Güvence Haktır buluşmasında direnişte olan birçok emekçi, müellif, akademisyen ve siyasetçiler yer aldı.
İlk oturumda Baldur çalışanı Levent Kılıç, Sinbo çalışanı Dilbent Türker, Migros personeli Ümit Gürler, Kayı İnşaat emekçisi Sinan Ekinci, PTT-Sen Genel Sekreteri Burhan Tan, İmece Konut Personelleri Sendikası’ndan Minire İnal, Dev-Turizm İş Marmara Şube Lideri Turgay Özdemir, Kırkyama Bayan Dayanışması’ndan Gülşah Akkum, Dev-Turizm İş Öğrenci Komisyonu’ndan Gökhan Alkan, Sıfır Ayrımcılık Derneği’nden Sitem Kara, Mapfre Sigorta’dan Kod29 ile işten çıkarılan Mesut Toprak, Kadıköy Belediyesi İşyeri Temsilcisi Yılmaz Şengül, İzmir Büyükşehir Belediyesi’nden Kod29’la işten atılan Serkan İnan direniş süreçlerinden bahsettiler.
Programa katılanların konuşmasından satırbaşları şöyle:
Kayı İnşaat personeli Sinan Ekici: “Kimse ilgilenmedi uzun müddet. Şu anda uygun bir kazanım elde ettik. Birlik olalım bir arada olalım sesimizi güçlü çıkartalım.” dedi.
Baldur çalışanı Levent Kılıç: “Greve çıkmadan evvel çok kuvvetli bir süreç yaşadık. Şu anda da kuvvetli bir süreç yaşıyoruz fakat Baldur kazansa bütün emekçiler kazanacak. Patron buradaki personelleri köle olarak görüyor. Artık birilerinin sesini çıkartması lazım.”
Sinbo emekçisi Dilbent Türker: “Daha evvel 2 arkadaşımız iş cinayeti sonucu hayatını yitirdi. Maaşlarımız 4 taksit olarak bilinmeyen günlerde yatıyordu. Pandemide hastalıkla baş başa bırakıldık. Kod29 mazeret edilerek işten atıldım. Bu ataklara karşı uğraşa devam ediyoruz.”
Migros emekçisi Ümit Gürler: “İş kazalarını ve iş yerindeki sorunları görmezden geldiler. Biz bunu lisana getirdiğimizde sürgün yedik, işten atıldık. Bugün 48. gün. İşveren para teklif etti direnişi kırmak için. Biz bu işi para için değil hak kazanmak için yapıyoruz!”
PTT-SEN Genel Sekreteri Burhan Tan: “Biz hakkımızı aradığımızda polis kalkanlarıyla karşılaştık. Anayasa ikiye bölünmüş durumda; zenginler için farklı, fakirler için farklı yasalar uygulanıyor.”
İmece Mesken Çalışanları Sendikası’ndan dan Minire İnal: “Ev personelleri pandemi boyunca çalışamadılar. Beşerler kiralarını ve faturalarını ödeyemiyor. Yoksulluk çok derin. 2 liralık ekmeği 1 liraya alabilmenin yolunu arıyor.”
“Devlet, teminatsız çalışanlar için hiçbir tedbir almıyor”
Sıfır Ayrımcılık Derneği’nden den Sitem Kara: “Pandeminin getirdiği ağır kaidelerde intihar eden çok fazla sanatçı var. Bu kaidelerde toplumsal devletin garantisiz emekçilerin taleplerini görmesi gerekiyordu. Lokal idarelerin yaptığı minimal bazdaki yardımlar da çok yetersiz. Teminatsız çalışanlar derin bir yoksulluğa itiliyor. Pandeminin başından beri 100’den fazla müzisyen intihar etti. Lakin devlet; müzisyen, seyyar satıcı üzere garantisiz çalışanlar için hiçbir tedbir almıyor ve bu bahis sivil toplum örgütlerine bırakılıyor.”
