Halk TV’nin önder röportajları serisine bugün Gelecek Partisi Genel Lideri Ahmet Davutoğlu konuk oldu. Halk TV Genel Yayın Direktörü Suat Toktaş’ın sorularını yanıtlayan Davutoğlu, seçim ittifakı ile ilgili soruya ”İktidarın yanında yer almayacağımız aşikar” cevabını verdi. Partisinin oy oranlarını düşük gösteren anketlerin yanlış olduğunu da belirten Davutoğlu, Türkiye’nin birçok bölgesinde ikinci parti pozisyonunda olduklarını söyledi. Davutoğlu’nun açıklamalarından satır başları şöyle:
- Seçim ittifakı konusunda tabloyu görmek istiyoruz. Bugünkü iktidarın yanında yer almayacağımız net. Tutumlarını değiştirmedikçe… Bu siyasetler ülkeye ziyan veriyor. Şayet orada bir şey olacağına ümidim olsaydı eski Başbakan olarak bırakmazdım.
- Berat Albayrak’ı geri getirme lobisi var.
- Kayıt dışı koalisyon var. Kayıt dışı siyaset var. Ben buna 2,5 adam idaresi diyorum. Sayın Perinçek de ortaya giriyor.
- Hani mazlumların lideriydin? Şu anda Doğu Türkistan’dan daha mazlum mu var?
- Kanal İstanbul’u nereden finanse edecekler sanki? Bunun ardında Çin’den beklentisi varsa bu sömürgeleşmek manasına gelir.
- Yakınlarımıza baskı yapıldı. Benimle çalıştığı için beşerler mağdur edildi.
- 2023’e kadar daha 2,5 yıl var. Tahminen bu sene seçim olabilir. Toplum psikolojisi açısından zorunlu.
Halk TV’de canlı olarak yayınlanan Davutoğlu röportajının tamamı şöyle:
“Kaybolan bir devlet prestiji varsa hepimizin itibarı”
Başta korgeneralimiz olmak üzere bütün şehitlerimize rahmet diliyorum çok büyük bir acı çok büyük bir kayıp. Üst üste bu kadar büyük acılar yaşamış olmanın yüzünde daima bir arada yaşıyoruz. Münasebetiyle bütün muhasebeleri yapmadan evvel taziye konusunda her birimizin şuurlu bir formda davranması gerekiyor. Burada spekülasyon yapıp da onun üzerinde bir kadro yorumlar yaparak Silahlı kuvvetleri olan inancı sarsmanın yahut en azından işle işle ilgili şu anda bir inanç hissi ve dayanışma hissi olduğu bir ortamda bunu lisana getirmek yanlışsız değildir. Kaza kırım raporuna bir bakmak gerekiyor. Zira kaybettiklerimiz bizim canlarımız yüreklerimiz. Kaybolan bir devlet prestiji varsa hepimizin prestiji. Lakin daha sonra kesinlikle bir kıymetlendirme yapmak lazım. Zira bu helikopterlerin dördüncü kazası. Ve ekseriyetle ikmal helikopterleri olarak kullanılan helikopter çeşidinin Skorsky’nin bilakis ve öteki kimi helikopterlerin tersine bir operasyon alanında kullanılması ne kadar doğrudur bunları pahalandırmak lazım. Bunları öncelikle Silahlı kuvvetlerimizin kendi içinde Hava kuvvetlerine kara kuvvetlerinin değerlendirmesi ve bir sonuca varması lazım.
“Nerede yanılgı yapıldı incelenmeli araştırılmalı”
Suat Toktaş: Şimdi resmi bir açıklama yok ancak getirilen tenkitler var. Kaza kırım raporunu şimdi bilmiyoruz ama şu istikametiyle eleştirildi: 25 yaşında bir helikopter ve daha evvel dört kazası var. Siz devlet deneyimi yüksek bir siyasetçisiniz. Prestijden tasarruf edilmez denilip çok lüks milyonluk araçlara binilirken askerler 25 yaşındaki helikopterlere emanet ediliyor. Neden düştüğünü ne olduğunu bilmiyoruz rastgele bir bilgi aldınız mı yahut bu istikametiyle kıymetlendirmek isterseniz ne söylersiniz?
Ahmet Davutoğlu: 25 yıllık olması… Bazen yenileniyor revizyonlar yapılabiliyor. Teknik raporu beklemek lazım bütün Dışişleri Bakanlığı devrinde Özal devrinde alınan uçaklara bindim. O vakit da onlar 30 yıllık uçaklardı. 86-87 alınan uçaklardı. Bir çok sefer kaza atlattık. Bunların kıymetli bir kısmı başına yansımadı. Güç inişler olur. Dışişleri Bakanlığı kurallarından ötürü soğuk kaidelere iniyorsunuz buza iniyorsunuz bazen sıcak çöle iniyorsunuz. O vakit rastgele bir yeni uçak alımı konusunda çok da ısrarlı olmamıştık. Zira ‘devletimizin imkanları bu’ diyerek bütün Dışişleri Bakanlığı seyahatlerimi o uçaklarla yaptım.
Ama bugün maalesef karşı karşıya kalınan tabloda asıl tenkit konusu olan konu şu bir tarafta çok lüks şatafat ve israf alabildiğine israf varken bu kaidelerde bir helikoptere ikmal de kullanabilirsiniz ancak korgeneral seviyesinde diye IP uçağının operasyon alanında kullanacaksanız onun en âlâ kurallarda olması beklenir. Bakımının uygun yapılmış olması eski uçak olmuş olsa bile. Burada nerede yanılgı yapıldı incelenmeli araştırılmalı. Hava kaideleri deniyor fakat onları bilmeden yorum yapmak istemiyorum. Velev ki yalnızca hava kuralları tekrar de oturup bir pahalandırmak lazım. Dört kazadan sonra. Artık bu helikopterlerin yenilenmesi ya tümüyle revize edilmesi ya da ikmal alanlarında yani risk. Bu koşullarının kolay değişmediği ve operasyon alanları dışında kullanılmasında yarar var.
