Akciğer kanserine neden olan asbest maruziyetine ait Asbest Söküm Uzmanları Derneği öncülüğünde İstanbul’da yapılan araştırmadan çarpıcı sonuçlar çıktı. Kentin caddelerinde dolaşan araç laboratuvarda incelenince, birçok asbest lifinin araba yüzeyine yapıştığı görüldü.
Milliyet gazetesinden Mert İnan’ın haberine nazaran, araştırma kapsamında İstanbul’daki asbest riskine dikkat çekmek için 28 Nisan’da asbest mühendisi Kenan Yıldız’ın şahsi arabası büsbütün temizlendi. Kelam konusu araç, bir haftalık süreçte yalnızca Pendik, Eyüpsultan ve Beylikdüzü güzergahını takip ederek Çekmeköy’e park edildi. Park halindeki arabadan 5 Mayıs’ta kontak numune denilen bant yapıştırma metoduyla alınan numuneler akredite laboratuvarda, SEM mikroskobuyla (taramalı elektron mikroskobu) tahlil edildi.
Analiz sonunda alınan numunelerin içeriğinde asbest lifleri başta olmak üzere polen, küf mantarları, silikozis riski içeren silikat tuzları, kireç tozu, bitki lifleri ve cam yünü tespit edildi. İnsan sıhhatine ziyanlı partikül hususlar elektron mikroskobuyla da fotoğraflandı. Asbest Söküm Uzmanları Derneği İdare Konseyi Lideri Mehmet Şeyhmus Ensari, yaptığı açıklamada, “Bu çalışmamızı ayrıntılandırıp tüm ilçeler bazında yürüteceğiz. İnsanların kıyafetlerinden de numuneler alarak yaşanan sıhhat riskine dikkat çekmek istiyoruz. Numune aldığımız aracın bir haftalık süreçte kentsel dönüşümün ağır olduğu Gaziosmanpaşa, Esenler üzere ilçelerde yol almadığına dikkat çekmek isteriz. Yalnızca bir aracın üzerindeki tozda bile asbest lifleri varsa, kentin genelindeki durumu takdirlerinize bırakıyorum” dedi.
Asbest kontrol ve bertarafı konusunda en makûs karneye sahip ilçelerin Gaziosmanpaşa, Esenyurt, Bakırköy olduğunu öne süren Ensari, “Kağıt üzerinde rapor hazırlayan şahıslar var. Maalesef asbest raporu istenen ilçelerde, müteahhit ve uzmanlık evrakı olan birtakım şahısların ortalarında anlaşıp formaliteden rapor düzenlediğini biliyoruz. Şişli, Beşiktaş, Bağcılar, Kağıthane, Ataşehir, Kadıköy, Maltepe asbest konusunda karnesi uygun belediyeler. İstanbul’da yalnızca 7 belediye bu bahse ehemmiyet veriyor. Geri kalan belediyeler kağıt üzerinde asbest denetimi yapıyor yahut bakanlık yazısı olmasına karşın rapor istemiyor” diye konuştu.
Kentsel dönüşüm bölgelerinde risk
Araştırmada kullanılan aracın üzerindeki tozları tahlil eden Asbest Uzmanı Kenan Yıldız: “Asbest ve ziyanlı tozlar kentsel dönüşümde kâfi tedbir alınmadığı için her yere bulaşıyor. Bu tozların kentin büyük kısmına dağıldığı anlaşılıyor. Tespit ettiğimiz unsurlar, teneffüs yoluyla çok önemli sıkıntılara yol açabilir. Belediyelerin kentsel dönüşümde çok titiz çalışması gerekiyor. Asbest raporunun maliyeti 1500 lirayı geçmez. Kağıt üzerinde bu raporu verenler var. Koskoca belediyelerin hudutlarındaki binalarda yılda birkaç ton asbest çıkması mümkün mü? Asbest raporlarını sorduğumuz yetkililer, 3-5 ton diyorlar. 7 belediye dışındaki yerlerde yıllık atık ölçüsü 1.5 tonu geçmiyor. Her belediye kayıtlarını açıklasın” halinde konuştu.