Kadıköy Belediyesi İşyeri Temsilcisi Yılmaz Şengül: “Belediye üzere bir yerde greve gidildiğinde karşınıza yalnızca işveren değil, siyasi münasebetler çıkıyor. Bizlerin yalnızca çalıştığımız alanlarda hakkımızı almamız değil topyekün emekçi sınıfı olarak kazanmamız gerekiyor. Hegel’in tarihsiz toplumlar nitelemesi üzere personel sınıfının tarihi unutturulmaya çalışılıyor. Bu tarihi tekrar oluşturmamız gerekiyor. Şayet devletin bize sahip çıkmasını beklersek, Afrika’da çikolata fabrikasında çalışıp çikolatanın tadını bimeyen emekçiler üzere olacağız!”
Kırkyama Bayan Dayanışması’ndan dan Gülşah Akkum: “Yoksulluk derinleşiyor. Güvencesizliğin, mobbingin, şiddetin arttığı bir vakitte biz bayanlar bunları daha fazla hissediyoruz. Birebir vakitte bayan olmak pandemi sürecinin de tesirlerini daha fazla hissetmek demek oldu. Genel olarak bayanlar daha garantisiz, makul vadeli, yarı vakitli işlere itiliyor ve bayanlara “makbul” iş layık görülüyor. Biz bayanlar olarak eşit, özgür ve teminatlı bir hayat istiyoruz!”
Kod-29 ile işten atılanlar
Mapfre Sigorta’dan Mesut Toprak: “Ben 6 ay evvel Kod29’la işten atıldım. Benim 2 temel talebim var: Birincisi benim işe iadem ve hakkımın geri verilmesi. İkinci talebim ise daha genel. Bu mağduriyetleri yaşayan emekçi arkadaşlarımla birlikte hareket edebilmek. Şirketler Kod29’la yargılamayı ahlak sorgulaması yapıyor. Buna hakları yok. Bunun da tahlili dayanışmayı ve çabayı büyütmektir. Bütün beşerler onurlu bir çalışma ve ekmeğini kazanma hakkına sahiptir.”
İzmir Büyükşehir Belediyesi’nden Serkan İnan: “Türkiye’de yıllarca çalışsanız bile bir gün telefonla işinize son verilir. Ayrıyeten Kod29’la hayatınız bitirilir, vefata mahkum edilirsiniz.”
Dev-Turizm İş Marmara Şube Lideri Turgay Özdemir: “Bizler DİSK’in geçmişten gelen bedelini biliyoruz ve devrimcilerin etkin rol aldığı ve çalıştığı sendika olarak çalışıyoruz. Sınıf içindeki varlığımızı değiştirici, dönüştürücü olarak nitelendiriyoruz.”
Öğrenci Personeller Komisyonu’ndan Gökhan Alkan: “Bizler okurken çalışmak zorunda kalıyoruz. Öğrenci olduğumuz için süreksiz ve güvencesiziz. Genel olarak kafe/bar bölümünde çalıştığımız için pandeminin tesirlerini derin bir formda hissediyoruz.”
İkinci oturumda ise HDP İktisattan Sorumlu Eş Genel Lider Yardımcısı Garo Paylan, Derin Yosulluk Ağı’ndan Hacer Foggo, Akademisyen Doç. Dr. Fazilet Yörük, Akademisyen Doç. Dr. Hakan Koçak, Demokrasi için Birlik’ten müellif Ayşegül Devecioğlu, Garanti Hareketi’nden Mert Büyükkarabacak yükle temel gelir tartışmaları üzerine konuşmalar yaptı.
“Pandeminin en kıymetli fotoğrafı marketlerdeki kilitli mamalardır”
İkinci oturum Derin Yoksulluk Ağı’ndan Hacer Foggo‘nun değerli datalar paylaştığı konuşmasıyla paylaştı: “Araştırma yapılan 103 hanenin %64’ü günlük işlerde çalışıyor. Aylık gelirleri 700-800 lira, bu para kira-faturaya gidiyor. Hanelerin %63’ü hijyenik ped gereksinimini tertipli bir formda karşılayamıyor. %67’sinde en az bir kronik hastalık bulunuyor. Yoksulluğun tarifi sadece gelirle hudutlu değil. Burada derin bir yoksulluk yaşanıyor. Pandeminin en değerli fotoğrafı marketlerdeki kilitli mamalardır. Anneler marketlerden mama alamadıkları için 6 aylık bir bebeğine çorba yahut süt içirmek zorunda kalıyor. Meğer bu sıhhat açısından çok riskli”
Koç Üniversitesi öğretim vazifelisi Doç. Dr. Fazilet Yörük konuşmasında devletlerin toplumsal yardım siyasetlerinin halk hareketlerini pasifize etmek için kullanılan bir strateji olduğunu vurguladı. “Temel gelir garantisinin bir hak olarak talep edilmesi, toplumsal hareketin yükselmesinde kıymetli bir gelişme olacaktır.”