Gara operasyonu
Suat Toktaş: Benzeri tenkitler Gara operasyonuyla ilgili de yapıldı. İktidarların sorgulanmasının en alt düzeyde olduğu bir devri yaşıyoruz. Pek çok kanalda ve açık tartışma ortamında bu bahisler konuşulamıyor. Sayısıyla bunların sorgulanması gerekiyor. Birinde 11 birinde 13 insan kaybettik. Hayli devlet deneyimi olan birisiniz bu operasyon öbür bir türlü yapılabilir miydi?
Ahmet Davutoğlu: Gara farklı. Burada bir kaza olduğu söyleniliyor ve devletin açıklamasına prestij ederiz. Tersine bir şey oluncaya kadar helikopter kazası kazadır. Lakin Ankara siyasi iradeyle alınan bir operasyon kararıdır. Burada bir işin etik boyutu var. Operasyonun başarısızlığı yanında operasyon sırasında takip edilen bir irtibat formülü var ki bu hepimizin vicdanını sızladı. Ben bu türlü bir şeyi üç açıdan bakıyorum. Birisi planlama basamağı ikincisi uygulama kademesi üçüncüsü kamu bağlantı evresi. Biz kazayı duyar duymaz gelecek Partisi olarak Kahramanmaraş’a gidecektim ve coşkulu bir karşılama hazırlanıyordu. Ve Kahramanmaraş programını iptal ettik. Ve üç gün kamuya açık hiçbir faaliyet yapmayacağız. Kendi içimizde cenazelerimiz defnedilirken coşku müzik karşılama istemiyorum dedim. Biz bunu muhalefette olan ve nihayet faaliyet alanı dar olan daraltılmış olan bir parti olarak yaparken Sayın cumhurbaşkanı iktidarın bütün imkanlarını kullanarak hiçbir programını aksatmadığı üzere kahkahalı gülümsemeli coşkulu denetimine devam etti. Bu bir defa kamu vicdanını büyük ölçüde yaraladı. O üç gün içinde hiçbir tenkit getirmedim lakin daha sonra bir grup sorular sordum. Sorular sormak bizim görevimiz. Zira geçmişte misal operasyonlarda bulundu. Libya’da iç savaş kurallarında 16.000 vatandaşın 10.000 yabancı ülke vatandaşını 15 gün içinde tahliye ettik biz. Ve en güneyden alarak limana getirip oradan tahliye ettik. Bir tek vatandaşımızın canına bir şey olmadı kılına ziyan gelmedi. Bir vatandaşımız diğer bir bölgede Savaşı izlerken çatışan tarafları giderken bir kaza kurşunuyla vefat etti. Onun dışında tek bir kayıp olmadı. Ya da Afganistan Dağlarından Taliban’ın elinden vatandaşlarımızın kurtardık. Aylarca süren kapalı operasyonlarla. Musul’daki diplomatları kurtardık. Tekrar 3.04 ay sabırla her gece benim yatağımın başından telefon hiç eksik olmazdı ani bir haber gelir diye her gece nereden nereye hareket ettirdim ettirildiklerini takip ederek en sonunda en uygun kurallarda getirdikleri bir tekinin kılına ziyan gelmedi.
Suat Toktaş: Burada ne oldu pekala? Burası bir kurtarma operasyonu muydu?
Ahmet Davutoğlu: Temel burada başlıyor kusur. Devletin başındaysanız bir operasyonu yönetiyorsanız olayları karıştırmayacaksınız. Her olayı kendi tabiatı içinde yöneteceksiniz. Temel soru şu bu bir kurtarma operasyonu mu yoksa terörü darbe operasyonu mu? Kurtarma operasyonuysa mantığı farklıdır terörü tasfiye etme o bölgede elimine etme operasyonuysa farklıdır. Ne farkı var? Etrafa tesir altına alıp da oraya dikkatleri çekmeyeceksiniz. İstihbaratımız kuvvetli olacak. Mümkün olan gerekli olan en az birinde oraya direkt noktasal operasyon yapıp vatandaşların kurtarıp çıkacaksınız. Operasyonu yapacaksınız ki başka bölgeler alarm olmasın ve kurtarmak istediğiniz rehinelere ziyan gelmesin. Bunu çok net yapmanız lazım. Artık baktığınızda bu operasyonun planlamasında bir yanılgı var. Özel kuvvetler, silahlı kuvvetler, ulusal istihbarat teşkilatının ünitelerini biliyorum. Bir çok operasyonun yürütülmesinde şahsen yönettim ya da şahitlik yaptım. Bu kadar kolay bir yanılgı yapamazlar. Bir kurtarma operasyonunun ne olacağını bilirler. Bu Türkiye için değil yalnızca Amerika’yı düşünün… Bir kadro operasyonlarda noktasal masraf kurtarır vatandaşını alır ve çıkartır. Operasyonu yaymaz.
“Bunun sorumlusu siyasi iktidardır”
Suat Toktaş: Burada o mu yapıldı?
