Barış Terkoğlu, “İlker Başbuğ mu anlatamıyor, onlar mı anlamıyor!” başlıklı bugünkü yazısında İlker Başbuğ’un Cumhuriyet gazetesine verdiği söyleşiye ait başlayan tartışmayı yazdı. “Komplo teorileri birbirini takip etti” diyen Terkoğlu şöyle devam etti:
“Acaba yanlış mı okudum dedim. Neden mi?
İlker Başbuğ’un artık gündeme gelmesinin kolay bir nedeni var. O da yeni çıkan kitabı. Başbuğ, “Güç Odaklarının Mücadelesi”ni mevzu aldığı tarih serisinin üçüncü kitabını çıkardı. Birinci ikisini takip eden eser, 1961-1980 aralığını mevzu ediyor. Kitap, birinci kısmında üç gündür tartışılan mevzuyu ele alıyor.
2019’da çıkan ikinci kitap, 1961’e kadar olan devri ele alıyordu. Elbette 27 Mayıs da yazılmıştı. O kitapta ihtilal için şu değerlendirmede bulunuluyordu:
“27 Mayıs darbesi her şeyden evvel demokrasiye ziyan vermiştir. 27 Mayıs darbesi olmasaydı, Türk demokrasisinin bugün geleceği nokta, kesinlikle çok farklı yerlerde olacaktı. 27 Mayıs darbesi Türk demokrasisinden sonra en büyük ziyanı Türk ordusuna vermiştir. Ordu içindeki emir-komuta sistemi, ast-üst alakası altüst olmuştur. Türk ordusunun üst rütbeli subayları tam manasıyla siyasetin içine bulaşmışlardır. Ordu asli misyonlarından uzaklaşmıştır.”
Başbuğ, kitabın bütününde, askerin siyasete girmesine de askerin siyasetin içine çekilmesine de karşı çıkıyordu. Hem 27 Mayıs öncesinde hem 27 Mayıs sonrasında…”
İlker Başbuğ ile YouTube üzerinden geçmişte yaptığı söyleşiyi aktaran Terkoğlu, Başbuğ’un “Çok hoş bir anayasa çıkardı diye 27 Mayıs darbesini aklayamayız. Bir sefer 27 Mayıs Türk ordusunu siyasetin göbeğine attı. Bir ordunun siyasetin içine girmesi, bir orduya yapılacak en berbat şey.” tabirini aktardı.
Terkoğlu’nun yazısının bir kısmı şöyle:
“Başbuğ, konuşmamızda sonraki darbelerin kapısını açanın da 27 Mayıs olduğunu söyleyerek tenkitlerine devam etti. Değişimin ihtilalle değil seçimle olmuş olsa, bugün yaşadığımız birçok sorunun yaşanmayacağını argüman etti.
Erken seçim DP’nin düşüncesiydi
Gelelim son esere…
Başbuğ 61- 80 devrini ele alan yeni kitabının birinci kısmında asker olarak bir özeleştiri yapıyor:
“Bugün karşılaştığım, görüştüğüm ve arkadaşlık yapmakta olduğum insanların büyük kısmı, bu devirde çeşitli nedenlerle çeşitli biçimlerde haksızlığa uğramış bireylerdir. O periyotta genç bir subay olarak, onların yaşadıklarına yabancı kaldığımız da bir gerçek.”
Kitabın birinci kısmı temel olarak “27 Mayıs engellenebilir miydi” sorusuna odaklanıyor. “Şayet olsaydı” diyebileceğimiz prosedürle Başbuğ, 27 Mayıs’ın önlenebileceğini savunuyor.
“Erken seçim” yoluyla engelleme bir Başbuğ buluşu değil. Çünkü Demokrat Parti’nin ta kendisi erken seçime gitmeyi düşünüyordu. Başbuğ kitapta şöyle ele alıyor:
“23 Mayıs 1960 günü yapılan DP Genel Yönetim Şurası toplantısında değerli konuşmalar olmuştu. Sıtkı Yırcalı ‘Derhal seçimleri yapacağımızı açıklamalıyız’ deyince, Menderes’in karşılığı ‘Derhal’ olmuştu. Adnan Menderes, siyasi risk alarak 25 Mayıs 1960’ta Eskişehir’de erken seçim tarihini açıklasaydı, 27 Mayıs askeri darbesi büyük bir olasılıkla önlenebilirdi.”
Terkoğlu yazısında sordu:
“Nasıl oldu da darbelere ve doğal askerin siyasete karışmasına karşı olan açık bir tavır, darbecilik ithamlarının merkezine oturdu. Bizim gördüğümüzü, okuduğumuzu, 81 vilayette hata duyurusunda bulunma kararı alanlar göremiyorlar mı? Yoksa “darbe korkusu” üreterek siyaset yapmak tekrar siyasetin merkezine mi oturuyor?”