Akif Hamzaçebi, Ulusal Piyango ve baht oyunlarının Türkiye Varlık Fonu (TVF) idaresince özel bir şirkete devredilmesi sonucu ortaya çıkan meselelerin araştırılması ve tahliline yönelik tekliflerin belirlenmesi emeliyle Meclis araştırması açılmasını talep etti.
Hamzaçebi, yapılan artırımlar ve çeşitliliği artırılan oyunlara karşın hasılatın kontratta verilen taahhüdün çok gerisinde kalacağını belirterek, şu açıklamayı yaptı:
“Milli Piyango bayiliği, bilhassa de seyyar Ulusal Piyango bayiliği yapan çok sayıda dar gelirli vatandaşımız ile aileleri mağdur olmuştur. Kontratta yaklaşık 15.000 piyango-şans oyunları ve 5.000 iddaa olmak üzere toplam 20.000 bayinin haklarının korunmasına yönelik bir kaideye yer verilmemiş, özelleştirmenin akabinde bayilerin prim oranları ve kâr marjı düşürülmüştür. Öte yandan Sisal Baht A.Ş. hasılat taahhüdünü gerçekleştiremediği üzere Ulusal Piyango bilet satışları da düşmüştür. Ulusal Piyango’da gerçek gitmeyen bir şeylerin olduğu açıktır.”
14 başka oyun…
Sisal Baht A.Ş.’nin Ulusal Piyango’yu devralır almaz birinci iş olarak baht oyunlarının internet üzerinden oynanabilmesi imkanını sağladığı belirtilen önergede, www.millipiyangoonline.com internet sitesi üzerinden “Kazı kazan” oyunları ismi altında oynatılan 14 farklı yeni oyunun kumarhanelerdeki makinelere benzediği belirtildi. Önergede bu mevzuyla ilgili şu tabirlere yer verildi:
“İnternet üzerinden oynatılan bu oyunların akıllı telefon, tablet, bilgisayar üzere araçlarla her an, her yerden ulaşılabilir olması nedeniyle her cep telefonu, her tablet ve her bilgisayar adeta bir kumar makinesine dönüştürülmüş olmaktadır. İktidar, Sisal Talih A.Ş.nin ‘Süper zarla kazan’, ‘Kırmızı kart’, ‘Altına hücum’ üzere kumar niteliğindeki sanal baht oyunlarına müsaade vererek toplumda kumar alışkanlığının ve bağımlılığının artmasına ortam sağlamıştır. Kelam konusu oyunların başta gençlerimiz olmak üzere tüm toplum üzerindeki olumsuz ve yıkıcı tesirlerinin önlenmesi için hemen önlem alınması gerektiği düşünülmektedir.”
Hasılat düştü
Milli Piyango’nun 2019 Ağustos-Aralık periyodunda 562 milyon TL olan hasılatın 2020’nin tıpkı devrinde yüzde 39 oranında azalarak 342 milyon TL’ye düştüğü belirtilen önergede, “Bu durum, talih oyunları yaygınlaştırılırken klasikleşmiş Ulusal Piyango biletlerinin artık talep görmediğini göstermektedir.” denildi.
Akif Hamzaçebi, hasılattaki düşüşün muhtemel sebeplerini şöyle sıraladı:
“1-Satış fiyatlarının yüksek tutulması (Yılbaşı tam bilet fiyatları 2015 ve 2016 yıllarında 50 TL, 2017 ve 2018 yıllarında 60 TL, 2019 yılında 70 TL, 2020 yılında 80 TL olarak uygulanırken 2021 yılbaşı tam bilet fiyatı 100 TL olarak uygulanmıştır)
2-Sisal Baht AŞ’nin bu hususta şuurlu bir siyaset yürütmesi
3-Halkın Ulusal Piyango özelleştirmesine olumlu bakmaması
4-Ekonomik kriz ve pandemi sürecinin tesiri.”
“Lisans devranı yapıldı”
Türkiye Varlık Fonu’nun (TVF) bir lisans zamanı değil hizmet alımı ihalesi yapmış olmasına rağmen talih oyunlarını çabucak hemen bütün kademeleriyle kelam konusu şirkete bölümünün hukuken sıkıntılı olduğu belirtilen önergede şu sözler yer aldı:
“Oysa TVF ile şirket ortasındaki kontratın bir hizmet alım kontratı olduğu ve lisans periyodunu içermediği dikkate alındığında, TVF tarafından Ulusal Piyango ve talih oyunlarının kelam konusu şirkete devredilmesi ve lisansa sahip olmaksızın, hizmet alım kontratına istinaden direkt bu şirket tarafından düzenlenmesi ve oynatılması mümkün değildir. Ulusal Piyango ve talih oyunları hasılatının tümüyle TVF hesaplarına yatırılması ve bundan Sisal Şans’a yalnızca yüzde 9,5 oranında kurul ödenmesi durumu değiştirmemektedir. Bu kurul sonuçta şirketin kendisini garantiye almasından diğer bir şey değildir. Mili Piyango ikramiyelerinin hangi bilete isabet edeceğine ait çekilişin, noter huzurunda ve Ulusal Piyango Yönetimi yetkililerinin de hazır bulunmasıyla gerçekleştirilmesine rağmen gerçekte tüm altyapıyı ve teknik kapasiteyi hazırlayan şirket tarafından yapılıyor olması, çekiliş sonuçlarının şirketin internet sitesinden açıklanması, sanal baht oyunlarının şirketin internet sitesinden oynatılması, ikramiye ödemelerinin şirket tarafından gerçekleştirilmesi ve TVF’nin sürecin hiçbir kademesinde misyon ve sorumluluk üstlenmemesi, işin hizmet alımının ötesinde bir boyutunun olduğunu ve Ulusal Piyango ve baht oyunlarının tümüyle şirket tarafından düzenlendiğini göstermektedir.”
Önergede, “Piyango talih oyunlarının Türkiye Varlık Fonu idaresince özel bir şirkete devredilmesi ve bu periyot nedeniyle ortaya çıkan meselelerin araştırılması ve tahliline yönelik tekliflerin belirlenmesi hedefiyle Anayasa’nın 98, TBMM İçtüzüğünün 104 ve 105. unsurları uyarınca Meclis Araştırması açılmasını arz ederim” sözlerine yer verildi.