Ahmet Davutoğlu: Burada yaygın bir operasyon yapıldı. Yaygın bir operasyon yaptığınızda odağı kaybedersiniz oradaki vatandaşın canını tehlikeye atarsınız. Yalnızca bu olsa tekrar yeterli. Bir de çıktı Cumhurbaşkanı çarşamba günü bir müjde vereceğiz dedi. Türkiye merak etti bu muştuyu lakin terör örgütü merak etmemiştir. Terör örgütü… O sırada nasıl bizim devletimiz onların istihbaratını takip ediyor onlar da olasıdır ki açıklamaları takip eder. Hatta elinde teknolojik imkan varsa yahut birileri onlara teknolojik imkan sunuyorsa operasyonun birtakım bilgilerini verebilir. Yabancı istihbarat Türkiye’nin ziyan görmesini ister. Bizim ünitelerimiz ortasındaki irtibatı oraya verebilir. Bunların hepsi olur. O şeyi sabote etmek isteyen herkes bunu yapabilir…
Siz bunu bu türlü bağıra bağıra yaptığınız vakit ki daima bu türlü yaptı Cumhurbaşkanı. Suriye’ye yönelik operasyonlarda ‘Geldik… geliyoruz…Bu gece geliyoruz…’ Kıbrıs operasyonunda zihinlerde yer etmiş ‘bir gece birdenbire gelebiliriz’ diye tesir yapmış bir şeyi zihnine yerleştirmiş ve her operasyon için söylüyor. Bir operasyona verilebilecek en büyük ziyan evvelce ilan etmektir. Afrin operasyonu da bu türlü oldu. Evvelden ilan ettiğiniz operasyona karşı tarafa hazırlanma hissesi verirsiniz. Gece gelecekseniz gelirsiniz ondan sonra çalarsınız müziğini türküsünü muvaffakiyet kazandıktan sonra. Lakin Sayın cumhurbaşkanı bir hafta evvelce on gün evvelce müjde alıyoruz geliyoruz ediyoruz dediği anda hepsi alarm haline geçer. Burada vahim kusur var. Bunun sorumlusu siyasi iktidardır.
“Siyasi iradenin talimatı olmadan asker bir operasyon yapmaz”
Suat Toktaş: Operasyonlar ortasında son karara siyasi irade mi veriyor?
Ahmet Davutoğlu: Doğal tabii. Musul’daki diplomatların kurtarılması için başbakan olduktan sonra da ‘bana alternatif planlar getirin’ dedim. İstihbarat, Genel Kurmay’ı ilgili üniteleri planlar getirir. Ve siz o planlardan birini tercih edersiniz. Natürel askerimize ve istihbaratınıza güvendiğiniz için onların planları içinde kalırsınız. Bizim politikler olarak bunu bilmemiz mümkün değil. Lakin siyasi iradenin talimatı olmadan asker bir operasyon yapmaz.
“Cumhurbaşkanı’nın artık müjde verme gereksinimi var”
Suat Toktaş: Yani o tercihi de siyasi irade yapıyor değil mi? Riskler sıralanıyor, O riskler ortasında bir tercih mi yapılıyor?
Ahme Davutoğlu: Diplomatların kurtarılması esnasında birkaç defa operasyon planladık. Kimilerini son andaki bir gelişme sebebiyle iptal ettik. Canları tehlikeye girecek diye bütün planlamalar yapıldığı halde o sırada o operasyonu son anda düğmeye basmaktan vazgeçtik. Baktık ki oradan askeri harekatla kurtarılması riskli olan durum var can kaybına yol açacak istihbaratımızla bu sefer aylarca oradaki Arap aşiretleri ve Suriye içindeki güçlerle bağ kurarak istihbaratı bir operasyonla aldık hepsini. Evvel Suriye’ye geçirdik. Sonra Suriye’de Türkiye’nin tesirindeki bugün ulusal ordu olarak isimlendirilmiş Özgür Suriye Ordusunun da denetiminde olduğu bölgelerden geçirilerek tereyağından kıl çeker üzere aldık. Lakin daha evvel fiili operasyon planladık birkaç sefer son anda baktık ki bu kurtarma operasyonu bir can riski taşıyor son anda durdurduğumuz operasyonlar oldu. Burada değerli olan siyasi iradenin sonrasında olayın sonuçlarının gözlemleyerek kendisinin karar vermesi kıymetli. Cumhurbaşkanı’nın artık ayda bir iki ayda bir müjde verme gereksinimi var. Zira gidişatla ilgili olumsuzluk hayli müjde verme gereksinimi oluyor. Bu bazen Karadeniz’de doğalgaz bulunduğu muştusu bazen iktisat ile ilgili bir müjde yahut sansasyonel bir haber yeni Anayasa olayı yahut aya çıkıyoruz üzere. Bu türlü bir telaş içinde siyasi irade makul kararlar alma yeteneğini kaybeder. Bir an evvel bir şey yapayım da gündemi değiştireyim telaşına kapılan siyasi iradeden iktidardan daha tehlikelisi olamaz. O anda makul kararlar veremez duruma düşer. Münasebetiyle bu açık operasyonel yanlış tercihler ve uygulamadaki yanlışlar ve bağlantıdaki vahim yanılgılar. Sorumlu bir devlet çıkar der ki daha birinci olduğu anda ‘evet operasyon yaptık şu yahut bu münasebetle istediğimiz neticeyi alamadık.’ Lakin muğlak bir formda bırakıldı. Sivil mi asker mi kaçırılan var mı sıradan siviller mi? Birinci açıklaması sivil dendi. Geçen sene hatırlarsınız Rusya takviyeli Suriye rejim güçlerinin 36 askerimizi şehit ettiğinde de bu türlü oldu. Halkın itimadı sarsılıyor Devletine Silahlı kuvvetlerine. Burada bu itimadı kurması gereken siyasi iktidardır.
