Milliyet gazetesinden Ayşegül Kahvecioğlu’nun haberinde yer alan bilgilere nazaran yapılacak düzenlemelerle “etkin pişmanlık” kararları vergi hataları için de uygulanacak.
Kişi, vergi cezasına yönelik yargısal süreç başlamadan evvel aktif pişmanlıktan yararlanırsa cezasını yüzde 50; yargısal süreç başladıktan sonra yararlanırsa yüzde 25 indirimli olarak ödeyecek. Hakkında “konutu terk etmeme tedbiri” kararı verilen bir kişinin konutta geçirdiği her iki gün; bir gün sayılarak mahkûmiyetinden düşülecek.
Yurt dışına çıkış yasağı üzere isimli denetim düzenlemeleri en geç 4 ayda bir gözden geçirilecek. Kişinin isimli denetimde geçireceği mühletlere de 2 yıl sonu getiriliyor. Yeni yargı paketi mağdura iddianame gönderilmesi üzere kritik düzenlemeler de içeriyor.
Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay başkanlığında yapılan toplantıda yeni yargı paketine son formu verildi. AK Parti tarafından önümüzdeki hafta Meclis’e sunulması beklenen 32 unsurluk pakette yer alan kıymetli düzenlemeler özetle şöyle:
Pişmanlık indirimi
Etkin pişmanlık kararları vergi cürümleri için de uygulanacak. Mevcut maddede da yer alan, “etkin pişmanlık” hakkı, fakat hatanın işlendiğinin kamu makamlarınca öğrenilmesinden evvel mümkün olabiliyor; kabahat konusu fiil kamu makamlarının bilgisine girdikten sonra kişi “pişmanlık” kararlarından faydalanamıyor.
Getirilecek yeni düzenleme ile kişi kabahat konusu fiilin cezasına yönelik yargısal süreç başlamadan evvel aktif pişmanlıktan yararlanırsa cezayı yüzde 50; yargısal süreç başladıktan sonra yararlanırsa yüzde 25 indirimli olarak ödeyecek.
Sulh ceza mahkemelerinin tutuklama ve isimli denetim kararlarına, “dikey denetim” getirilecek. Yani sulh ceza mahkemelerini artık sulh ceza mahkemeleri değil asliye ceza ve ağır ceza mahkemeleri denetleyecek.
Kredi kartı aracılığıyla dolandırıcılık hatalarından açılan davalarda “yetkisizlik” kararlarının önüne geçebilmek için bu tıp davalarda mağdurun bulunduğu yer mahkemesi yetkili olacak. Şahısların tabire çağrılmasında, davet kağıdının yanı sıra elektronik posta, SMS, faks üzere teknikler de kullanılacak.
Mağdura, müşteki olduğu belgeden duruşmaya çağrılırken davet kağıdının yanı sıra açılan davanın iddianamesi de gönderilecek. Söz vermek için mesai saatleri dışında rastgele bir yerde yakalanan bireye “taahhütte bulunması” halinde bir keze mahsus mühlet verilecek. Taahhüdünü yerine getirmeyen bireylere bin TL ceza kesilecek.
Somut kanıt şartı
Katalog kabahatlerden yapılacak tutuklama için somut kanıt kaidesi aranacak. Böylelikle; “soykırım, insanlığa karşı cürümler, göçmen kaçakçılığı, insan ticareti, taammüden öldürme, silahla nitelikli yaralama, sonucu sebebiyle ağırlaşmış yaralama, azap, cinsel atak, çocuğun cinsel istismarı, hırsızlık, yağma, uyuşturucu yahut uyarıcı husus imal ve ticareti, hata işlemek için örgüt kurma, devletin birliğini ve ülke bütünlüğünü bozma, düşmanla işbirliği yapma, devlete karşı savaşa tahrik, askeri tesisleri tahrip ve düşman askeri hareketleri faydasına mutabakat, düşman devlete maddi ve mali yardım, anayasayı ihlâl, cumhurbaşkanına suikast ve fiili hücum, yasama organına karşı cürüm, hükümete karşı hata, Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti’ne karşı silahlı isyan, devlet güvenliğine yahut anayasal sisteme karşı cürümleri işlemek maksadıyla örgüt kurma ve bu örgütlere silah sağlama, silah kaçakçılığı, bankacılar tarafından işlenen zimmet kabahati, kaçakçılık, tarihi eser kaçakçılığı, müsaadesiz araştırma, hafriyat ve sondaj, taammüden orman yakma, tehlikeli kimi belli hususlarla yahut yüzünü örtmek suretiyle toplantı ve yürüyüşe katılma, toplantı ve şov yürüyüşü sırasında yasadışı örgütlere ilişkin birtakım belli simgeleri kullanma, terör örgütü propagandasına dönüştürülen toplantı ve şov yürüyüşlerinde kimlik gizlemek maksadıyla yüzü gizleme” üzere hatalarda tutuklama için bundan bu türlü makul kuşku kâfi olmayacak.
