Sözcü gazetesi müellifi Deniz Zeyrek, bugünkü köşe yazısında Sıhhat Bakanı Fahrettin Koca’nın 2020 Aralık’ında yaptığı açıklamayı hatırlattı.
Zeyrek bugünkü yazsında, 25 Aralık 2020 günü Sıhhat Bakanı Fahrettin Koca’nın Türkiye’nin BioNTech/Pfizer şirketinden birinci etapta 550 bin doz aşı getirileceğini, sayının şubat sonuna dek 5 milyona tamamlanacağını açıkladığını hatırlatarak, “Merak ettim, yetkililere sordum” diyerek Zeyrek, şunları yazdı:
BioNTech/Pfizer aşıları nerede?
“Geldi mi BioNTech/Pfizer aşısı?” Aldığım karşılık “Hayır” oldu. Bırakın 4.5 milyon doz aşıyı, aralık ayında geleceği söylenen 550 bin doz aşı dahi gelmemiş. İster istemez ikinci soruyu sordum: “Neden gelmedi. Aşılar nerede?” Sıhhat Bakanlığı cephesi, aşıların gelmemesinin nedeninin BioNTech/Pfizer şirketinin gerekli garantileri vermemesi olduğunu söylüyor.
“Gelmediğini kesin biliyorum”
BioNTech/Pfizer şirketi yetkilileri de aşıları satın almak için görevlendirilen Devlet Gereç Ofisi’nin (DMO) bürokratik pürüzler çıkardığını, bu nedenle de satışın gerçekleştirilemediğini söylüyor. Kim yanlışsız söylüyor bilmiyorum lakin bu uyuşmazlık sayesinde Türkiye’ye (m)RNA formatındaki BioNTech/Pfizer aşısının gelmediğini kesin biliyorum.
“Eğer bürokratik sıkıntılar aşılmazsa…”
Zeyrek, yazısında “Konuyla yakından ilgilenen bir yetkili, şayet bu bürokratik problemler vaktinde aşılamazsa şirketin bir iki hafta içinde Türkiye için ayrılan o aşıları Avrupa Birliği pazarına süreceğini söyledi” tezine yer verdi ve şu sözleri kullandı:
“Alman aşısında durum bu türlü, Amerikan aşısı, Rus aşısı, İngiliz aşısı da ortalarda yok. Elde var yalnızca Çin aşısı (yani Sinovac). Sıhhat Bakanlığı’ndan Çin aşısı konusundaki son durumu yokladım. Bugüne dek 13 milyon doz aşı gelmiş. Yani son parti aşıların da yapılmasıyla bu hafta sonuna dek 7.5 milyon vatandaş aşının birinci dozuna ulaşmış olacak. Biliyorsunuz, aşılananlar ortasında sağlıkçılar, 65 yaş üstü vatandaşlar var. Bu hafta da öğretmenleri de kapsayan kimi meslek mensuplarına aşı yapılması bekleniyor.
Bilim beşerler sürü bağışıklığı için 40 milyon kişi aşılanmalı diyor
Çin’de yeni yıl tatili öncesinde onay alınırsa, 21 Şubat’a kadar 15 milyon doz daha gelecek ve sayı 28 milyon doza çıkacak. Kontrat gereği, Çin hükümetinin onay sürecinde ya da transfer sırasında bir gecikme yaşanmazsa Türkiye’ye mart ortasına kadar 22 milyon doz aşı daha gelecek ve toplam sayı 50 milyon dozu bulacak. Bu da ülkemizde mart ortasına kadar 25 milyon kişinin aşılanacağı manasına geliyor. Bilim adamları sürü bağışıklığı düzeyine ulaşmak için bu sayının 40 milyona çıkarılması gerektiğini söylüyor.
“Türkiye sağlıkçılarını dahi aşılayamayan ülkeler ortasında kalacaktı”
Aşı şirketlerinin dünyanın talebini karşılamakta zorlandığını ve Türkiye’nin Çin dışından arz yaratamadığını da hesaba katarsak, ortadaki 30 milyon dozun da Çin’den karşılanması ve yeni bir kontrat imzalanması gündeme gelebilir. Fakat, o etapta Çinli şirket, kendi aşı üretimleri talebi karşılayamayan Avrupa’dan ve ABD’den daha güzel fiyat veren müşteriler bulabilir. Aşı sorununun tartışıldığı birinci vakitlerde daima birlikte Çin aşısını getiren şirkete yüklendik fakat bugün geldiğimiz noktada görüyoruz ki o şirketin getirdiği aşılar olmasa, Türkiye “hiç aşı yapılamayan ülkeler”, münasebetiyle da “sağlıkçılarını dahi aşılayamayan ülkeler” ortasında kalacaktı.