‘Rus uçağını düşürdük’ açıklaması
Suat Toktaş: Kademeli olarak kamuoyu alıştırılarak açıklanıyor. Bazen sayılar da o denli yapılıyor biliyorsunuz. 3 şehit dört şehit sonra 10 şehit…
Ahmet Davutoğlu: Şu olur hakikaten elinizde kâfi bir done yoksa tablo netleşinceye kadar net bir açıklama yapmazsınız. Yahut bir kriz yönetiyorsanız çok sık gündeme gelen Rus uçağının düşürülmesi krizinde… Ben talimat verdim ‘kesinlikle açıklama yapmayacaksınız Ruslarla görüşünceye kadar. Yapacağınız tek açıklama bir uçağın düştüğü görülmüştür halinde olacak’. Bu birkaç saatlik vakit kazanmak ve Rusya’yla mevzuyu direkt görüşebilmek için. Ben o talimatı verdikten 15 dakika sonra Cumhurbaşkanı ‘Rus uçağını düşürdük’ diye açıklama yaptı. Sonra da yükü benim üzerime atmaya çalıştı. İşte bu sorumsuzluktur. Gerektiğinde sorumluluk almaktır. Devlet yöneticileri saf göstermez. Ve sorumluluk üstlendikleri yerlerde gereğini yaparlar. Maalesef Cumhurbaşkanı’nın son yıllardaki en besbelli vasfı âlâ bir şey olduğunda bütünüyle kendisinin çıkıp açıklaması olumsuz bir şey olduğunda bu Rus uçağı sorununda olduğu üzere ya yükleyeceği biri varsa benim üzere ona yüklemesi ya da yayması. Halbuki kara operasyonunun nasıl olduğuyla ilgili Savunma Bakanı çıkıp askeri açıklama yapmalı. ‘Şunları planlamıştık, şöyle oldu’ diye. Sayın Cumhurbaşkanı da çıkıp siyasi açıklama yapmalı. ‘Bu talimatı ben verdim’ demeli. Benim talimatıma karşın ‘Rus uçağını düşürdük’ açıklaması Cumhurbaşkanlığı’nda yapıldı ve büyük bir kriz çıktı. Birebir gün Genelkurmay Lideri benden bir ricada bulundu ve dedi ki müdahalede bulunan pilot angajman kuralları gereğini uyguladı. Yani on saniyede talimat vermiş değiliz daha evvelki talimattır bu.
“Silahlı Kuvvetleri korumak için yaptım bunu”
Verilen talimat uyguladı. Sonda da binlerce askerimiz var. Şayet bu talimatlar sebebiyle askerler zan altında bırakılırsa… Pilot için ‘FETÖ’cü mü?’ konusu olmuştu. Zan altında bırakılırsa bir de askerimiz tetiğe basamaz. ‘Tetkik edin ve bana getirin bu pilot şayet ‘FETÖ’cü ise en ağır cezayla askeri mahkemede yargılanacak ve gereken yapılacak. Fakat değilse o değildir tetiğe basan siyasi iradedir sorumlu olan ben onları koruyacağım’ dedim. Genelkurmay Başkanı’mız geldi, ‘Bu muhakkak FETÖ’yle irtibatlı olan birisi değil’. Ortamızda büyük bir güvensizlik hali var. Yarın biz de benzeri bir formda angajman kurallarına uygularsak hakkımızda bu türlü şeyler mi söylenecek diye. Sonraki gün onun üzerine ben çıktım ‘Türk Silahlı Kuvvetleri’ne talimatı ben verdim’ dedim. Silahlı Kuvvetleri korumak için yaptım ben bunu. Kendimi siyasi olarak feda ettim fakat Silahlı Kuvvetler’in onurunu ve silahlı kuvvetlerdeki son anda tetiğe basacak olan askerimizi subayımıza pilotumuzun korumak için yaptım. 3 yılda sustum yalnızca ziyan olmasın Türk-Rus ilgilerine diye. Ancak artık bakıyorsunuz bir Gara operasyonunda… Orada da biz kendi hava alanımızı koruduk. Ruslarla bağımızı düzgün tutmak isteriz lakin hava alanımız yolgeçen hanı değil. Burada ise kendi irademizle bir operasyon yapıyoruz bu operasyon ayrıntıları konusunda kamuoyunun bilgi istemesi doğaldır. Yarın Cumhurbaşkanı’nın bu bahiste sorumluluk üstlenmesi de devlet adamlığının bir gereğidir.
Telaş içindeler
Suat Toktaş: Az evvel Sayın Cumhurbaşkanının çok fazla müjde verme motivasyonuyla hareket ettiğini söylediniz. 19 yıl sonra insan hakları aksiyon planını gündeme getirildi misal tenkitler aldı. 19 yıl sonra insan haklarına dönüş uğraşını yahut niyetini gerçekçi buluyor musunuz?
Ahmet Davutoğlu: Niyet ve samimiyet çok değerli. Ayinesi iştir kişinin lafa bakılmaz. Ortada ben bir güzel niyet, samimiyet görmüyorum, harekette de bir fiyatlık görmüyorum. İnsan hakları ve Sayın Cumhurbaşkanının cümlelerini alın ve benim 22 Nisan 2019’da Cumhurbaşkanına hitaben yazdığım ve birinci kez parti içinde tenkit manifestosunu neredeyse birbiriyle birebirdir. Şeffaflıkla ilgili söylediklerine bakın, 2015’te benim açıkladığım şeffaflık paketi ile çabucak hemen birebirdir. O vakit niçin kaybettik bu kadar yılı? Parti içinde bütün bunlar çok evvelden lisana getirildi. Adalet Bakanı demokrasi açığının olduğu yerde hukuk açığının olduğu yerde yatırım açığı olur. Kast ettiğim şey şu uygun niyet olsaydı; ben Sayın Erdoğan’ın ve etrafının şu anki telaşını görüyorum telaş içindeler. Şu telaş, kamuoyunda hukuk konusunda ve insan hakları konusunda ne kadar vahim yanlışlar işlendiğini görüyorlar. Algının Türkiye içinde ve dışında ne kadar olumsuz seyrettiğini görüyorlar.
İnsan hakları liginde Türkiye küme düştü. Türkiye içinde de son derece olumsuz bir algı var, bunu düzeltme eforu lakin en değerlisi samimi olarak bunu istemekten daha çok Adalet Bakanı’nın da söz ettiği üzere yabancı yatırımcı hukuk garantisi olmadan gelmiyor. Türkiye’nin de paraya muhtaçlığı var. İnsan hakları bizatihi pahalıdır. Para gelecek yatırımcı gelecek olduğu için bedelli değil. Yatırımcı geldi değilim Türkiye tekrar bir bahar havası yaşadı insan haklarından feragat mi edeceksiniz. Onun için bizim parti programımızın girişi en birinci cümlesi insan onuruyla başlar. İnsan onurunu ve haklarını ayaklar altına alacaksınız, uygulamalarınızla lakin sadece biraz para çekebilelim diye biraz yatırımcı çekebilirim diye bir hareket planı açıklayacaksınız ve bu hareket planının da ne vakit uygulanacağına dair de vakit vereceksiniz. iki yıl üzere bir vakit. Bunların uygulanması 2 yıl değil, 2 saat değil, 2 dakikada uygulanacak şeyler. Lakin sizin zihniyetinizi değiştirmemiz lazım. Hiç vakte muhtaçlık yok 2 dakikada uygularsınız.
