Müslüman-Cezayirli bir baba ile Hristiyan ve Yahudi kökenli Fransız bir annenin çocuğu olan, hukuk mezunu Kahina Behloul, imam olma sürecinin uzun olduğunu belirtti. 42 yaşındaki Bahloul, Fransa’da doğmuş fakat Cezayir’de büyümüş. Kendi sözüne nazaran bu ülkede köktendinciliğin yükselişine ve inancının ‘çarpık bir versiyonuna’ şahit olmuş.
Euronews’e konuşan Bahloul, Fransa’ya döndükten sonra, dini alanda eğitim veren École Pratique des Hautes Études’de İslami araştırmalar alanında doktorasını tamamlamış. Kendisini bu alanla ilgilenmeye iten nedenlerden birinin, “İslam’ın içindeki mana krizi” olduğunu söylüyor. Bahloul, “Bu krizin temel olarak Müslüman niyetindeki durağanlıktan kaynaklandığına inanıyorum. Yani, bugün hala Ortaçağ’da üretilen fikirler üzerinden yaşıyoruz.” savını öne sürüyor. “Bugün İslam fıkıh ekolleri, dinin tüm normatif yanını oluşturan kesiti, Ortaçağ bakış açısına sahip. Bugün bu niyetle hareket etmek mümkün değil.” tabirini kullanan Fransız bayan imam, “Bence bu krizden çıkış için Müslümanlar sahip oldukları kaynaklarına geri dönmeli; 21. yüzyılın, bugünün araçlarıyla bu metinleri tekrar okumalı ve yorumlamalı” diyor.
Neden imam oldu?
İslam’ın kutsal metinlerini geliştirmek için nasıl yola çıktığını örneklemenin en somut yolunun imam olmak olduğunu söyleyen Bahloul, “Bir sabah uyanıp imam olmaya karar vermedim. Bu bir seyahat, maneviyata, insanın kendi özüne dönüş seyahati, sufizimle ilgili bilgilerimi derinlemesine keşif seyahati. İslam’ın manevi istikametini temsil eden sufizm, sufi muharrirleri, düşünürleri, İbni Arabi üzere büyük manevi başkanları tanımamı sağladı. İşte bu noktada anladım ki bayan imam konusu çokça tartışılmış, incelenmiş, birtakım devirlerde bir bayanın imamlık yapabilmesi fıkıhçılar, sufiler ve filozoflar ortasında önemli bir tartışma konusu olmuş. Lakin maalesef İslami fikir bilhassa bu son yüz yılda idrak ettiğimiz bir gerileme yaşadı ve bayan imam sorunu alimlerin tartışmalarından büsbütün dışlandı, neredeyse yasaklı hale geldi.” diyor.
Ataerkil anlayışın ve kutsal metinlerin yorumlarının bayanların imam olamayacağı fikrine yol açtığını lakin ‘Kuran’ın bir bayanın imam olmasını yasaklamadığını’ söylüyor ve ekliyor:
Gerçekte bu rolden hiç bahsedilmiyor. (İmamlık) daha sonra Müslümanların ibadetlerini organize etmek için oluşturulan bir roldür. Peygamberlik geleneğine geri dönersek şahsen Peygamber tarafından imam olarak tayin edilen bir bayan örneğini buluruz.” değerlendirmesinde bulunuyor.
Bahloul, imam olmak için özel bir kursa yahut eğitim merkezine gitmemiş ve rastgele bir sertifika da almamış. “İslam’da imamları belirleyen merkezi bir din otoritesi yok. Bu yüzden sizi kabul edip etmemek… size meşruiyet vermek topluma kalmıştır.”
İbadethane kurdu
Kahina Bahloul, 2018 yılında Fatma Mescidi ismi altında bir ibadethane kurdu. Burada bayanlar ve erkekler birebir safta yan yana durabiliyor, vakit zaman erkek vakit zaman da bayan imamlar vazife alıyor, ve bu tesise, Müslüman olmayanlar da girebiliyor. Bahloul, caminin faaliyetlerini çevrimiçi ortama taşıdı.
Geçtiğimiz aylarda Fransa, terör taarruzları biçiminde gelen şiddet içerikli aşırıcılık yanlısı atakların artışına sahne oldu. Bu durum ülkede laiklik tartışmalarını yine alevlendirdi.
Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, “İslamcı ayrılıkçılık” olarak tanımladığı duruma karşı savaş ilan etti ve cumhuriyetçi bedelleri geri getirme kelamı verdi.
Macron idaresi devrinde birtakım mescitler kapatıldı, dini kurumların finansmanına ait soruşturmalar açıldı ve Müslüman toplumun temsilcilerinden cumhuriyet prensiplerine bağlılıklarına dair bir evrak imzalamaları istendi.
“Ayrılıkçı”yasa olarak isimlendirilen yasa tasarısı hem meclis hem de senatodan onay aldı.
Müslümanları baskı altında tutacağı gerekçesiyle Avrupa’nın en büyük Müslüman topluluğunun üyeleri tarafından eleştiriliyor ve hükümetin “Ayrılıkçı” yasa ile Müslümanları kışkırttığı belirtiliyor.
‘Fransa İslamı’nın vakti geldi’
“Fransa İslamını temsil eden kurumlar yaratmalıyız.” teklifinde bulunan Behloul, Fransa İslam Kurulu (CFCM) İslam’ı temsil ettiği için bu durum bugüne kadar hala geçerli olmadı. Yani Cezayir, Fas, Türkiye yahut Körfez ülkeleri üzere Müslüman ülkelerden biri tarafından finanse edilen ve yönetilen bir İslam…” kelamlarıyla duruma reaksiyon gösteriyor.
Bahloul, Fransız Müslümanlar için anahtarın bir sefer daha inançlarını uygarlaştırmak olduğunu söylüyor ve ek ediyor, bunun “Fransız düşünürler ile Fransa’daki Müslümanların ele aldığı metinlerin okunması ve yorumlanmasıyla.” olacağına inancını lisana getiriyor.