Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) yılın birinci toplantısında, Para Siyaseti Heyeti siyaset faizini yüzde 17’de sabit tutmasına karşın, TCMB’nin faiz artırım sürecini son bir atak ile sonlandırmasının sürpriz olmayacağını düşünen ekonomistler de var.
TCMB Lideri Naci Ağbal, iktisat gündemine dair kıymetli açıklamalarda, swap ile değil döviz alım ihaleleri yaparak rezervleri artıracaklarını belirtmiş, faiz indirimi ile ilgili ise bu yıl uzun bir müddet gündeme alınmasının mümkün olmadığını tabir etmişti.
“Politika faizinin sabit kalacağı istikametindeki duruşumuzu sürdürüyoruz”
Yüzde 17 düzeyinde olan siyaset faizinde 100 baz puanlık bir faiz artırımının da sürpriz olmayacağını belirten Tacirler Yatırım Araştırma Müdürü Hasret Bayraktar Gökşen, piyasa beklentisine bakıldığında ise siyaset faizinin sabit kalması tarafında varsayımlar olduğunu tabir etti.
Gökşen, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Ocak ayı enflasyon gerçekleşmesinin TCMB’nin varsayım aralığının üst hududunda olması gelecek periyoda ait üst istikametli riskleri bir ölçü daha üst çıkardı. Buna ek olarak ekonomik aktiviteye ait hala güçlü dataların olması para siyaseti adımlarının tesirlerini geciktirebilir istikametinde kaygılar de mevcut olabilir. Bu çerçevede sözel yönlendirmenin de bu paralelde olduğu düşünülürse bir faiz artırımı gerçekleşebilir. Öteki taraftan enflasyon iddia patikamızda rastgele bir değişikliğe şimdi gitmezken, nisan ayında en yüksek seviyeyi (yüzde 15,7) göreceğimiz yolundaki beklentimizi koruyoruz. Bu çerçevede siyaset faizinin sabit kalacağı tarafındaki duruşumuzu sürdürüyoruz. Gelecek aylarda beklentimiz üzerinde bir gerçekleşme olması durumunda ise faiz artırımı olabileceğini düşünüyoruz.”
“Ilımlı faiz artışıyla artırım süreci sonlandırılabilir”
AA Finans Analisti ve ekonomist Haluk Bürümcekçi de Merkez Bankası’nın ocak ayı toplantı karar metninde para siyaseti duruşuna ait ileti cümlesine, “Enflasyonda kalıcı düşüş görene kadar sıkı duruşun uzun bir süre korunacağı” vurgusunun eklenerek birinci yarıda faiz indirimi için erken olduğu algılamasının güçlendirilmeye çalışıldığını belirtti.
Ayrıca, enflasyonun seyri açısından hangi gösterge ve kriterlerin (yayılım endeksleri, talep ve maliyet ögeleri ve enflasyon beklentilerinin iddia ufku içerisinde gayelerle uyumu) yakından izleneceğinin belirtilmesinin de “ileriye dönük yönlendirme” kapsamında yer aldığını söz eden Bürümcekçi, “Ancak hepsinden kıymetlisi, gerekmesi durumunda ek nakdî sıkılaşma yapılacağı vurgusunun eklenmesi oldu ki, bunun muhtemel enflasyon sürprizlerine karşı bir sigorta olarak yer aldığını ve sıkı para siyaseti duruşunu güçlendirmiş olduğunu düşünüyoruz.” dedi.
Bürümcekçi, ocak enflasyonun yüzde 14,97 ile beklentilerin üzerinde gerçekleştiğini hatırlattarak, bu düzeyi ile gerçekleşen enflasyona nazaran hesaplanan siyaset gerçek faizinin yüzde 1,8 ve beklenen enflasyona nazaran hesaplanan gerçek faizin yüzde 5,6 düzeyinde bulunduğuna işaret etti.
“Merkez Bankası, nisan ayına kadar yükseliş öngördüğünü göstermişti”
Bürümcekçi, şöyle devam etti:
“TCMB Lideri Naci Ağbal, 5 Şubat’taki söyleşide, siyaset faizinin, gerçekleşen ve beklenen enflasyonun üzerinde bir düzeyde olacağını ancak bu iki düzey ortasındaki aralığın enflasyonist baskıların yaygınlığına, yoğunluğuna, para siyaseti yansısına hassas olup olmadığına bağlı olacağını açıklamıştı.
Merkez Bankası Enflasyon Raporu’nda ise enflasyon patikasını vermiş nisan ayına kadar yükseliş öngördüğünü göstermişti. Ocak enflasyonu sonrası ise yıl sonuna TÜFE beklentisi yüzde 11,23 ile bankanın yıl sonu varsayımı olan yüzde 9,4’ün üzerinde kalmaya devam etmişti.
“TCMB’nin ölçülü bir faiz artışı ile…”
Bu ayki karara ait anketler ise medyan beklentiyi, enflasyonun önümüzdeki periyotta yüzde 17 civarını aşmayacağı öngörüsü ile TCMB’nin siyaset faizini bu düzeyde tutacağı tarafında gösteriyor. Gerek hanehalkı zıt dolarizasyonunun güçlendirilmesi ve gerekse enflasyonda üst istikametli sürprizlerin devam edebileceğini düşündüğümden TCMB’nin ölçülü bir faiz artışı (en fazla 100 baz puan) ile artırım sürecini sonlandırmasının mevcut istikrarlar açısından daha yanlışsız olacağını düşünüyorum.”
“Faizlerde değişim beklemiyorum”
Econs Kurucu Ortağı ve ekonomist Ferhat Yükseltürk ise TCMB’nin son toplantısından bu yana kur sepetinde yaşanan yüzde 6’ya yakın pahalanmanın, enflasyon beklentileri ve finansal şartlar açısından epeyce olumlu bir fotoğraf sunduğunu söyledi.
İç talep tarafında ise kredilerde Kasım 2020’den bu yana yaşanan yavaşlama ve salgın tedbirlerinin tesiriyle talep kaynaklı enflasyonist risklerin istikrarlı olduğunu belirten Yükseltürk, “Enflasyon dinamikleri açısından ise tıpkı devirde artan güç, endüstriyel metal ve tarım emtia fiyatlarında yaşanan süratli yükseliş enflasyonda aşağı istikametli hareketin önündeki en kıymetli pürüz. Bu kapsamda enflasyona yönelik risklerin son 1 aylık periyotta kısmen istikrarlı olduğunu kıymetlendirebiliriz, lakin yurt dışında yükselen enflasyon beklentileri ve faiz hadleri TCMB tarafından sıkı duruşun sürdürülmesini mecburî kılıyor. TCMB’nin son devirde pek başarılı bir halde kullandığı kelamlı yönlendirmeyle sıkı duruşun sürdürüleceği bildirisinin bu toplantıda tekrar teyit edilmeye devam edilmesini, faiz oranlarında ise rastgele bir değişikliğe gitmemesini bekliyorum.” diye konuştu.
AA