“Cumhurbaşkanıyla temelden farklı düştüm noktalardan biri buydu”
Tutuklu yargılanma, bunu biz yıllardır söylüyoruz. Cumhurbaşkanıyla asıldan başka düştüm noktalardan biri buydu ve Başbakanlığıma mahal olan bir çok hukuk ıslahatı arayışıma bakın, daima bunlar var. Daima söyledim tutuklu yargılanma insan hakkı ihlalidir. Özel durumlar olmadıkça bir kanıt saklama bir kanıt karartma üzere. Artık yeni mi fark ediyorsunuz bunu? Şayet doğruysa tutuklu yargılananları bırakın. Yani Boğaziçi Üniversitesi öğrencileri hala tutuklu. Pekala onlar tutuklu bizim genel lider yardımcımız Selçuk Özdağ saldıranlar ve ölümcül bir halde yaralanmasına sebep olanlar Zanlılar yakalandı savcı direkt bir siyasi müdahale ile hür bırakıldılar. Kast ettiğim şey şudur; savcı tehdit edildi, birtakım milletvekilleri tarafından başsavcıya yönelik kampanya başlattılar. Nasıl tutuklarsın bunları diye.
Suat Toktaş: İnsanına nazaran mi insan hakları? Yani gül ve diken olmasına bağlı gidiyor galiba
Ahmet Davutoğlu: Gül ve diken metafor olarak o kadar makus bir benzetmedir ki. ben bir gülün korunması için binlerce dikenin sulanmasının gerektiğini düşünüyorum adalet bu türlü işler. Bir tek temizin hakkı daha yeterli olacaksa bir çok şeyi gözünle alırsınız. Evvel hakkı zayi etmemektir o gülü sulama koysa evvel onu koruyacaksınız. Dikenleri sonra düşüneceksiniz.
Suat Toktaş: Siz sonuç olarak yabancıya İmaj bozuldu? Yabancı yatırım çekti diye mi düşünüyorsunuz?
Ahmet Davutoğlu: Son derece oportünist görüyorum. İçerde gündem değiştirme, Lakin artık kimse kanmıyor. Ne dışardakiler buna kanıyor ne içerde halk kanıyor. Zira ortada açık bir biçimde hukuk adalet faciaları var.
KHK’lılar
KHK’lılar Anadolu’da gittiğimiz her köyde karşımıza çıkıyor. Hiçbir mahkumiyet almamış bir memur ancak KHK’dan ihraç edilmiş. Bunun yanında direkt darbenin içinde olduğu bilinen generallerin kardeşleri en üst makamlara geliyor. Alt seviye bir memur rastgele bir yerde iş bulamaz halde bütün aile perişan oluyor öbür tarafta yetkisi olan Cumhurbaşkanına erişimi olanlar en yakınları darbe teşebbüsünün içinde olanlar bundan kurtulabiliyorlar. Hukukta subjektivite olmaz hukukun gerçek anla hakikat koyacaksınız uygulayacaksınız.
“Kabine toplantısı sonrası açıklamalar, propaganda açıklamaları”
Suat Toktaş: İnsan Hakları hareket Planının açıklandığı gün MHP Genel Lideri Sayın Devlet Bahçeli küme toplantısında, HDP’ye kapatılma incelemesi başlatıldığını duyurdu. MHP ile AK Parti’nin bu yürüyüş biçimini nasıl buluyorsunuz? Baltalama mıydı bu yoksa danışıklı dövüş muydu?
Ahmet Davutoğlu:
2001 ile 2021 ortasında 20 yıl geçmiş değişmeyen tek figür var Bahçeli. Sayın Bahçeli o vakit da üçlü koalisyon açıklamasında resimdeydi ülke bir krize gitti. Artık de Sayın Bahçeli Sayın Erdoğan. Evvelden haftalık Başbakan Cumhurbaşkanı görüşmesi olurdu benim dönemimde. Artık neredeyse haftalık Erdoğan Bahçeli görüşmesi var ve çoklukla de Erdoğan tarafından talep edilip Bahçeli’yi ziyarete gidiliyor. Bunun Türk demokrasisi açısından AK Parti’ye oy vermiş geniş kitle tarafından nasıl görüldüğü..
“Tek parti iktidarı mı var iki parti iktidarı mı var?”
Suat Toktaş: Bunu neden anlatıyorsunuz?
Ahmet Davutoğlu: Cumhurbaşkanının her açıklaması artık Bahçeli’nin filtresinden geçmek durumunda. Geçiyor o gün insan hakları Aksiyon planı açıklanıyor tıpkı gün parti kapatma davası. Sayın Cumhurbaşkanı yeni anayasa diyor, anında Cumhurbaşkanı Hükümet Sistemine dokundurtmam şu hususlara dokundurtmam deniliyor. Sayın Erdoğan yeni anayasa ile ilgili darbe artığı diyor. Hangi hususlar darbe artığı? Artık bir demokrasi rüzgârı estirebilmek için dünyada da Amerikan seçimlerinden sonra o otokrasi rüzgârının düşüşe geçtiği kanaati hakim. Bunu verebilmek için birtakım açıklamalar yapıyor ancak Türkiye’deki otoriter odaklara öylesine teslim olmuş durumundaki Cumhurbaşkanı bunun fiiliyata dönüşmesi çok sıkıntı.