“Yaşamı kutsal görenler açısından gelir teminatına sahip olma hakkı sorgulanamaz”
Akademisyen Doç. Dr. Hakan Koçak: “Güvencesizlik derken salt çalışma ömründen kelam etmiyoruz. Metropol işçileri için konutlar en temel teminattı. Bir formda ucuz barınma imkânı ve ikinci nesillere da bir barınma teminatı sunuyordu. Fakat kentsel dönüşüm bu garantiyi elden aldı. Başka güvencesizleştirme işçilerin borçlandırılması. Emek hareketinin bariyeri her vakit polis baskısı değil, çok sık zikredilmeyen bariyerlerden biri borçlanmadır. Mesken taksiti ödeyen işçi greve çıkamaz zira nizamlı bir gelirin garantisini kaybetmek istemiyor. Bugünlerde çeşitli biçimlerde devam eden tekil direniş hareketleri var ancak talep hareketlerine gereksinimimiz var. Bence teminat talebi bu türlü bir toplumsal hareketin yol açıcısı olacaktır.
“Bu ülkenin kaynaklarını bu ülkenin fakirleri yaratıyor”
Demokrasi İçin Birlik platformundan Ayşegül Devecioğlu: “Çalışmanın hayatta kalmanın tek şartı olmasını ortadan kaldırmaya muhtaçlık var. Temel gelir talebi bu manada çok değerli. Bu ülkenin kaynaklarını bu ülkenin fakirleri yaratıyor. Bu kaynakta hakkımız var. Toplumsal kaynağı biz yaratıyoruz; bize geri verilmeli. Teminat talebi toplumsallaşmalı. Temel gelir garantisini onurlu bir hayat için kıymetli buluyoruz.
“Gelir teminatı bir haktır”
Güvence Hareketi’nden Mert Büyükkarabacak: “Kapitalizmin gelinen konağında istihdam, mülkiyet, toplumsal devlet ve aile kurumları garanti sağlama kapasitelerini kaybetti. İşçilerde açısından en değerlisi de istihdam krizi. Özgürlük ve eşitliğin inşası bireyin varlığının teminatı olarak toplumun tekrar inşasını zarurî kılıyor. Toplumlar her vakit ezilenlerin nezdinde beden bulur. Toplumun çözülmesi devlet ve sermaye karşısında çözülme ve güçsüzleşme sonucunu doğurur. Gelir teminatı toplumun bir modülü olmaktan kaynaklanan bir haktır. Toplumun varlığı bireyin emeğine muhtaç olduğu sürece birikmiş toplumsal zenginlikten hisse alma hakkı askıya alınamaz. İnsan açlık ve yoklukla terbiye edilemez. Açlığı ve yoksulluğu verimliliğin, üretkenliğin şartı olarak görenler sömürücülerin sözcüleridir. Ömrü kutsal görenler açısından gelir teminatına sahip olma hakkı sorgulanamaz.”
“Güvence Hareketi’ni sonuna kadar destekliyorum”
HDP İktisattan Sorumlu Eş Genel Lider Yardımcısı Garo Paylan: “Biz HDP olarak neoliberal siyasetlerin vatandaşlarımızı garantisiz, işsiz, aşsız, umutsuz bıraktığı siyasetlere karşı bir teminat iktisadını savunuyoruz ve bu çerçevede vatandaşlarımızın temel gereksinimleri garanti altına alınmalıdır diyoruz. Garanti Hareketi’ni sonuna kadar destekliyorum. Bu manada Temel Yurttaşlık Geliri üzerine de tartışıyoruz. Bu gelir vatandaşlara para vermeyi mi savunuyor yoksa vatandaşların temel muhtaçlıklarını teminat altına almayı mı? Tercihimiz vatandaşların temel muhtaçlıklarını garanti altına almak. Böylelikle parasız bir yaşama yanlışsız yürüyebiliriz. Bizim teklifimiz; kamucu bir anlayışla vatandaşlarımızın temel muhtaçlıklarını garanti altına alınmasıdır.”