İstanbul Çin Konsolosluğu önünde 17 gün aksiyon yapan Uygur aileler İstanbul Valiliği’nin dilekçelerin kabulü için aracı olacağını belirtmesinin akabinde aksiyonlarına orta verdi. Bu süreçte bir gelişme olmayınca aileler bu kere de Ankara’daki Çin Büyükelçiliği önünde nöbet aksiyonuna başladı.
Gazete Duvar’dan Salih Gergerlioğlu’nun haberine nazaran; Aksiyonun 5’inci gününde 4 kişi polis tarafından darp edilerek gözaltına alındı.
“Dört saat boyunca tuvalete gitmelerine bile müsaade vermediler”
Annesi Çin’de tutuklanarak mahpusa atılan ve tutuklandıktan sonra uzun müddettir kendisinden haber alamayan Jevlan Shirmehmet de gözaltına alınanlar ortasındaydı. Shirmehmet, hür bırakıldıktan sonra yaptığı açıklamada, bir otomobilde 4 saat boyunca bekletildiklerini ve bu mühlet boyunca bir arkadaşının gereksinimini gidermesine müsaade verilmediği için tuvaletini altına yapmak zorunda kaldığını söyledi.
Başka bir arkadaşının ise polisin müdahalesi sırasında kolunun burkulup morardığını söz eden Shirmehmet şunları söyledi:
“Bu sabah polislerin sert bir müdahalesiyle karşı karşıya kaldık. Beni ve arkadaşlarımı çekmeye çalıştılar, elimde ‘annemi geri verin’ yazılı bir döviz vardı, onu aldılar. Benimle birlikte 4 arkadaşı otomobilin içinde nezaret altında tuttular. 4 saat boyunca otomobilin içinde beklettiler. Alimjan isminde bir arkadaşımızın tuvalete gitmesine müsaade vermediler. Üstlerinden onay alamadıkları için uzun bir müddet beklettiler. En sonunda tutamadı ve lakin bu durumu görünce müsaade verdiler. Bir bayan arkadaşımızın da polisin müdahalesi sırasında kolu burkulmuş, bunu da sonradan öğrendim.”
“Kendinize ziyan vermeyin diye burada tutuyoruz dediler”
Saatlerce otomobil içinde tutulduklarını anlatan Shirmehmet, “Bize kendinize ziyan vermeyin diye sizi burada tutuyoruz” dediler. Benim ailemi sorabileceğim öteki bir yer kalmadı, devletin tüm kurumlarına yazı yazdım, dilekçe verdim fakat rastgele bir karşılık alamadım. Ne yapmamı bekliyorlar? Çin’in, Ankara’daki büyükelçiliği ve İstanbul’daki konsolosluğu önünde yaptığımız aksiyonlardan epeyce rahatsız olduğunu biliyoruz. Dün gece bir tweet atarak rahatsızlıklarını tekrar belirtmişler aslında. Bu tweet’te, bizim söylediklerimizi yalanlayarak Türkiye’ye, ‘Çin-Türkiye bağlantılarının değerini bilin’ bildirisini verdiler” dedi.
Ocak 2018’e kadar haber alamadığı annesi, babası ve kardeşinin Aralık 2019’da toplama kampına alındığını öğrendiğini anlatan Shirmehmet, buna münasebet olarak da kendisinin Türkiye’de okuyor olmasının gösterildiğini anlattı. Jevlan Shirmehmet, babası ve kardeşinin hür bırakıldığını fakat annesinin daha evvel Türkiye’ye gelerek kendisini ziyaret ettiği için cezaevine atıldığını tabir etti.
“Çin’den bize yazı geldi”
Shirmehmet, İstanbul ve Ankara’da bir müddettir sürdürdükleri hareketlere başlama nedenlerini, bu süreçte neler yaşadıklarını da şöyle anlattı:
“Burada hareket yaptığımız bütün arkadaşlarımız ailesini arıyor, haksız yere mahpusa atılan, toplama kamplarına alınan herkesin özgür bırakılmasını istiyorlar. Biz gidebileceğimiz tüm yerlere gittik. Başvurabileceğimiz her yere başvurduk. Hiçbir sonuç alamadık. Asıl muhatabımız olan Çin’in ailelerimizi özgür bırakmasını istiyoruz. İstanbul’da 17 gün boyunca ailelerimiz için yüzden fazla şahısla birlikte konsolosluk önünde nöbet tuttuk. Oradaki aile nöbetimizin 3. gününde Çin bize bir yazı gönderdi. Yazıda, ‘Elinizdeki bölücü bayrağı bırakıp bölücü örgütlerle münasebetinizi kestiğinizi görüntü halinde toplumsal medyadan paylaşırsanız tahminen biz sizinle görüşebiliriz’ dediler. ‘Annem nerede’ yazdığım dövizi bile bölücü bayrak olarak nitelendirdiler.”
Yakınları hür bırakılana kadar aksiyonlarına devam edecekler
İstanbul Valiliğinin dilekçelerinin teslimi için kendilerine aracı olacağını belirtmesinin akabinde İstanbul Çin Büyükelçiliği önündeki aksiyonlarına orta verdiklerini belirten Shirmehmet ortadan 10 gün geçmesine karşın dilekçeleri yeniden kabul edilmeyince ve İstanbul’da Boğaziçi hareketlerinden ötürü aksiyon yasağı gelince nöbeti 2 Şubat’tan itibaren Ankara’ya taşıdıklarını söyledi. Shirmehmet, farklı ülkelerde, Doğu Türkistanlılar için başlayan emsal aksiyonlarla birlikte “aile nöbetleri”ni, “millet nöbeti”ne dönüştürdüklerini söz ederek yakınları hür bırakılana kadar hareketlerine devam edeceklerini kaydetti.