Suat Toktaş: Kim kimi yönetiyor dersiniz?
Ahmet Davutoğlu: Ben buna 2 buçuk adam idare diyorum. Tek adam idaresi değil. Buçuk adam da sayın Perinçek. Bir de o Ortaya giriyor rota ben de diyor. Bütün dünya Uygur Türklerine yapılan zulmü Artık kabul etti. Birleşmiş milletler kararı var soykırım diyor Birleşmiş Milletlerin geçen yılki raporu. 39 ülke ortak açıklama yaptı Kanada Hollanda Japonya Yeni Zelanda Finlandiya başbakanı açıklama yaptı. Kimileri parlamentolarında soykırımı karar çıkardı. Avrupa parlamentosu açıklama yaptı Avrupa kurulu kararı var. Bu türlü bir tabloda bir tek ülke yok Türkiye yok. Niçin yok pekala? Sayın Erdoğan hani Dünya beşten büyüktü? Dünya beşten büyük idiyse hani dünya Çin’den büyüktü? Büyükse niçin sesin çıkmıyor. Hani Mazlumların lideriydin? Şu anda dünyada doğu Türkistanlılardan daha temiz bir kitle mi var? Biz evvelsi gün doğu Türkistan da bayan olmak diye 8 Mart Dünya bayanlar gününü doğu Türkistanlı bayanları atfettik. Zira kısırlaştırma tecavüz cinsel taciz onuru zedeleme her şey yapılıyor. Lakin Sayın Erdoğan’ın sesi çıkmıyor. İçerde milliyetçilik yapıp Kürt vatandaşlara ve farklı düşünenlere karşı Milliyetçilik taslayan Sayın bahçeli Çin’e karşı tek cümle etmiyor.
Suat Toktaş: Neden edemiyor?
Ahmet Davutoğlu: Çünkü oradan gelecek birkaç kuruşa bakıyorlar herhalde. nitekim Merkez Bankası rezervi kaybı var. Merkez bankasını kayıtlarında Çin’in gönderdiği yalnızca 1 milyar dolarlık Swap mutabakatı var. Yalnızca 1 milyar dolar. O vakit ben şundan kuşku ediyorum diğer beklentileri mi var? Swap da karşılıklı para tutmak demek. Swap bir kredi değil yatırım değil. Yalnızca bilançoyu düzgün göstermek için ülkelerin karşılıklı birbirlerini destekledikleri bir hesap.
“Açıklasınlar; kanal İstanbul’u hangi finans modeliyle yapacaklar”
Suat Toktaş: Başka ne hesaplar olabilir?
Ahmet Davutoğlu: Kanal İstanbul’u nereden finanse edecekler sanki? Türkiye’nin finans kaynakları olmadığına nazaran. Bir çok demokratik ülkelerde bu çeşit kaynaklar etrafa ziyan veren projelere takviyede bulunmak çabucak hemen imkansız olduğuna nazaran nereden bulunacak sanki? Açıklasınlar kanal İstanbul’u hangi finans modeliyle yapacaklar. Şayet bunun gerisinde Çin’den bir beklenti varsa ki kanalın muhakkak bir yakasında Çin’e uzun bir müddet tahsisler yapılacağı söyleniyor. Şayet bu türlü bir şey varsa bu daha da vahim. Bu sömürgeleşmek manasına gelir. Türkiye Cumhuriyeti Devleti bağımsız bir devlettir. Ne Amerika ne Rusya ne Avrupa Birliği için Türkiye’nin Ankara’da siyasi iradenin alacağı kararları ipotek altına alamaz. Şayet Çin haklıysa Sayın Erdoğan çıksın ve desin ki; Çin Doğu Türkistan da zülüm yapmıyor, gerçek bir siyaset takip ediyor, bu toplama kampları aslında Çin’in sav ettiği üzere insanları geliştirmeye yönelik eğitim kampları. Erkekleri niçin götürüyorlar toplama kamplarına? Bayanlar Çin erkekleriyle meskende yalnız bırakılıyor. Doğu Türkistanlı bayanları dinledik. Allah aşkına bunu hangi vicdan dayanır hangi onur bunu kabul eder? Yanlışsa da çıksın yanlış desin.
2009’da bunların hiçbiri yaşanmamışken Urumçi’de olan çatışmalar sebebiyle bunlar soykırım demişti. Ben dışişleri Bakanıydın uzun süren diplomatik görüşmelerden sonra şahsen gittim Çin’le de alakaları bozmadan doğu Türkistan da müşahedede bulunduk. Oradaki kardeşlerimize de inanç verdik neden artık yapamıyor bunu? Kamuoyuna yansımıyor Türkiye cumhuriyeti bir adım atmadığı halde geçtiğimiz hafta içinde Çin dışişleri Bakanı Türkiye cumhuriyeti büyükelçisinin çağırdı ve hesap sordu. Yok desinler. Bakın Türk basınında bunlar çıkmıyor. Biz onları çağırıp hesap soracakken Türk dışişleri Bakanı nihayet bir toplantıda telaşlarımız var demiş. Kaygı tabir etmekten bile Türkiye büyükelçisi çağırılıyor ve Pekin’de hesap soruluyor. Hesap sorması gereken Türkiye iken hesap sorması gereken insanlık hesap sorması gereken birleşmiş milletler. Nasıl sessiz kalırsın?
“Mehmet Akif yakanıza yapışır”
Suat Toktaş: Sırf para için mi sessiz kalınıyor?
Ahmet Davutoğlu:
“Sayın Bahçeli Ak Parti’nin getirdiği yüklerden arınarak seçime gitmeyi tercih edebilir”
Suat Toktaş: Sayın Bahçeli geçmişte de birlikte hareket ettiği siyasi partileri yahut genel liderlerini son anda sürprizlerle ülkeyi seçime götürmüş bir siyasi parti genel lideridir. Birebir şey şu anda Sayın Erdoğan’a da yapabilir mi?
