Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, TRT World kanalında yayınlanan “Strait Talk” programında, gündeme ait soruları yanıtladı.
ABD Lideri Joe Biden’ın 1915 olaylarını “soykırım” olarak nitelemesinin nedeninin sorulması üzerine bunu kıymetlendiren Oktay, bu aksiyonun her şeyden evvel “çok büyük talihsizlik” olduğunu söyledi.
Oktay, bu mevzunun bilhassa Batı dünyasının gündeminde olduğunu, Biden idaresinin gelmesiyle de bu türlü bahtsız bir açıklama yapıldığını belirtti.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Oktay, Biden’ın bu aksiyonunun nedenlerinden birincisinin, “iç siyaset saikleri” olduğunu söyledi.
İkinci sebebin, Biden’ın “ABD’nin memleketler arası dünya sahnesine geri döneceğini” ilan etmesi olduğunu aktaran Oktay, “Sanırım (Biden) dünyanın bir yerine geri dönmek için araçlardan biri olarak bu türlü bir fenomeni kullanmaya çalışıyor. Bu iki nedenin hem kendisi hem de ABD dış siyaseti için büsbütün yanlış bir başlangıç olduğuna inanıyorum” sözünü kullandı.
Oktay, Biden’ın açıklamasının “tarihi gerçeklere ve delillere” dayanması gerektiğini belirtti.
‘Ermeni ya da Ermenilerden etkilenmiş lobilere verilen kelamlar yüzünden tarihi bir karar veremezsiniz’
Uluslararası toplumun Türkiye’nin iki ülkenin arşivlerini incelemek için milletlerarası bir komite kurma davetlerini neden görmezden geldiğine ait soruya Oktay, rastgele bir ilkokul öğrencisinin bile Türkiye’nin siyasetçiler tarafından değil, tarihçiler tarafından kurulan bir komite oluşturma teklifini anlayabileceği karşılığını verdi.
Oktay, siyasetçilerin siyasi nedenlerin eğilimine bağlı olarak davranabileceğini belirterek, “Sırf lobiler yüzünden, Ermeni ya da Ermenilerden etkilenmiş lobilere verilen kelamlar yüzünden tarihi bir karar veremezsiniz ve soykırımdan bir ulusu sorumlu tutamazsınız. Soykırım teriminin kendisi, herkes için kullanımı kolay bir söz değildir” diye konuştu.
ABD ilgilerinin geleceği
“ABD Lideri Biden’ın açıklamasının Türkiye-ABD bağlantıları üzerinde ne üzere sonuçları olacak? Bağlar onarılamayacak kadar hasar gördü mü?” sorusu üzerine Oktay, iki ülkenin zati tartıştığı birtakım mevzuların mevcut olduğunu söyledi.
Oktay, ABD’nin YPG/PKK terör örgütüne tonlarca silah yardımı yapmasının, Türkiye ve ABD ortasındaki son yıllardaki gerçek bir sorun olduğunu hatırlattı.
Öte yandan Oktay, Fetullahçı Terör Örgütü’nün (FETÖ) elebaşının ABD’de yaşaması ve ABD’nin bu bahiste hiçbir şey yapmamasının öteki bir sorunu teşkil ettiğini söyledi.
‘ABD idaresinin kararlarını yine gözden geçirmesini dört gözle bekliyoruz’
İki ülkenin her vakit ağırlaştığı fırsatlar olduğunu vurgulayan Oktay, “Bu kararlar sırasında bile iki Lider birbiriyle konuştu. Haziranda NATO doruğunda toplanacaklar. Umarım bu, yeni bir başlangıç olur” dedi.
Oktay, “Türkiye, bölgede rastgele bir siyaset geliştirmek yahut uygulamak için tüm dünyadaki rastgele bir ülkenin birlikte olması gereken bir bölge ülkesidir” değerlendirmesinde bulundu.
