Üretici Ahmet Sevinç, “Artan maliyetler altında ezildik. Borçlu olmayan çilek üreticisi yok, ödeyemiyoruz. Devlet çilek için kilo yahut dönüm başına takviye vermeli… Şu durumda çileğin kilosunu en az 7-8 liraya toptancıya satmamız lazım ki borçlarımızı ödeyebilelim. Borcumuzu ödeyelim diğer bir şey istemiyoruz” dedi.
Emiralem çileğinin yetiştiği Menemen’in Emiralem Köyü’ndeki üreticiler, artan maliyetler nedeniyle kaygılı. Erken çilek hasadının başladığı Emiralem’de bu yıl soğuk havanın da tesiriyle randımanın düşük olacağını belirten çilek üreticileri, gübre, tarım ilacı, mazot ve personel maliyetlerindeki yükseliş nedeniyle hükümetten takviye istedi.
Emiralemli çilek üreticileri, Tarım Kredi Kooperatifi ve fidan işletmelerine olan borçlarını ödeyemez duruma geldiklerini belirterek, çileğe dönüm yahut kilo başına dayanak verilmesini istedi.
Her üreticinin borcu var
Emiralem’de 25 yıllık çilek üreticisi olan Ahmet Sevinç, üreticilerin borçlarını ödeyemez duruma geldiğini söyledi. Sevinç şunları söyledi:
En büyük ıstırabımız artan maliyetler. Gübrenin çuvalı 105 liraydı, bu sene 180 liraya yükseldi. Mazot, tarım ilacı ve emekçi maliyetleri de katlandı. Bu maliyetler altında ezildik. Çilek üreticileri olarak hepimizin borcu var, ödeyemiyoruz. Tarım Kredi Kooperatifi’ne yahut fidan getiren özel işletmelere borçlarımız var. Bu sene soğuk hava nedeniyle çilekte randıman düşük oldu. İki kere grup biçmek zorunda kaldık. Bir dönüm çileğin maliyeti 15 bin lirayı buluyor. Bu çileğin halde en az 7-8 liraya satılması lazım. Biz borcumuzu ödeyebilelim öteki bir şey istemiyoruz.
Devlet dönüme 23 lira mazot ve gübre takviyesi veriyor. Dönüm başına 8 lira gübre takviyesi var. Bununla hangi gübreyi alabilirsiniz ki. Şu anda en dandik gübrenin çuvalı 300-400 lira. Bizim eserimize takviye versinler. Çileğe dönüm başına yahut kilo başına dayanak verilsin. Ben çilek üreticisi olarak dönüm başına 23 lira dayanak alıyorum. Dağda yeri olup da hiçbir şey üretmeyen de 23 lira alıyor. Burada bir eşitsizlik var. Türkiye’de en kaliteli çileği Emiralem’de yetiştiriyoruz. Eserimize dayanak verilmesini istiyoruz.
“Ürünümüz hak ettiği pahası görmüyor”
Çilek üreticilerinden Mehmet Uysal ise “Bu sene çok masrafımız oldu. Çilekler soğuktan yandı. Emeğimizin karşılığını alamıyoruz. Halde zorluk çekiyoruz. Eserimiz hak ettiği kıymeti görmüyor. Ben bu sene 50-60 bin lira masraf ettim. Çilek ekim naylonu geçen sene 15-16 liraydı bu sene 32 lira oldu. Gübre desen esasen değerli. Bu sene maliyetlerimizi karşılayamamaktan korkuyoruz” dedi.
İşçi maliyetleri çok yüksek
Üreticilerden Ahmet Atak da personel maliyetlerinden yakındı. Atak, “Genç jenerasyon çalışmıyor burada. 40-50 yaşlarındaki çalışanlarla çalışıyoruz. Yevmiyeler yüksek. Desteklemeler de yetersiz. Tarlamıza sigorta yaptırıyoruz ancak kırağı olduğunda sigorta kaybımızı karşılamıyor. Kiralık yer işlettiğim için devlet takviyesi de alamıyorum” diye konuştu.
“İri çilek hormonludur algısı yanlış”
Çilek üreticileri toplumdaki “İri çilek hormonludur” algısının da yanlış olduğunu belirtti. Üreticiler, “Çilek bitkisi yaşlandıkça, meyvesi küçülür. O denli her iri çilek hormonludur demek yanlışsız değil. Zati hormonlu ile hormonsuz çileği tüketici ayıramaz. Bizim çileklerimiz Tarım Bakanlığı tarafından numune alınarak denetim edildikten sonra satışa gönderiliyor” tabirlerini kullandı.