Türkiye Uzay Ajansı Lideri Serdar Hüseyin Yıldırım, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi, Hukuk Fakültesi ve Gözlemevi Uygulama ve Araştırma Merkezi iş birliği ile gerçekleştirilen 1. Uzay İktisadı, Uzay Hukuku ve Uzay Bilimleri Sempozyumu’nda yaptığı konuşmada, iktisat ve hukuk boyutunun uzayda ihmal edilmemesi gerektiğini anlattı.
Uzay iktisadına ait değerlendirmelerde bulunan Yıldırım, uzayla ilgili ekonomik faaliyetlerin dünya üzerindeki ve uzaydaki boyutlarının olduğuna dikkati çekti.
Yıldırım, ulusal uzay çalışmaları esnasında uzay iktisadının durumu ayrıntılı tahlil ettiklerini lisana getirerek, şunları kaydetti:
“Pandemi süreci öncesindeki son sayılara nazaran, yapılan yatırım noktasında devletlerin uzay konusundaki harcamalarının toplamı 80 milyar dolar civarında. Birebir devir için toplam uzay iktisadının büyüklüğüne baktığımızda bu yaklaşık 480 milyar dolarlara kadar geliyor. 2030 yılına kadar bunun 1 trilyon doları bulacağı öngörülüyor.”
Bölgesel bir konumlama sisteminin oluşturulmasını hedeflediklerine işaret eden Yıldırım, bunun yalnızca ülkeye değil tüm bölgeye ekonomik yararının olacağını söyledi.
Yıldırım, bu alanda yapılacak yatırımların önemli getirisinin olacağını vurgulayarak, uzayda ana başlıkları oluşturan 3 ekonomik faaliyetin “uzayda üretim, uzay madenciliği ve uzay turizmi” olduğunu anlattı.
Uzayda üretim konusunda gündemde olan bahislere değinen Yıldırım, dünyanın yakın yörüngesinde 7 platform oluşturularak, bu platformlarda bilhassa kristalize yapılar ve biyoteknoloji alanlarında üretime başlanmasının planlandığını söyledi.
Yıldırım, bu 7 platformun yavaş yavaş farklı ülkeler ve şirketler tarafından oluşturulmaya başlandığını belirterek, şunları kaydetti:
“En azından 2 tane platformun üreticileri Ajansımızla temas ettiler. Türkiye’nin ilgi duyup duymadığını, bu projelerde yer almak isteyip istemediğini sordular. Natürel ki biz ilgi beyan ettik. Bunun kullanıcısı olmaktan çok başından itibaren içinde olan bir paydaş üzere görünmek isteriz dedik. Kabul etmeleri için bizim teknik ve bütçe olarak bu paydaşlığı kaldırabileceğimizi görmek isteyeceklerdir. Ben inanıyorum ki kaldırabiliriz. Gelişen vakit içerisinde bu platformlardan en azından birine bir paydaş olmak dileğindeyiz. Orada yapılacak üretimlerde de kelam sahibi olmayı istiyoruz.”
“Ay ilerde dünyanın uzaya açılan kapısı olacak”
ABD’nin Artemis Programı ile “Ay kolonisi” kurulmasını hedeflediğini anımsatan Yıldırım, Ay’ın ileride dünyanın uzaya açılan fırlatma kapısı olacağını söyledi.
Yıldırım, bu yüzden Türkiye’nin Ay programının çok değerli olduğunu aktararak, “Ay’dan yapılan bir fırlatma ile dünyadan yapılan fırlatma ortasında yer çekimi faktörü, atmosfer olmaması, etraf üzere çok büyük farklar var.” dedi.
Türkiye olarak uzay konusunda gelişmeleri çok sıkı takip ettiklerini aktaran Yıldırım, “Ülkemizin bu ekonomik ihtilalden nasibini alması gerekiyor. Gelişmelerin dışında kalmamamız gerekiyor. Bunun için de gereken önlemleri almamız gerekiyor.” diye konuştu.
“Göktürk Yenileme uydu sisteminin kontrat imzalama süreçleri bitmek üzere”
Türk Havacılık ve Uzay Sanayii AŞ (TUSAŞ) Genel Müdürü Temel Kotil de sempozyumda Türkiye’nin uydu ve uzay projelerine ait sunum yaptı.
Sunumunda TUSAŞ’ın faaliyetlerine ait de bilgiler paylaşan Kotil, Göktürk-1, Göktürk-2, Göktürk-3, Göktürk Yenileme, İMECE, Türksat 6A ve Small Geo uydularının özelliklerinden bahsetti.
Göktürk-1’in yerine geçecek “Göktürk Yenileme” uydu sisteminin devlet tarafından TUSAŞ’a verildiğini aktaran Kotil, şu anda kontrat imzalama süreçlerinin bitmek üzere olduğunu söyledi.