Bu problemleri bir kenara bırakıp sıkıntıları tek tek çözmeyi öneren Oktay, “Komiteler oluşturalım, teknik olarak üzerinde çalışalım ve daha parlak bir geleceğe bakalım. Sonra iki ülke ortasındaki potansiyeller üzerinde çalışalım” diye konuştu.
ABD ile 100 milyar dolarlık ticaret hacmi amacını hatırlatan Oktay, Türkiye’nin bir ülkeyle mutabakat yaptığını, devlet liderinin değişmesinin bir şeyi değiştirmediğini belirtti.
Türkiye’nin PKK/YPG ile uğraşının Türkiye’nin önceliği olmaya devam ettiğine dikkati çeken Oktay, bunun direkt Türkiye ve Türk halkının güvenliğiyle ilgili olduğunu söyledi.
Oktay, “Elimizden gelenin en güzelini yapıyoruz. Biz, ABD ile yıllardır ortağız fakat bağların tekrar sıfırlanması gerekiyor. Haziranda yeni bir başlangıç yapmalıyız. ABD idaresinin kararlarını yine gözden geçirmesini dört gözle bekliyoruz” dedi.
‘Kıbrıslı Rumlar hakikaten de masaya yeni bir teklif getirmediler’
Birleşmiş Milletler (BM) öncülüğünde, 27-29 Nisan’da Kıbrıslı taraflar ve garantör ülkelerin de iştirakiyle 5+1 formatında İsviçre’nin Cenevre kentinde düzenlenen gayriresmi Kıbrıs bahisli konferansının sonucunu nasıl değerlendirdiğine ait soru üzerine Oktay, Kıbrıs sıkıntısının yalnızca siyasi açıdan değil günlük ömründe da dahil olduğunu söyledi.
Kıbrıs sıkıntısıyla ilgili birtakım sıkıntıların olduğunu aktaran Oktay, insani ve milletlerarası olarak her alanda eşitliğin bulunmasının son derece kıymetli olduğunu vurguladı.
Oktay, Ada’daki gerçeğin bu olduğuna dikkati çekerek, “İki devlet var. İki başka demokrasi, iki başka hükümet ve kimlik var, ülkeler ortasında bir hudut var, bu iki kısma hükmedecek iki farklı yasa var. Temel olarak Kıbrıslı Türklerin beklediği şey; 1960’lardan beri yaptığımız üzere federal bir yapıyı konuşmak ya da tartışmak yerine hâkim ve eşit devletlerdir” tabirini kullandı.
“Yeni bir vizyona bakalım” diyen Oktay, konferansın yeni bir vizyon için bir taban yahut umut olup olmadığını görmek üzere yapıldığını belirtti.
Oktay, “KKTC Cumhurbaşkanı Tatar’ın masaya getirdiği şey nitekim de yeni bir vizyon. Kıbrıslı Rumlar masaya yeni bir teklif getirmediler, son 60 yıldır söyledikleri şeyle geldiler” dedi.
‘Maraş KKTC toprağıdır’
Oktay, Maraş’ın yine açılması ve münasebetlerdeki rolü ile alakalı soru üzerine “Maraş, KKTC toprağıdır” diyerek karşılık verdi.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Oktay, iki toplumun iştirakini tartışmak yerine şu andaki vizyonun iki devletli olacak formda hükümran ve bağımsız devlet bağlantılarını, mahallî ve milletlerarası bağlantıları konuşmak olduğunu tabir etti.
Maraş’ın bağımsız ve hâkim bir devlet olan KKTC’nin toprağı olduğunu vurgulayan Oktay, “KKTC, temelde hiç kimseye, hatta Kıbrıslı Rumlara neden Maraş Kıyısı’nı kendi halkının ve öbür oraya gideceklerin kullanımına açtığını sormak zorunda değildir.” diye konuştu.
Oktay, Maraş’ın yalnızca Kıbrıs’ta değil tüm bölgede en âlâ turistik yerlerden biri ve 46 yıldır kapalı olduğunu hatırlatarak, argüman edilenin bu kadar düzgün bir hoşluğu neden kapatmamız gerektiği sorunu olduğunu lisana getirdi.