İnsan Hakları Hareket Planı’nda yer alan ve pakete eklenmesi düşünülen “çocuk mahkemelerinde vazife yapan hâkim, savcı ve avukatların ‘cübbesiz’ olarak duruşmalara katılmasına” yönelik düzenleme tekliften çıkarıldı. Düzenlemenin “cübbesiz duruşmaların suça sürüklenen çocukların yargının otorite ve caydırıcı gücünü görmesini engelleyebileceği” gerekçesiyle tekliften kaldırıldığı tabir ediliyor.
İki yıl sınırı
Mevcut maddede, hakkında “konutu terk etmeme tedbiri” kararı verilen bir kişinin meskende geçirdiği mühlet, mahpus cezasından mahsup edilemiyordu. Yeni düzenleme ile kişinin konutta geçirdiği her iki gün; bir gün üzerinden mahkumiyetten düşülecek. Yurt dışına çıkış yasağı üzere isimli denetim düzenlemeleri en geç 4 ayda bir gözden geçirilecek.
Kişinin isimli denetimde geçireceği mühletlere 2 yıl hududu getirilecek. Beraat kararı verilmesi halinde tespit ve dinlemeye ait kayıtlar imha edilecek. Lekelenmeme hakkı çerçevesinde sanıkla ilgili yalnızca argümana ait kanıtlar iddianameye konulacak. Avukatların vekili ile görüşmesi, soruşturmanın emelini tehlikeye düşürecek somut varlıkların bulunması halinde bekletilebilecek. Yönetime yapılan müracaatlarda yönetimin yanıt verme müddeti 60 günden 30 güne indirilecek.
Boşanmış eş de kapsama alınıyor
Eşe karşı işlenen cürümlerle ilgili kanunda öngörülen cezayı artıran sebepler, boşanmış eşi de kapsayacak halde genişletilecek. Eziyet, azap, taammüden öldürme ve taammüden yaralama cürümlerinin boşanılan eşe karşı işlenmesi “nitelikli haller” ortasına dahil edilecek. Boşandığı eşini öldürenler ağırlaştırılmış müebbet mahpus cezası ile yargılanacak.
Nafaka ve çocuk teslimine yeni formül
Hürriyet gazetesinden Gizem Karakış’ın haberinde yer verdiği bilgilere nazaran de en çok merak edilen nafaka ve çocuk teslimi mevzularının 4. yargı paketinde olmaması tarafında karar alındığı öğrenildi.
Nafakada üst hudut ya da evlilik yılı
Yeni formüller üzerinde çalışılan nafaka ve çocuk tesliminin 5. yargı paketinde olması bekleniyor. Buna nazaran, nafakada ya üst hudut belirlenecek ya da evlilik müddeti temel alınacak. AK Parti kurmayları çocukların icra yolu ile tesliminde yeni formül üzerinde çalışıyor.
Almanya modelinin örnek alındığı çocuk teslimi formülüne nazaran de teslim sırasında Aile Bakanlığı yetkilileri ve bir çocuk psikologu devreye girecek. Çocuk tesliminde çocuğun ruhsal durumu göz önüne alınacak ve uzmanlar tarafından dinlenecek. Son karar, çocuğun görüşleri uzmanlar tarafından incelendikten sonra verilecek.