Türkiye’den uçak bombası alan Suudi Arabistan’ın 120,3 milyon dolarlık borcunun 48,1 milyon dolarlık kısmını ödediği fakat 66,2 milyon doları ödemediği ortaya çıktı.
BirGün’den Nurcan Gökdemir’in haberine nazaran, Evvelki gün 2017 ve 2018 hesapları TBMM’de denetlenen Makine ve Kimya Sanayisi Kurumu’nun (MKE) 2019 yılı kontrol raporunda Suudi Arabistan’a yapılan bir silah ihracatından kaynaklanan milyon dolarlık alacakla ilgili tespite yer verildi.
Raporda, mühimmat satış kontratlarında, teslimat yapıldığı halde alıcının borcunu ödememesi durumuna ait rastgele bir yaptırımın yer almaması eleştirildi.
Uçak bombası satışı
Raporda yer alan bilgilere nazaran, Suudi Arabistan Kraliyet Hava Kuvvetleri (RSAF) ile MKE ortasında 2016 ve 2017 yıllarında 3 tip uçak bombası ihracatını kapsayan 36,3 milyon ABD Doları (USD), 51,2 milyon USD ve 32,8 milyon USD olmak üzere toplam 120,3 milyon USD’lik satış mukavelesi imzalandı.
Sözleşmeler kapsamında Nisan 2020 prestijiyle toplam 10 başka sevkıyat yapıldı, bu sevkıyatlar karşılığı avans ödemeleri dahil olmak üzere 48,1 milyon USD tahsilat yapıldı lakin ödenmesi gereken 66,2 milyon USD tahsil edilemedi.
Türkiye’ye yaptırım var Suudilere yok
Sözleşmelerin “Ödemeler” kısmında “İki kontrat için yüzde 30, bir kontrat için ise yüzde 40 oranında avans ödemesinin, kontratın imzalanmasından 30 gün içerisinde fatura ve ihracat lisansı evraklarının RSAF Proje Yöneticiliğine teslim edilmesiyle yapılacağı, her parti sevkiyatın bedelinin ise tekrar RSAF Proje Yöneticiliğinin ilgili dokümanları teslim almasıyla birlikte üç hafta içinde ödeneceği” tabir edildi.
Sözleşmelerin “Cezalar” başlıklı unsurunda ise “Sözleşme konusu mühimmatın MKE tarafından geç teslim edildiği her hafta için ilgili parti sipariş bedelinin yüzde 1’i kadar gecikme cezası ödeneceği” belirtildi.
Raporda, ceza kararlarının yalnızca MKE aleyhine düzenlendiği, MKE’nin alacağını tahsil edememesi durumunda mukavelede rastgele bir önlem öngörülmediği vurgulandı.
MKE’nin alacakları yüzde 51 arttı
MKE’nin ticari alacakları 2020 yılında 2019’a nazaran yüzde 51,4 oranında artışla 797 milyon 417 bin TL oldu.
Alacakların 213 milyon 569 bin TL’si resmi dairelerden, 3 milyon 97 bin TL’si KİT’lerden, 66 milyon 859 bin TL’si gerçek ve hukukî bireylerden, 511 milyon 573 bin TL’si de yurtdış alacaklardan kaynaklandı.
Yurtdışından alacaklar da evvelki periyoda nazaran yüzde 36,8 oranında arttı. Bunun 461 milyon 709 bin TL’si Suudi Arabistan’a, 49 milyon 864 bin TL’si de öbür ülkelere yapılan eser ihracatından kaynaklandı