Ahmet Davutoğlu: Zannediyorum Sayın Erdoğan da bundan korkulu ki her hafta kendisine rapor vermek zorunda hissediyor. Sayın Erdoğan’ın da ben bu bahiste rahat olduğu kanaatinde değilim. Cumhur İttifakı çok sağlam bir arada yol yürüyoruz sonuna kadar gideceğiz diye söyleme gereksinimi hissediyorlarsa bu birbirine garanti verme gereksiniminden ve inançta hissetme gereksiniminden. Bu ittifakın çok çürük olduğunu gösteriyor. Zira dayandığı yer çürük. Şundan çürük; millet menfaatine bir alışverişten daha çok Sayın Bahçeli’nin MHP’nin başında kalması için Sayın Erdoğan ona takviye verdi bunu sayın Akşener ve ayrılan takım çok düzgün biliyor. Buna karşılık da Sayın Erdoğan’ın bütün gücü elinde toplama ihtirasının da Sayın Bahçeli Cumhurbaşkanı Hükümet Sistemi ile destekledi. Alışveriş bu ya da bu bağlantının bedelleri var. Ak Parti’nin uzun yıllar son beş yılda yolsuzluklar konusundaki yıpranması MHP kitlesi tarafından beğenilen görülmüyor. Sayın Bahçeli’nin yasakçı tavrı da Ak Parti kitlesi tarafından güzel görülmüyor. Yoksullukta ise ortak kabahat var. Bütün bu tablo seçim sathına indiği vakit Sayın Cumhurbaşkanı esasen çok korunaklı gidiyor onun sorunu yok. Artık o halkın ortasında yürümüyor. Birisi rastgele ‘açım’ dese de karşılığını veriyor. Ancak MHP milletvekili adayları yarın seçim olduğunda çıktığında, Ak Parti’nin milletvekili adayları üzere tenkide tabi tutulacak. Siz beraberdiniz ‘nedir bu yoksulluk?’ diyecekler O gün geldiğinde seçim sathı mahalline girilirken Sayın Bahçeli Ak Parti’nin getirdiği yüklerden Sayın Erdoğan da Bahçeli’nin getirdiği yüklerden arınarak seçime gitmeyi tercih edebilir. Bu seçime girmeden de olabilir. Zira artık büyükler taşınamaz hale geldi. Birbirlerine şu anda muhtaçlar başkanlar seviyesinde birbirlerine muhtaçlar lakin kitle Ben görüyorum MHP’li ak partinin en güçlü olduğu yerlerde çok samimi bir tenkit var MHP tabanından ve Ak Parti tabanından da tenkitler geliyor.
Suat Toktaş: HDP kapatılmalıdır diyor hayati ve acildir diyor Sayın bahçeli. Ak partinin içinden de kapatacağız üzere telaffuz geliştirenler var sonra dönüp o denli olmayacak diyenler var. Muhakkak ki bir sıkışmışlık var bir siyasi hareket mı yapılıyor?
Ahmet Davutoğlu: Muhakkak. Terörle uğraş ediyoruz diye bu telaffuzların benimsenmesi gerçek değil. Siyaset dizayn edilmeye çalışılıyor hem parti kapatmalar üzerinden hem de fezlekeler üzerinden. 90’lı yılların kültüründe şu vardı; partiyi kapat hasebiyle partiye siyasal olarak gelecek olan kitleleri terör örgütünün propagandasını açık hale getir, terör örgütü propagandasını yaptıkça da İç Anadolu’da Karadeniz’deki milliyetçi oyları yükselt. Bu bir denklemdir. Öbür taraftan da siyasete inancı düşür. Başlarında bu model var. Bence ak partinin bu mevzuda başı karışık. Ak Part‘deki düşük profilli Sözcülerin ani bir olay geliştiğinde sanki cumhurbaşkanı ne diyecek diye telaşa kapılırlar ve bir şey söylerler önünü açık bırakırlar. Toparlamaya çalışırlar. Yukardan bir şey gelmedikçe de o baş karışıklığı devam eder. Bir taraftan MHP’yi destek etmek bir taraftan da Kürt seçmenden kopmamak için.
Suat Toktaş: HDP kapatılmamalı onu mu diyorsunuz?
Ahmet Davutoğlu: Hiçbir parti kapatılmamalı. Kabahatler varsa ferdî olarak o hatası takip edilir. Parti kapatılması özel te geçmişte olduğu üzere terör örgütünün propagandasını açık hale getirir o kitleleri. Bakın siyaset yapılmasına da müsaade vermiyorlar tek yol şiddet ve ve terör propagandası açık hale getirin. Bugün bunu yapanlar terörle uğraş yapmış olmuyorlar. İşin bir de şu istikameti var bir gözü pek savcı çıksa çıkmaz şu kurallarda beklemiyorum fakat deseki seçim kuralları öncesinde Osman Öcalan’ı TRT ye çıkaran, TRT de direkt hükümete bağlı olduğuna nazaran terör propagandasına let olduğu için AK PARTİ hakkında bir soruşturma yapılsa ve hatta bunu tecviz eden MHP hakkında bir soruşturma açılsa ne olur? Siz Osman Öcalan’ı televizyonlara çıkaracaksınız terör propagandası olmayacak, ve Siyaseti dizayn etmek için çıkartacaksınız seçimden evvel ve bunu savunacaksınız ya da Abdullah Öcalan’dan mektup getiren aracılık edeceksiniz. Bunlar maalesef Türkiye’deki samimi vatanın ülkenin toprak bütünlüğü konusundaki hassas kitleleri tahrik etmek için yapılan işler.
‘Seni lider yaptırmayacağız’ söylemi
Suat Toktaş: O kadar mahkeme kararına karşın Sayın Demirtaş’ın neden içerde tutulduğunu düşünüyorsunuz? ‘Seni lider yaptırmayacağız’ söylemi midir bu kadar ısrarla içerde tutulmasına sebebi?
