Reuters’ta yer alan “İklim değişimi ve artan talep Türkiye’yi su meselesiyle karşı karşıya bıraktı” başlıklı haber, ülkedeki su problemine ait uzman görüşlerine ve tahlil tekliflerine yer verdi.
Haber için görüşlerini belirten İstanbul Siyaset Merkezi’nden su idare uzmanı Akgün İlhan “Su talebini azaltmak ya da sızıntılar ve kırık borularda kaybedilen ölçüsü telafi etmek yerine yeni barajlar inşa ederek daha çok tedarik elde etmeye odaklıyız” dedi. İlhan, büyük baraj projelerinin ekosistemler ve toplumlar üzerinde büyük bir tesiri olduğunu, insanları yerinden ettiğini, ormanları ve tarım alanlarını yok ettiğini söyledi.
Devlet Su İşleri (DSİ) bilgilerine nazaran, Türkiye’de son 18 yılda binden fazla yeni baraj inşa edildi. Bu yıl 90 yeni baraj inşa edilmesi bekleniyor.
DSİ bilgileri Türkiye’de kullanılabilir su ölçüsünün son 20 yılda tertipli olarak düştüğünü gösterdi. 2000’de kişi başı 1650 metreküp olan ölçü 2020’ye gelindiğinde 1350 metreküpün altına indi. Birleşmiş Milletler, bir ülkede kişi başına düşen metreküp 1700’ün altına indiğinde su sorunu olduğunu, 1000’in altına indiğine ise su yoksunluğu olduğunu belirliyor.
Türkiye’de su kaynaklarının düşmesinde nüfus büyümesi, kentleşme, iklim değişikliği ve kimi uzmanlara makus su idaresinin tesiri var.
Birleşmiş Milletler Besin ve Tarım Tertibi’nden (FAO) su kalitesi yetkilisi Sara Marjani Zadeh, tarım faaliyetlerinin Türkiye’nin yıllık su tüketiminin yüzde 75’ini oluşturduğunu söyledi.
Boğaziçi Üniversitesi’nden ekonomist Gökhan Özertan, şu ana kadar çiftçileri su tasarrufu sağlayan arıtma formüllerine yöneltmenin büyük bir tesiri olmadığını söyledi. Özertan “Çiftçiler bunun için gerekecek elektrik ve bakımı ödemek istemiyor. Çiftçiler buna yönelmeleri için gerekli bir teşvikle karşılaşmadı” dedi.
“Su muhtaçlığı arttıkça barajlar inşa ediliyor; kısır döngü”
Su idaresi uzmanı İlhan, Türkiye’nin su probleminin iklim değişikliği tesirleri arttıkça daha da büyüyeceği konusunda uyardı. İlhan, “Türkiye 1980’lerin sonundan beri dört beş yılda bir kuraklıkla karşı karşıya kalıyor” dedi.
Özertan’ın öngörülerine nazaran ise, kuraklık ve sel olaylarının artışıyla Türkiye’nin değerli ihraç mahsülleri olan fındık, kayısı ve buğdayın üretimi yüzde 40 oranında düşebilir.
Tarımdan gelir elde edemeyen çok sayıda çiftçinin büyük kentlere taşındığı, bu kentleşmenin de büyük kentlerde yeni su kaynakları arama gereksinimi doğurduğu belirtildi. İlhan, “Bu bir kısır döngü” diyerek, daha fazla su gereksiniminin daha fazla baraj inşasına neden olduğunu vurguladı.
İzmir Büyükşehir Belediyesi, hakikat tarım uygulamalarıyla su kaynaklarının verimli kullanılması için harekete geçtiği belirtilen habere nazaran, belediye, çiftçilere gerekli teşvik ve yönlendirmeleri sunarak su tüketimi daha az olacak mahsul ekmelerini sağlıyor.