“Şu anda orada olan şey, orada kimse yaşamıyor ve kente girdiğinizde bir savaş alanı üzere. Ekonomiyi geri getirmek istiyoruz ve Türkiye bunu büsbütün destekliyor.” diyen Oktay, Rum tarafının yansısına yönelik şunları söyledi:
“KKTC’yi tanımadıkları için Kıbrıslı Türkleri, eşit hakları, KKTC’nin egemenliğini ve bağımsızlığını tanımıyorlar. Tüm Ada’nın tek sahibi olduklarına inanıyorlar. Tek karar alıcı ve tüm kaynakların tek sahibi onlar. Ada’daki tek insan onlar, başkalarından hiçbiri eşit haklara sahip olmamalı. Bu kabul edilemez. KKTC yeni kararlar alırsa, bu kararları kesinlikle destekleyeceğiz.”
Ada’da farklı bir devlet ve Türkiye’nin bu devletin hâkim, bağımsız, demokratik bir devlet olduğunu kabul edip tanıdığını vurgulayan Oktay, “Bizim açımızdan bir sonraki sıkıntı, KKTC tarafının ekonomik olarak güçlenmesi ve yeni bir bakış açısı ile gelerek bunu Rum tarafı ile BM masasında sunmasıdır. Yani şu anda Türkiye, KKTC’nin vizyoner kararlarını destekliyor ve Türkiye ile KKTC bu serüvende birlikte olacak.” tabirini kullandı.
‘Türkiye, bu hususta bedel ödeyen taraf’
Oktay, Suriyeli mültecilerin Türkiye’ye gelişinin 10. yılında mevzuya ait olarak çatışmanın sebebi ne olursa olsun sorunun her vakit insan olduğunu ve insanların bedel ödediğini vurguladı.
Esed rejiminin hala orada olduğunu tabir eden Oktay, milletlerarası toplumun da kendi kelamını söylemek üzere orada alanda bulunduğunu belirtti.
Oktay, burada asıl canı yananların tekrar bireyler olduğuna dikkati çekerek, “Kendi evinizden uzakta ve gelecekte ne olacağını bilmeden 10 yıl yaşadığınızı hayal edebiliyor musunuz? İşte Suriye’de olan şey tam olarak bu” dedi.
Türkiye’nin de son 10 yılda bu çatışmadan beşerler üzere ziyan gördüğüne değinen Oktay, Türkiye’nin bölgede IŞİD, PKK/YPG/PYD üzere terör örgütleriyle de çaba ettiğini aktardı.
Oktay, “Sınırlarımızı ve vatandaşlarımızı muhafazaya çalışıyoruz. Türkiye, bu hususta bedel ödeyen taraf. Yaklaşık 4 milyon Suriyeliyi ağırlıyoruz. Hakikat düzgün yardım almadan milyar dolarlar harcadık” diye konuştu.
‘AB ve memleketler arası toplum, yalnızca konuşmayı seviyor’
Türkiye’nin omuzladığı yükün Avrupalı ve Batılı ortakları tarafından paylaşılmadığını aktaran Oktay, verilen yardım kelamlarının tutulmadığını ve Türkiye’nin bunu bu halde daha ne kadar sürdürebileceğini merak ettiğini vurguladı.
Oktay, şunları kaydetti:
“AB ve milletlerarası toplum, yalnızca konuşmayı seviyor. Bir sıkıntıyı BM’ye, AB’ye getirdiğinizde herkes konuşmayı ve kelam vermeyi seviyor ama verdiği kelamları uygulamayı yahut sorunlara tahlil sunmayı sevmiyor. Türkiye’ye yapılan yardım hala 4 milyar dolardan az. Türkiye ise 40 milyar dolardan fazlasını harcadı. Problem doların haricinde yalnızca ekonomik değil birebir vakitte toplumsal ve kültürel tesirler, sonuçlar doğurdu.”
AA