Araştırmacı Serhat Gürleyen İş Yatırım Blog’da “Yüksek faiz ve zayıf Türk lirasıyla yeni istikrar arayışı” başlıklı bir yazı kaleme aldı. “Küresel dalgalarla taşan dereyi geçerken şoför değiştirmek büyük bir küsurdu. Bunun bedelini yüksek faiz ve zayıf Türk lirasıyla ödeyeceğiz” diyen Gürleyen “Küresel risklerin arttığı bir ortamda içerde yaratılan kaosun güzel yönetilmesi lazım. Maalesef Ankara’dan bu türlü bir sinyal almıyoruz” sözünü kullandı. Gürleyen’in yazısı şöyle:
Dünya borsaları “üçüncü dalga” satışı sonrası toparlanmaya çalışıyor. S&P 500 ve Russell 2000 seans perşembe günü gördüğü taban düzeylerden yüzde 4 ve yüzde 6 yükselerek haftayı kapatmayı başardı.
Yükselişi destekleyen iki değerli münasebet görüyoruz. (i) Biden’ın önümüzdeki 100 gün için aşı amacını 100 milyondan 200 milyona çıkarması; (ii) Ay sonu portföylerde hisseden tahvile yönelme olacağı telaşının azalması.
Sektör bazında ayrışma devam ediyor. Güç, sanayi, bankacılık yükselişten yararlanırken, havacılık, otomotiv, perakende payları geride kalmayı sürdürüyor.
Türkiye varlıkları Merkez Bankası şoku sonrası dünyadan negatif ayrışmaya devam ediyor. Para siyasetinin enflasyonun gerilemesini beklemeden gevşetileceğinden kaygı eden yabancı yatırımcı acil çıkış kapılarına yığılmış panik halinde çıkmaya çalışıyor.
2013 yılından bugüne şoklarla yaşamaya alışkın yerli yatırımcı satış dalgasına katılmamaya çalışıyor. Hatta satış dalgasını konum artırmak için fırsat olarak kullanıyor. Lakin kredi kullanarak kaldıraçlı varlık alanların bekleme lüksü yok. Ziyan durdur sistemleri kaçınılmaz olarak devreye girerek dalga boyutunu artırıyor. Bizim görüşümüzde bir değişiklik yok. Satış dalgasını genel manada fırsat olarak görüyoruz. Lakin global risklerin arttığı bir ortamda içerde yaratılan kaosun uygun yönetilmesi lazım.
Maalesef Ankara’dan bu türlü bir sinyal almıyoruz. Yapılan birinci açıklamalar piyasadaki dalgalanmanın çok da umursanmadığı izlenimini veriyor. Genel görüş ekonomik temelleri olmayan bir dalgalanmanın kendi kendine yatışacağı tarafında.
Biz bu derece optimist değiliz. Global dalgalarla taşan dereyi geçerken şoför değiştirmek büyük bir yanılgıydı. Bunun bedelini yüksek faiz ve zayıf Türk lirasıyla ödeyeceğiz.
Risk primindeki artış kaçınılmaz olarak ekonomiyi yaralayacak.
Ama ölümcül bir yara değil. Kur ve faizin birlikte yükseldiği, risk priminin arttığı, büyümenin yavaşladığı yeni bir istikrar kuracağız ve yolumuza devam edeceğiz.
Bu sürecin mümkün olan en az hasarla atlatılması için piyasalarla sağlıklı bir bağlantının yine kurulması gerekiyor. Para siyasetinin iktisadın kurallarına nazaran yönetilmeye devam edileceğinin net bir biçimde piyasalara anlatılması gerekiyor. Bunu başaramazsak bedelini daha yüksek bir enflasyon ve daha yavaş büyüme ile ödemek zorunda kalırız.
Serhat Gürleyen