İzmir Dokuz Eylül Üniversitesi (DEÜ) Sarsıntı Araştırma ve Uygulama Merkezi (DAUM) Müdürü ve Jeoloji Mühendisliği Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hasan Sözbilir, son 1 aydır Yunanistan’ın başşehri Atina ve Aydın’ın Kuşadası ilçesinde meydana gelen sarsıntılara dikkat çekti. Deniz altı fay araştırmalarını sürdürdüklerini lisana getiren Prof. Dr. Sözbilir, “Bu zelzeleler bilhassa Karaburun Yarımadası ve Çeşme’ye 150 kilometre uzaklıktaki bir alanda yaşanıyor. Büyük ölçekli bir sarsıntı olduğunda, Karaburun Yarımadası ve Kuşadası Körfezi’nde tsunami tehlikesi yaratabilir. Yunanistan tarafından 7 civarında bir zelzele olursa, bizim tarafta tsunami meydana gelebilir” dedi.
Kuşadası Körfezi açıklarında 10 fay bulunuyor
DEÜ Zelzele Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürü ve Jeoloji Mühendisliği Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hasan Sözbilir, deniz altı faylarına dikkat çekti. DEÜ Deniz Bilimleri Enstitüsü olarak uzun yıllardır denizdeki fayları araştırdıklarını söyleyen Prof. Dr. Sözbilir, “Ege Denizi’nde 30 Ekim 2020’de meydana gelen 6.6 büyüklüğündeki sarsıntıdan sonra TÜBİTAK da denizde çalışma yaptı. Bilhassa Kuşadası ve Sığacık körfezinde İstanbul Teknik Üniversitesi ve DEÜ üzere birçok üniversitenin de içinde olduğu geniş çaplı bir çalışma oldu. Çalışmanın birinci sonuçları, geçen 31 Ekim’de gerçekleştirdiğimiz sarsıntı çalıştayında da yayınlandı. Kuşadası Körfezi açıklarında 10 fayın bulunduğu da sismik yansıma kesitleriyle ortaya çıkartılmış durumda. Değerli olan buradaki faylarla karadaki fayların kontağıdır. Doğudan batıya uzanan kimi fayların irtibatı da tespit edildi” dedi.
Karaburun Yarımadası’nda tsunami tehlikesi yaratabilir
Son 1 aydır Yunanistan’ın başşehri Atina ve Kuşadası Körfezi açıklarında 10’u 4’ün üzerinde çok sayıda sarsıntı meydana geldiğini belirten Prof. Dr. Hasan Sözbilir, “30 Ekim’de kırılan Sisam fayının batı ve doğu kısmında, Kuşadası Körfezi ve Yunan tarafında çok sayıda sarsıntı olmaya başladı. Bu sarsıntılardan 10’unun büyüklüğü 4’ün üzerinde. Şayet bunlar öncü bir zelzele niteliği taşıyorsa, Yunanistan taraflarında daha büyük bir zelzele olabilir. Bu sarsıntılar bilhassa Karaburun Yarımadası ve Çeşme’ye 150 kilometre uzaklıktaki bir alanda yaşanıyor. Büyük ölçekli bir sarsıntı olduğunda, Karaburun Yarımadası’nda tsunami tehlikesi yaratabilir. Yunanistan tarafından 7 civarında bir zelzele olursa, bizim tarafta tsunami meydana gelebilir” diye konuştu.
Faylarda gerilim birikti
İzmir’deki yıkıcı tesir yaratan 30 Ekim sarsıntısı sonrası bölgedeki faylarda gerilim artışı olduğuna da dikkati çeken Prof. Dr. Hasan Sözbilir, “TÜBİTAK araştırmasında, Kuşadası Körfezi’nde yer alan 10 fayın zelzele üretme potansiyelinin bulunduğu ortaya çıktı. Zelzeleye neden olan Sisam fayının, 30 Ekim’e kadar 4 bin yıldır kırılmadığı, sarsıntı üretme aralığının çok geniş olduğu ve yakın gelecekte yakın sarsıntı üretmeyeceği de görüldü. Lakin Kuşadası Körfezi’ndeki 10 yarar gerilim birikimi nedeniyle muhakkak ölçekle zelzeleler yaşanıyor. Bu bölgedeki fayların 6 ila 7 ortasında sarsıntı üretme potansiyeli var” dedi.
Kentsel dönüşüm şart
Yapı stokunun değerine dikkat çeken Prof. Dr. Hasan Sözbilir, “İzmir ölçeğinde 1 milyona yakın yapı stoku var. Bunun yüzde 60’dan fazlası sarsıntıya dayanıksız. Birinci olarak yapılması gereken kentsel dönüşüm. Yıllardır bu çalışmalar yavaş yürüdü fakat son vakitte sismik aktivitenin artması bu çalışmanın biran önce yapılması gerektiğini söylüyor” dedi.
