Biga’da esnaf ziyareti gerçekleştiren Akşener’e, tohum gübre satıcısı bir vatandaş gerçek enflasyonun yüzde 60-70 dolaylarında olduğunu söylerken, bir çiftçi bayan, “Evler satılık, tarlalar satılık. 300 bin lira borcumuz var. Gübre dayanağı yok, hiçbir şey yok. Biz ne yapacağız? Ben bir bayan çiftçiyim. Devlet çilek verdi onu ekmek için bile gübre bulamıyorum. 250 lira olmuş bir çuval gübre” dedi.
Biga ziyaretinde tohum, yem, gübre satışı yapan bir esnafın dükkanına giren Akşener esnafın külfetlerini dinledi. Esnaf, yaşadığı enflasyonun yüzde 60-70 dolaylarında olduğunu, gübre fiyatlarında geçen seneye oranla çok büyük artış olduğunu söyledi. Bir dönümden alınan hasatla konut geçindirilemeyeceğini belirten esnafla Akşener ortasında şu konuşma geçti: “İtalya’dan ithal ettiğimiz salatalık tohumunun tanesi 1 lira’
Akşener: İşler nasıl?
Esnaf: İşler koronavirüsten ötürü sorunlu. Enflasyon yüksek. Fakat bizim yaşadığımız enflasyon yüzde 60, yüzde 70 dolaylarında. Üsttekilerin dediği üzere değil. Gübrenin fiyatı geçen sene 90 lirayken bu sene 160 lira.
Akşener: Bir çiftçi hangi işi yaparsa yapsın, bir dönüme ne kadar masraf yapar?
Esnaf: Buğday ektiğini var sayarsak yalnızca gübre masrafı 120 lira. 50-60 lira civarında da ilaç masrafı olur. Bir o kadar tohum masrafı vardır. Bir dönümden yapacağı buğday hasatı kırsalda 200-250 kilo civarındayken ovada 450-500 kilo civarında olur. Bununla da bir mesken geçinmez. İtalya’dan ithal ettiğimiz salatalık tohumunun tanesi 1 lira. Geçen sene 25 kuruştu. İşin içinden çıkın çıkabilirseniz.”
Akşener ziyaretleri sırasında BAĞKUR emeklisi bir çiftçiyle bir ortaya geldi. Çiftçi, 3-4 dönüm tarlası olmasına karşın ziyan etmesi sebebiyle tarımı bıraktığını söyledi. 75 yaşında olan çiftçi vatandaş hâlâ tarlalara sulama işine gittiğinden sıkıntı yandı.
“Yanımızda kimseyi çalıştıramıyoruz”
Başka bir esnaf ise daha evvel yanlarında 4-5 kişi çalıştırdıklarını şu an ise yalnızca eşi ve yeğeniyle bir arada çalıştığını söyledi. Üniversite mezunu iki çocuğu işsiz olan esnaf bayan şöyle konuştu:
“Çok güç durumdayız. İki iş yerimiz vardı teke indirmeye çalışıyoruz. Kısıtlamalarla hayatımızı devam ettirmeye çalışıyoruz. Daha evvel yanımızda 4-5 kişi çalışıyordu. Bunların ikisi evliydi. Artık kimseyi çalıştıramıyoruz. Eşimleyim, bir de yeğenim var. Üniversite mezunu iki evladım da işsiz.”
“Dört aydır tek bir iş yapabildik”
Akşener’e, girdiği bir dükkandaki emlakçı ise “Durum berbat. Çok karamsar değilim, şüphesiz düzelecek, lakin şu an durum makus. Faizler yüksek. Dolar kurunun daima oynaması işleri olumsuz etkiliyor. Beşerler için bu durumda konut almak cazip bir hale gelmiyor. İşler aşikâr devirlerde açılıyor, belirli devirlerde kapanıyor” diyerek kederini anlattı.
Akşener’in, “Bu iş yerinden kaç kişi ekmek yiyor?” sorusuna ise emlakçı, “Burası aile şirketi. Kardeşimle bir arada çalışıyoruz. Tıpkı konutta yaşıyoruz. Bu iş yerinden tek mesken geçiniyor yani. Evlenmeye kalksak burası iki konutu geçindirmede zorlanır. 4 aydır tek bir iş yapabildik. Onunla da yalnızca vergilerimizi ödeyebildik” dedi.
“Lütfen eğitim sistemini düzeltin”
Akşener’in halkla buluşmasında lise son sınıf öğrencisi bir genç eğitim sisteminin kötülüğünden dem vurdu. Gelecek telaşı yaşadığını belirten genç, “Lütfen eğitim sistemini düzeltin, eğitim sistemi çok bozuk. Gençler olarak hiçbir beklentimiz yok. Lise son sınıftayım, üniversite imtihanına hazırlanıyorum, ne olacağımı bilmiyorum” dedi.
“Bir çuval gübre 250 lira”
Devletten çilek tarımı için takviye alan bir çiftçi bayan, çilekleri ekmek için gübre alamadığından, gübre fiyatlarının çok yüksek olduğundan şikayet etti. Çiftçi bayan, “Bu çiftçinin hali ne olacak? Meskenler satılık, tarlalar satılık. 300 bin lira borcumuz var. Gübre takviyesi yok, hiçbir şey yok. Biz ne yapacağız? Ben bir bayan çiftçiyim. Devlet çilek verdi onu ekmek için bile gübre bulamıyorum. 250 lira olmuş bir çuval gübre” dedi.
“Yüzde 50’ye varan artırımlar, birinci kez bu türlü bir şey ile karşılaşıyoruz”
Akşener’in esnaf tipinin ikinci adresi Çanakkale merkezdeki esnaf oldu. Artırımlardan keder yanan esnaf ile Akşener ortasında şu diyalog yaşandı:
“Esnaf: İthalat eserleri olduğu için inanılmaz artırım geçişleri var. Sene başında Eylül ayında da artırım geçişleri oldu. Şu anda da son bir ay içerisinde yüzde 30, yüzde 50’ye varan artırımlar, birinci kere bu türlü bir şeyle karşılaşıyoruz.
Akşener: Vatandaşın da alım gücü düşüktür diyorlar.
Esnaf: Nasıl olsun. Bunlara yüzde 50 artırım geliyor vatandaşın maaşına yüzde 10 artırım geliyor.” (ANKA)