksikti. Bunlar aslında çözülmesi çok da güç olmayan problemlerdi lakin geminin Lübnanlı üstlenici firması yakıt parasını ödeyemedi, Bahreynli sahipleri de maddi ıstırap içindeydi. Geminin Mısırlı kaptanı karaya çıkınca, mahkeme 2. kaptan Muhammed’i MV Aman’ın yasal vasisi olarak atadı. Suriye’nin liman kenti Tartus’ta doğmuş olan Muhammed, mahkeme kararının ne manaya geldiğinin kendisine açıklanmadığını ve başına gelenleri birkaç ay sonra mürettebat gemiyi terk etmeye başladığında anladığını söylüyor.
‘Tabutta gibisiniz’
Muhammed’in kardeşi bu 4 yıllık mühlet içinde Muhammed’in bulunduğu bölgenin yakınından geçmesine karşın gemilerinin birbirine uzak olması sebebiyle sadece telefonla konuşabildiler.
Hukuken gemiden ayrılması yasak olan Muhammed, “Hiçbir şey göremiyorsunuz, hiçbir şey duyamıyorsunuz. Tabutta gibisiniz” diyor.
2020’nin Mart ayında bir fırtına MV Aman’ı demirlediği yerden yaklaşık 8 km sürükledi. Gemi, kıyıya birkaç yüz metre kala karaya oturdu. Bu olay sonucunda Muhammed kıyıya yüzebilmiş ve yiyecek alıp telefonunu şarj edebilmişti.
Uluslararası Çalışma Örgütü’ne nazaran, dünya genelinde yaklaşık 250 gemi ve mürettebatı terk edilerek kendi başlarının dermanına bakmaya mecbur bırakıldı. Örgüt, 2020’de terk edilen gemi sayısının 85 olduğunu söylüyor. Bu, 2019’daki sayının iki katı.
MV Aman’ın sahibi Tylos Gmei ve Denizcilik Hizmetleri BBC’ye Muhammed’e yardım etmeye çalıştıklarını lakin ellerinin bağlı olduğunu açıklamıştı. Şirketten bir yetkili “Hakimi yasal vasiliği kaldırması için zorlayamamam. Ve bu dünya üzerinde Muhammed’in yerini almaya istekli bir kişi bile bulamam” demişti. Şirket Muhammed’in en başında mahkeme kağıtlarını imzalamaması gerektiğini söylemişti.
Muhammed’in yardım istemek için kaydettiği görüntü, hem toplumsal medyada ses getirdi, hem de Memleketler arası Nakliyecilik Çalışanları Federasyonu’nu, Muhammed’in hür bırakılması için daha büyük bir kampanya yapmaya itti. BBC Türkçe’nin haberine nazaran, federasyondan Muhammed Arrachedi geçen Aralık ayında Muhammed’in evrakıyla ilgilenmeye başladı. Arrachedi “Bu, gemicilik bölümündeki herkesin durup düşünmesi gereken bir belge. Muhammed’in başına gelenler, gemicilere yapılan sömürüyü tartışmaya açmalı” dedi. Federasyonun uğraşları sonuç verdi ve Muhammed artık özgürlüğüne kavuştu.