Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın yeni anayasayı konuşmanın vaktinin geldiğini açıklaması üzerine AKP ve yakın etrafında kuvvetli dalgalanma yaşandığına dikkat çeken gazeteci Mehmet Tekan, “Kimi alkışladı, kimi sevinçten göz yaşlarına boğuldu. Lakin hiçbiri Cumhurbaşkanı’nın ne istediği konusunda tek satır bilgi sahibi değildi. Kimi 1921 Anayasası’nın (Teşkilat-ı Esasiye) tekrar hayata geçirileceğini tez etti, kimi hedefin İslam devleti kurmak olduğunu söyledi” biçiminde yazdı.
“Hükümet sisteminin de gündeme gelmesi kelam konusu olamaz”
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Türkiye’yi darbe anayasası ile yönetilen ülke olmaktan kurtarmak istediği tezine değinen Tezkan, “1982 Anayasa’sı Cumhurbaşkanı Kenan Cihan’a nazaran dizayn edilmişti. Onun idare biçimine nazaran kesilmiş biçilmiş, ona uygun elbise haline getirilmişti. 2017 Anayasası da Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın idare biçimine, isteğine nazaran dizayn edildi. Kesildi biçildi ona uygun elbise haline getirilip giydirildi. Hiçbir demokratik ülkeyi yöneten kişi de bu kadar büyük yetki yok. 1982 Anayasası’nda âlâ makûs kuvvetler ayrılığı vardı, 2017 Anayasası’nda kuvvetler birliği var. Tek adam, tek yetkili, tek imza olmasına girmemeyim. Varlık Fonu’na alınan tüm kuruluşların, kamu bankalarının başında da o var” diyerek asıl amaçlananın ne olduğunu konusunda değerlendirmelerde bulundu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Başdanışmanı Mehmet Uçum’un yeni anayada neleri tartışmayacaklarını kendi cümleleriyle şöyle aktardı:
“İlk üç unsur temelleri asla tartışılmaz. Hükümet sisteminin de gündeme gelmesi kelam konusu olamaz.”
“Dördüncü husus: Cumhurbaşkanı hükümet sistemi”
İlk üç husus kısaca Türkiye devletinin cumhuriyet olduğu, demokratik laik ve toplumsal bir hukuk devleti olduğu, Türkiye devletinin, ülkesi ve milletiyle parçalanamaz bütün olduğu, lisanının Türkçe olduğu, bayrağının, ulusal marşının, başşehrinin belirtildiğini vurgulayan Tezkan şöyle devam etti:
“Anlaşılan o ki iktidar, Anayasa’ya değiştirilemez, değiştirilmesi teklif dahi edilemez bir unsur daha sıkıştırmak istiyor.
Dördüncü unsur.
Cumhurbaşkanı hükümet sistemi.
Yeni anayasa şöyle yazılacak herhalde. Birinci üç unsur tıpkı.
Madde 4: Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’yle yönetilir.
Madde 5: Birinci dört hususun değiştirilmesi teklif dahi edilemez.
Kurdukları rejim/sistem kalıcı olsun istiyorlar, muhalefetin demokratik parlamenter sisteme dönüş projesinin önünü kesmek niyetindeler.
“Cumhur İttifakı’nın bunu yapacak gücü var mı?”
Peki, Cumhur İttifakı’nın bunu yapacak gücü var mı?
Yok…
Başdanışman uzlaşmanın bugün için sıkıntı olduğunu kabul ediyor ancak şu kelamlarının altını çizmek isterim. Demiş ki; “2023’e kadarki süreçte farklı Meclis aritmetikleri ortaya çıkması, farklı birliktelikler gerçekleşebilmesi ihtimal dahilinde.”
İlk gaye Mecliste Anayasa’yı değiştirecek çoğunluğun sağlanması sonra düğmeye basılması.
Siyaseti, Meclisi, partileri hareketli aylar bekliyor, alışılmış hepimizi. 2021- 2022 kolay geçmeyecek.
2023’ün kolay olmayacağı esasen muhakkak.”
Öte yandan Anayasa’yı değişikliğini referanduma götürmek için 360 milletvekiline gereksinim var. Ancak mecliste Cumhur ittifakının koltuk sayısı ise 337.