DİSK Genel-İş’in hazırladığı ‘Covid-19 Devrinde Gelir Eşitsizliği ve Yoksulluk Raporu’ Türkiye’de 59 milyon kişinin borçla yaşandığını ortaya koydu.
Raporda, Türkiye’de her 10 bireyden 7’sinin borçlu olduğu belirtilirken, “Gelir eşitsizliği ve yoksulluk, Türkiye’de yaşayanların yüzde 71’ini borçlu hale getirdi. TÜİK bilgilerine nazaran 83 milyon 154 bin 997 kişilik ülke nüfusunun sırf yüzde 28,9’unun borcu bulunmazken, yüzde 71,1’i yani 59 milyon 123 bin 203 kişi borçlu yaşamaktadır. Bu borçlanma konut ve konut masrafları dışında kalan borçlanmadır” denildi.
Dünya’da ve Türkiye’de artan gelir eşitsizliğini ve yoksulluğu gözler önüne sermek maksadıyla hazırlanan raporda; gelir dağılımı, kişi başına düşen GSYH, yoksulluk, çalışan yoksulluğu, yoksulluk riski altında olanlar ve borçluluk seviyesi yeni dataları değerlendirildi.
Araştırmada öne çıkan değerli başlıklar şöyle:
Avrupa’da gelir eşitsizliğinin en fazla olduğu ülke Türkiye
Gelişmekte olan 107 ülkede 1,3 milyar insan yani nüfusun yüzde 22’si çok boyutlu yoksulluk içinde yaşadığının aktarıldığı raporda, Türkiye’nin, Avrupa ülkeleri ortasında gelir dağılımı eşitsizliğinin (gini katsayısı) en fazla olduğu ülkelerin başında geliyor. Gelir dağılımının en adaletli olduğu Avrupa ülkeleri ise Macaristan, Fransa ve Almanya’dır.
Zengin ile fakir ortasındaki uçurum en fazla Türkiye’de
Koronavirüs salgınıyla birlikte fakir daha da fakirleşirken varlıklı daha zenginleştiğinin vurgulandığı raporda, Türkiye, Avrupa ülkeleri içinde en fakir yüzde 20’lik kesim ile en varlıklı yüzde 20’lik kesim ortasındaki gelir farkının en fazla olduğu ülke durumunda. Eurostat bilgilerine nazaran 2019 yılında Türkiye’de en güçlü kesim en fakir kesitten 8,3 kat daha fazla kazanmıştır.
Halk 1 yılda bin 500 Dolar fakirleşti
Türkiye’de kişi başına Gayrisafi Ulusal Hasıla (GSMH) son bir yılda bin 434 Dolar azaldı. Kişi başına düşen ulusal gelirin 2019 yılında 9 bin 150 Dolar olan ülkemizde bu fiyat 2020 yılında 7 bin 715 Dolara düştü. Türkiye 7,715 Dolar olan kişi başına yıllık ulusal gelir meblağı ile AB ülkeleri ortasında son sıralarda yer almaktadır.
Bakan Selçuk bir sefer daha yanıldı
TBMM Genel Heyetinde Aile, Çalışma ve Toplumsal Hizmetler Bakanlığının 2021 bütçesi görüşmelerinde Bakan Zehra Zümrüt Selçuk tarafından yapılan “Yoksulluk, bilhassa çok yoksulluk, milletlerarası dokümanlarda da tabir edildiği üzere artık Türkiye için sorun olmaktan kalktı” açıklamasının tersine Türkiye’de yoksulluk gün geçtikçe artıyor.
Türkiye’de yoksulluk son 2 yılda yüzde 8,4 arttı
Türkiye’de fakir sayısı son 2 yılda yüzde 8,4 arttı. 2017 yılında 15 milyon 864 bin kişi olan fakir sayısı, 2019 yılında 1 milyon 343 kişi daha artarak 17 milyon 207 bin bireye çıktı. Yoksulluk oranıysa yüzde 21,3’ü buldu.
Çalışan fakirler oranı dünyada yüzde 9, Türkiye’de 14,4!
İşçilerin çalıştığı halde insanca yaşayabileceği bir gelir elde edemediği için temel ihtiyaçlarını karşılayamama durumuna ‘çalışan yoksulluğu’ deniliyor. Raporda, düşük gelirli ülkelerde çalışan yoksulluğu yüzde 40, düşük-orta gelirli ülkelerde çalışan yoksulluğu yüzde 14, üst orta gelirli ülkelerde çalışan yoksulluğu yüzde 1’e kadar düşmektedir. Türkiye de orta gelirli ülkeler ortasında sayılıyor.
Çalışan fakir oranı son 2 yılda yüzde 15 arttı
Türkiye’de 2017 yılında 3 milyon 493 bin çalışan fakir varken bu sayı 2019 yılına yarım milyon artarak 3 milyon 999 bin şahsa çıktı. 2019 yılında çalışan fakirlerin oranı yüzde 14,4’ü buldu.
Koronavirüs salgını periyodunda çalışan fakir sayısı 7,7 milyonu geçti
Çalışan fakir sayısına, salgın ile birlikte kısa çalışma ödeneği ve fiyatsız müsaade ödeneğine mahkûm edilen yaklaşık 3 milyon 737 bin 831 kişiyi de eklediğimizde bu sayının 7,7 milyondan fazla olduğunu söyleyebiliriz.
Her 10 şahıstan 2’si borçlu halk temel muhtaçlıklarını karşılayamıyor
Sosyal müdafaanın yetersizliği salgın periyodunda borçlanmayı artırdı. Gelir eşitsizliği ve yoksulluk, Türkiye’de yaşayanların yüzde 71’ini borçlu hale getirdi. TÜİK bilgilerine nazaran 83 milyon 154 bin 997 kişilik ülke nüfusunun sırf yüzde 28,9’unun borcu bulunmazken, yüzde 71,1’i yani 59 milyon 123 bin 203 kişi borçlu yaşamakta ve bu borçlanma konut ve konut masrafları dışında kalan borçlanma olarak kayda geçmiştir.
2019’da nüfusun yüzde 33,6’sı beslenme gereksinimini karşılayamadı
Yoksulluğun artması, toplumun temel gereksinimlerinin karşılanmasını da kısıtladı. Nüfusun büyük kısmı en temel gereksinimlerden olan sağlıklı beslenme, ısınma üzere gereksinimlerini karşılayamadı. 2019 yılında nüfusun yüzde 33,6’sı iki günde bir et, tavuk yahut balık içeren yemek gereksinimini karşılayamadı. Yeniden nüfusun yüzde 29,7’si beklenmedik harcamalarını karşılayamazken yüzde 19,2’si de 2019 yılında konut içinde ısınma gereksinimlerini karşılayamadı.
Türkiye’nin yoksulluk oranı öbür ülkelere nazaran yüksek
Türkiye, Avrupa ülkeleri içerisinde yoksulluk riskinin en fazla olduğu ülkedir. Türkiye’de yoksulluk riski içinde olanların oranı, AB ortalamasının iki katıdır. AB üye ülke ortalamasında toplam yoksulluk riski yüzde 21,4 iken Türkiye’de yüzde 39,8’dir. Yoksulluk riskinin yüksekliği birebir vakitte gerekli tedbirler alınmadığı vakit yoksulluk oranının daha da artacağının bir göstergesidir.