Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan, CHP’li Ömer Fethi Gürer’in alkollü içkilerden sağlanan ÖTV’nin ölçüsünün açıklanmasını istediği soru önergesine cevap verdi. Elvan, 2020 yılında alkollü içkilerden 16,5 milyar TL ÖTV alındığını söyledi. Bu bütçenin İçişleri Bakanlığı, Dışişleri Bakanlığı ve Ticaret Bakanlığı’nın da ortalarında bulunduğu 7 farklı bakanlığın bütçelerinden fazla olduğu ortaya çıktı.
Gürer, Bakan Lütfi Elvan tarafından yanıtlanması istemiyle verdiği yazılı soru önergesinde şu soruları yöneltti:
Ülkemizde ambalajlı alkollü (içki) içeceklerden 2019 ve 2020 yılında alınan toplam vergi meblağı ne kadardır?
Alkollü içki olarak tanımlanan ambalajlı eserlerin yerli ve ithal üretim olarak farklı ayrı satış adetleri nedir?
Ülkemizde alkollü içecek (içki) satışı yapan işletmelerden alınan vergi meblağı ve bu işletmelerin toplam sayısı nedir?
Ülkemizde vergiye tabi alkollü cümbüş yeri sayısı kaçtır?
2019 ve 2020 yıllarında ithal içkilerin ülkeye girişinde alınan gümrük vergisi toplam meblağı ne kadardır?”
CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer’in verdiği önergedeki birtakım soruları yanıtlayan Hazine ve Maliye Bakanı Elvan, “Bakanlığımız Muhasebat Genel Müdürlüğünce yayımlanan datalara nazaran 2019 ve 2020 yıllarında alkollü içkilerden sırasıyla 14,7 milyar TL ve 16,5 milyar TL Özel Tüketim Vergisi tahsilatı sağlanmıştır. Gelir Yönetimi Başkanlığı merkezi data tabanında mükelleflerin faaliyetlerinin belirlenmesinde NACE Rev.2 faaliyet kodları kullanılmakta, mükelleflere ait bilgiler bu faaliyet kodları dikkate alınarak tasnif edilmekte olup bir mükellefin birden fazla faaliyet yürütmesi mümkün bulunmaktadır” açıklaması yaptı.
“ÖTV’nin yüksek olması düzmece içki üretimini artırdı”
Önerge sahibi CHP Milletvekili Ömer Fethi Gürer ise alkollü içkilerde aslında yüksek olan özel tüketim vergisi oranının, 2021 yılı başı itibariyle yüzde 17.07 oranında artırıldığını anımsattı. Alkollü içkilerde özel tüketim vergisi oranının yüksek olmasının kaçakçılığı ve düzmece içki üretimini artırdığına da dikkati çeken Gürer, “Resmi sayılara nazaran 2020 yılının birinci 9 ayında 1 milyon litreden fazla kaçak içki ele geçirildiği açıklandığına nazaran sorun bu bağlamda da artıyor” tabirlerini kullandı.
Kaçak içki üretiminin de arttığına işaret eden Gürer, 2019 ve 2020 yıllarında 145 kişinin uydurma içki nedeniyle hayatını kaybettiğine işaret ederek, “Çok sayıda vatandaş, alkollü içkide özel tüketim vergisinin daima artması ve alkollü içki fiyatlarının bu nedenle yükselmesi sonucu, ne yazık ki kaçak içki ve kendi içkilerini üretenler oluştu. Bu da maalesef can kaybı üzere keder verici sonuçları beraberinde getiriyor” dedi.
Bakanlık bütçeleri
Gürer, 2020 yılında alkollü içeceklerden toplanan ÖTV ile tıpkı yıla ilişkin birtakım bakanlıkların bütçelerini kıyasladı. Gürer’in yaptığı değerlendirmeye nazaran, geçen yıl 16.5 milyar TL toplanan alkollü içeceklerin ÖTV’sinin 7 bakanlığın bütçesinden fazla olduğu da ortaya çıktı.
Bütçeler şöyle:
İçişleri Bakanlığı: 9.672.218.000
Dışişleri Bakanlığı: 4.631.723.000
Enerji ve Olağan Kaynaklar Bakanlığı: 3.319.102.000
Kültür ve Turizm Bakanlığı: 5.127.247.000
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı: 7.939.333.000
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı: 2.827.733.000
Ticaret Bakanlığı: 5.752.364.000
Gürer, talih oyunları ile alkollü içecekler ve tütün mamullerinin vergilerinin, ülkenin kıymetli bir gelir kalemi haline dönüştüğüne de işaret ederek, bu gelirlerin hangi alanlarda kullanıldığının açıklanması gerektiğine işaret etti. Gürer, “Hangi kurumların, kuruluşların işçi maaş masrafı ve yatırımları için; baht oyunları, alkollü içecekler ve tütün mamullerinin vergilerinden elde edilen gelirler kullanılmaktadır?” diye sordu.