Boğaziçi Üniversitesi’ne Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından atanan Prof. Dr. Melih Bulu’ya yönelik devam eden protestolar sürecinde yaşanan hak ihlallerini raporlayan Türkiye İnsan Hakları Vakfı (THİV), ‘Boğaziçi Üniversitesi’ne Cumhurbaşkanı Tarafından Rektör Atanmasına Yönelik İtiraz Sürecinde Yaşanan Hak İhlallerine Dair Ön Kıymetlendirme Raporu’nu hazırladı.
Akademik özgürlük ve kurumsal özerklik garantisi kalmadı vurgusu
Prof. Dr. Melih Bulu’nun Boğaziçi Üniversitesi’ne rektör olarak atanması, her ne kadar ‘kanuni’ olsa da hukukun hayatı kesen istikameti düşünüldüğünde kelam konusu atamanın hukuksallığı ve meşruiyetinin tartışma konusu olduğuna vurgu yapılan raporda, kelam konusu atama ile üniversitenin temel ve kurucu prensipleri olan akademik özgürlük ve kurumsal özerkliğinin artık hiçbir teminatının kalmadığının bir kere daha gözler önüne serildiği söz edildi.
Yeni rejim yönetme usulünün tüm veçheleriyle sergilendiği tabir edildi
Raporda, 15 Temmuz gerekçesiyle ilan edilen OHAL şartlarında istikrar ve denetleme sisteminin süzgecinden geçmeden alınan antidemokratik karar ve uygulamalara, 24 Haziran 2018 genel seçimleriyle yürürlüğe giren ‘yeni rejim’ tarafından yapılan çeşitli düzenlemelerle kalıcılık ve süreklilik kazandırıldığı belirtildi.
Baskı ve denetime, hatta sıkça başvurulan çıplak şiddete dayalı bu yönetme üslubu tıpkı vakitte kutuplaştırma ve düşmanlaştırma siyasetleriyle birlikte sürdürülmekte ve makul bir mevzunun, kişinin ya da kümenin gaye gösterilmesi, itibarsızlaştırılması, ötekileştirilmesiyle eşgüdümlü ilerlediğinin vurgulandığı raporda, Cumhurbaşkanı tarafından rektör atanmasına karşı Boğaziçi Üniversitesi’nden yükseltilen haklı ve demokratik itiraza siyasal iktidar tarafından gösterilen tahammülsüzlük sırasında belirtilen yeni rejim yönetme stilinin tüm veçheleriyle sergilendiği söz edildi.
İşkence ve öteki berbat muamele yasağı ihlal edildi
Raporda yer alan Boğaziçi Üniversitesi protestoları sırasında yapılan birtakım hak ihlalleri şöyle:
- Yasaklamalar ve kolluk güçlerinin kozmik hukukta ve ülke yasalarında tanımlanan sıkıntı kullanma yetkisinin çok ötesinde kural dışı ve kontrolsüz şiddet kullanarak yaptığı müdahaleler sonucunda toplanma ve şov yapma özgürlüğü ihlal edildi.
- Kolluk güçleri en az 38 kentte yapılan barışçıl toplantı ve şovlara müdahale sırasında plastik mermi, ‘biber gazı’ ve ‘göz yaşartıcı gaz’ üzere kimyasal casuslardan üretilmiş silahlar ve basınçlı su kullandı.
- İşkence ve öteki berbat muamele yasağı ihlal edildi.
- Barışçıl toplantılara kolluk güçlerinin müdahalesi sırasında ve konut baskınlarında en az 801 kişi azap ve makûs muamele niteliğinde şiddete maruz kalarak gözaltına alındı.
- En az 13 kişi yaralandı.
- İşkence ve öteki berbat muameleye maruz kaldıkları gerekçesiyle TİHV’e 60 kişi başvurdu.
- Tutuklama, konut mahpusu ve öteki isimli denetim uygulamaları bir önlem olmaktan çıkarılarak cezalandırma aracı haline getirildi.
- 11 kişi tutuklandı.
- 228 şahsa isimli denetim, 29 bireye mesken mahpusu önlemi uygulandı.
- Yetkililer tarafından ötekileştirici, damgalayıcı ve nefret içerikli telaffuzlar kullanıldı, ayrımcılık yasağı ihlal edildi.
- İfade ve basın özgürlüğü ihlal edildi.
- En az 6 gazeteci yaralandı. 2 kişi toplumsal medya paylaşımları gerekçesiyle tutuklandı.
- Üniversitenin temel ve kurucu prensipleri olan akademik özgürlük ve kurumsal özerklik ihlal edildi.
- Örgütlenme özgürlüğü ihlal edildi.
- Konut dokunulmazlığı ihlal edildi.
Boğaziçi Üniversitesi protestoları sürecinde yaşanan hak ihlallerine daha detaylı bakmak için raporun tamamına buradan ulaşabilirsiniz.