Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın kararıyla Türkiye’nin bir gecede çıktığı İstanbul Sözleşmesi’nin, Aile, Çalışma ve Toplumsal Hizmetler Bakanlığı’nın 2 yıl evvel hazırladığı bayana şiddetle gayret planlarından da çıkarıldığı anlaşıldı.
AKP’li Fatma Betül Sayan Kaya’nın Aile Bakanlığı periyodunda hazırlanan 2016-2020 Bayana Yönelik Şiddetle Uğraş Ulusal Hareket Planı’nında amaçlar kısmında yer alan mukavele, 2019’da Bakan Zehra Zümrüt Selçuk devrinde hazırlanan 2020-2021 Bayana Yönelik Şiddetle Gayret Uyum Planı’nında sadece “kısaltmalar” kısmında yazıldı.
İstanbul Kontratı, 2011’de imzalandıktan sonra, Aile ve Toplumsal Siyasetler Bakanı Fatma Şahin devrinde hazırlanan 2012-2015 Bayana Yönelik Şiddetle Uğraş Ulusal Aksiyon Planı’nda uygulanmak üzere yer aldı. Planın sunuş kısmında, “İstanbul Mukavelesi ışığında hazırlandığı” vurgulandı.
Sözleşme, bugün, “Ankara Sözleşmesi” hazırladıklarını açıklayan AKP’li Fatma Betül Sayan Kaya’nın Aile ve Toplumsal Siyasetler Bakanlığı yaptığı devirde ise 2016-2020 Bayana Yönelik Şiddetle Uğraş Ulusal Hareket Planı’nın amaçlar kısmında yer aldı. Bu gayeler, “İstanbul Mukavelesi başta olmak üzere bayanın insan haklarına ait memleketler arası mukaveleler ve dokümanlar çerçevesinde anayasa ve ilgili temel kanunlarda değişiklik yapılacaktır” üzere sözlerle anlatıldı.
“Ulusal düzenlemelere karşı üstün”
Kaya’nın bakanlık periyodunda yayımlanan planda kontratın yasal durumuna ait “Anayasanın 90. hususuna 2004 yılında; ‘Usulüne nazaran yürürlüğe konulmuş temel hak ve özgürlüklere ait milletlerarası mutabakatlarla ulusal kanunların birebir hususta farklı kararlar içermesi durumunda çıkabilecek ihtilaflarda milletlerarası mutabakat kararları temel alınır’ kararı eklenmiştir. Bu çerçevede CEDAW, İstanbul Kontratı üzere temel hak ve özgürlüklere ait milletlerarası kontratlar ulusal düzenlemeler karşısında üstün pozisyona getirilmiştir” bilgisi paylaşıldı. Bakan Selçuk periyodunda 2019’da hazırlanan 2020-2021 Bayana Yönelik Şiddetle Uğraş Uyum Planı’nında ise, evvelki iki devirde hazırlanan planlarda yapılan “İstanbul Mukavelesi kapsamında hazırlandığı” vurgusuna yer verilmedi. Amaçların tamamının 6284 sayılı kanun çerçevesinde açıklandığı görüldü. Buna rağmen, daha evvelki planlarda ismiyle maksatlar kısmında yazılan mukavele, planın sadece “kısaltmalar” kısmında yer aldı.