Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Lideri Şahap Kavcıoğlu yılın ikinci enflasyon raporu sunumunu gerçekleştiriyor.
Kavcıoğlu, “Türkiye’nin dış talebini resmeden global büyümeye dair ocak enflasyon raporu devrinde çizilen olumlu görünüm korunmaktadır. Salgının aşikâr hizmet kesimlerinde istihdamı sınırlayıcı tesirine karşılık, sanayi firmalarının yatırım iştahı olumlu sinyaller veriyor. ” ifadesini kullandı.
Kavcıoğlu’nun sunumda satırbaşları şöyle oldu:
Salgına bağlı olarak 2020 yılında sert daralan global iktisat destekleyici siyasetler ve aşılama ile toparlanmaya devam ediyor. Bu güzelleşmede imalat sanayi faaliyeti ve global ticarette ivmelenme belirleyici oluyor. Kısıtlamalar nedeniyle Avrupa ülkelerinde yavaşlama beklenirken aşılama suratı dayanak paketleriyle ABD iktisadında görünüm bir evvelki rapora nazaran değerli güzelleşmektedir.
Ana ticaret ortaklarımıza ait 2020 yılı büyüme varsayımlarını mercek altına aldığımızda kimi Avrupa ülkelerinde bir ölçü aşağı taraflı ABD ve İngiltere başta olmak üzere kıymetli ihracat pazarlarımızda besbelli düzgünleşme öngörülmektedir. Türkiye’nin dış talebini resmeden ihracat yüklü ocaktaki rapordaki olumlu görünüm korunmaktadır.
Emtia fiyatlarının yüksek düzeyleri gelişmiş ülkelerdeki güzelleşen büyüme global enflasyon üzerinde tesirli oluyor. Yükselen enflasyon beklentileri para siyasetinde belirsizliklere tahvil getirilerinde yükselişlere ve global piyasalarda dalgalanmaya yol açmaktadır. Bu durum gelişmekte olan ülke para ünitelerinde baskı oluşturmaktadır.
Küresel piyasalardaki dalgalanmaları yakından takip ediyoruz. Bu görünüm altında data hassaslığı ve buna bağlı oynaklıkların devam edeceği para siyasetinde ihtiyatlı duruşun kıymetinin arttığı bir periyoda girdik. Bir evvelki rapor periyodundan bu güne gelişmiş ülkelerin tahvil vadelerindeki artış gelişen ülkelere portföy girişlerini sekteye uğrattı. Çin hariç tutulduğunda gelişen ülkelerde şubattan itibaren portföy hareketleri çıkış istikametine döndü.
İktisadi faaliyet geçmiş öngörülerimizle uyumlu formda güçlü seyrini korumuştur. İnşaat yatırımları hariç yurtiçi talep güçlü ivme sergiledi. Özel tüketim talebi canlı, kamu da iç talebe takviye verdi. Makine teçhizat yatırımlarında yüksek oranlı artış kaydedildi. Salgının tesirlerine karşın sanayi üretimi ve ciro endeksi artışını sürdürdü. İmalattaki kuvvetli ivme orta malı ve güçlü tüketimde daha besbelli olmak üzere kesimler üzerinde yayılım sergiledi.
Salgından etkilenenlerdeki zayıf seyir hizmetlerde güzelleşmeyi sınırladı. Lakin önümüzdeki periyotta salgının gidişatı ve aşılamaya bağlı olarak iktisadi faaliyette her iki istikamette riskler bulunmaktadır. Finansal şartlardaki sıkılaşma ve kısıtlamaların tesiriyle iktisadi faaliyetin ikinci çeyrekte yavaşlayacağı varsayım ediliyor.
İstihdam artışı büyümenin gerisinde kaldı. Bu gelişmede konaklama yiyecek cümbüş kültür üzere hizmet dallarının salgından olumsuz etkilenmesi ve işgücüne katılmadaki artış tesirli olmaktadır. Yılın ikinci yarısında aşılamanın devamıyla salgına bağlı aksiliklerin hafiflemesi hizmet sektörülerine yönelik görünümün uygunlaşması turizmin sürat kazanmasıyla istihdam imkanlarının genişlemesi bekleniyor.
Salgının muhakkak hizmet bölümlerinde istihdamı sınırlayıcı tesirine karşılık, sanayi firmalarının yatırım iştahı olumlu sinyaller veriyor. Yatırım talebi birinci çeyrekte güç kazandı. Bu periyotta yatırım maksatlı kredi talebinin arttığı büyük firmalarda daha bariz olmak üzere yatırım eğiliminin güçlendiği görülüyor.
İhracat yılın birinci çeyreğinde bölge ve bölümler geneline yayılarak sürüyor. İhracat olumlu performans sergilerken imalattaki güçlü seyrin devam etmesi ihracatı destekliyor. Buna karşılık güçlü iç talep ve artan emtia fiyatları faturayı olumsuz etkiliyor. Altın ithalatı ise ocak ayının ikinci yarısından itibaren kademeli yavaşlıyor. Yüksek frekanslı datalar altın ithalatının martta tarihi ortalamalarının altına indiğini gösteriyor .bu eğilim dış ticaret hadlerinin cari açıktaki olumsuz tesirini hafifletti.
Cari istikrar, ikinci çeyrekten itibaren güzelleşmeye başlayacak. İkinci yarıda aşılamanın tesiriyle vak sayılarının azaldığı görünüm turizm faaliyetlerini ve dış dengeyi destekleyecek. Memleketler arası kısıtlamalar ve arz kısıtlı kesimlerde ihracat imkanlarını değerli ölçüde genişletti. Tedariklerin ülkemize kaydırılmasıyla hazır giysi ve dokumacılık başta belirli kesimlerde ihracat ek büyüme kazandı. Otomotiv başta hammadde ve ekipman yetersizliğine yol açtı üretimi ve ihracatı etkiledi. Yılın ikinci yarısında salgına bağlı şartların güzelleşmesiyle arz kısıtlarının vakitle giderileceğini kestirim ediyoruz.
İhracatın ithalatı karşılama oranının tarihî ortalamasının besbelli üzerine çıkarak 80/90 bandında istikrar kazanması ve sürekliliği sağlıklı dış istikrar ve makro istikrar açısından değerli. Global finansal şartların sıkılaştığı durumda toplam talebin sürat ve kompozisyonda ölçülü seyir izlemesi dış istikrar kanalıyla finansal istikrarı dayanaklar. Bu kapsamda kredilerin büyüme suratı kritik kıymette. 2020 üçüncü çeyrekten itibaren atılan mali sıkılaştırmaya bağlı olarak kredi büyümesi kıymetli ölçüde yavaşladı. Ocak sonlarından itibaren yeriden artış eğilimine girdi. Ticaride ölçülü seyir gözlenirken sıkılaşmaya karşın kişisel kredi büyümesinde yükseliş eğilimi sürüyor. Gereksinim kredileri görece yüksek oranda aratarken konut kredileri yavaşlamadan sonra zayıf seyrediyor.