Ahmet Davutoğlu: Bir tek ona inhisar etmez fakat o kelam daha evvel tahlil süreci noktasındaki momentumu önemli formda yaralamıştır. Cumhurbaşkanıyla Demirtaş ortasındaki açığı da artırmıştır. Zamanlaması prestiji ile Sayın Cumhurbaşkanı bize başbakanla tevdi ederken iki emanetim var dedi genel kongrede. Bir; FETÖ’yle çaba edeceksiniz, iki; tahlil sürecini devam ettireceksiniz. Artık MHP güya tahlil sürecini yalnızca ben sürdürmüşüm üzere… Evet ben başta tahlil sürecini destekledim Kobani olayları da dahil olmak üzere terörle çabada de en kararlı tavrı sergiledim. Sayın Erdoğan da tahlil sürecini devam ettirme konusunda bize o vakit cumhurbaşkanı olarak tevdi ederken bu bir emanettir dedi. Hasebiyle biz tahlil sürecini işletebilmek ve Terör örgütünün silahsızlandırılması için gayret sarf etmeye devam ettik Ulusal istihbarat Teşkilatı ve öteki ögelerle birlikte. Tek şeye odaklandık 7 Haziran öncesi silahsızlanmayı sağlamak ve terör ögelerinin Türkiye’yi terk etmesini sağlamak. Ve bu bahiste sözlerde verildi bu kelamlar yerine getirilmedi. Tam bu esnada o kelam sarf edildi seni lider yaptırmayacağız kelamı. Tam da bu momentum sağlanmışken sarf edildiği için.
Bu hususta benim geçmişle ilgili bütün vicdanım da tavrında açık ve nettir. Tam özgürlük tam demokrasi Ve bu manada Kürt vatandaşlarımızın gönlünü kıracak tek bir kelamla aksiyona müsaade vermemek ve Siyasal alanı genişletmek terörle gayret konusunda ise kamu tertibini tehdit eden IŞİD olsun PKK olsun DHKP-C olsun hangi terör örgütü olursa olsun ona karşı net tutum.
Şimdi bütün mahkeme kararlarına karşın içerde tutulması İnsan hakları aksiyon planına nazaran uzun tutukluluk aslında olmaması gereken bir şey. Avrupa insan hakları Mahkemesi kararlarına Türkiye’deki anayasa Mahkemesi kararlarına mahkeme kararlarına ve bir çok uygulamaya karşın İçinde Sayın Demirtaş’ın da bulunduğu bir çok tutuklu Yargılamaya devam edilmesi işin özünde yanlıştır. Bunlar hukuk üzerinden siyasete müdahaledir.
Dolmabahçe buluşması
Suat Toktaş: Dolmabahçe’de bir fotoğraf verilmiş. Herkesin aşağı üst söylediği; Dolmabahçe buluşmasının oturma yerlerine kadar Sayın Erdoğan’ın belirlediği tarafında açıklamalar var o denli mi oldu? Ahmet Davutoğlu: O süreci yürüten sayın Yalçın Akdoğan’dı. Benim kendisine de verdiğim talimat sayın cumhurbaşkanımızın bütün ayrıntılardan bilgilendir talimatıydı. Onun bilmediği hiçbir şey yapılmayacak talimatıydı. Bilgilendirildiğini ben varsayıyorum. Bu tartışmaların içine girmek istemem fakat orada zikredildiği üzere bir teröre taviz değil Terörün silahsızlandırılması için terör ögelerinin Türkiye’den çıkması için yapılan tek taraflı bir açıklamaydı. Daha evvel Sayın Erdoğan’ın çizdiği çerçevede kalan konularda bunlar.
Suat Toktaş: Siz artık kendinizi Millet İttifakı çeperinde ya da içinde ya da yanında görüyor musunuz?
Ahmet Davutoğlu:
Türkiye’de endişe ortamını biz bedel ödeyerek aştık. Hiçbir yeni parti bu bedeli ödemedik. Geçen hafta Temel beyefendiyle Saadet Partisi’ni ziyaret ettik. Bu haftada Sayın Babacan’ı ziyaret edeceğiz. Onlar bizi ziyarete gelmişlerdi iadeyi ziyaret. Muhalefet partileri ortasındaki bu siyasi trafik ne vakit arttı? Gelecek Partisi ile birlikte arttı. Hepimizin katkılarıyla oluştu bu iklim değişmeye başladı. Birtakım tenkitler öteki partilerden geldiğinde daha az dikkat çeker fakat geçmişte ak partiye başbakanlık yapmış olan birisi bir tenkit yapıyorsa işte Gara operasyonu üzere içerden yapıyor demektir. Daha evvel Ak Parti Genel Lideri olarak gittiğim vilayetlere artık Ak Parti’ye eleştiren iktidar eleştiren bir genel lider olarak gidiyorum ve o halkın ortasına yürekle giriyorum. Bu rastgele bir muhalefet partisinin girmesi üzere değil. Onlarda gördüğüm şey şu samimiyetime inanıyorlar. Yanılgı yapabilirsiniz her şey olabilir fakat bir tek şey kaybetmeyeceksiniz samimiyetinizi. Bugün iktidarın en büyük sorunu de samimiliğini hasbiliğini sahiciliğini kaybettiler.
Erken seçim
Suat Toktaş: Erken seçim mümkün mü?
Ahmet Davutoğlu: Mümkün görüyorum. Hukuk kendini sıkıntı lakin toplum psikolojisi açısından mümkün hatta mecburî. İktidar şu anda seçim sistemini değiştirme Teşebbüsleri varsa bu vatandaştan onay alma uğraşıdır. Ancak sistemle kim oynarsa o kaybeder altında kalır. Zira benim halkta gördüm var olan siyasi aktörler çok önemli bir yıpranma içindeler ve hangi daraltılmış bölge olursa olsun oraya eski aktörleri koyduğunuz anda halk tepkisel olarak bile hiç tanımadığı öteki bir aktöre oy verebilir.