Koronavirüs pandemisi nedeniyle 17 Mayıs’a kadar sürecek tam kapanma periyodunda İçişleri Bakanlığı, yayımladığı genelgelerle evvel alkol satışını yasakladı sonra da marketlerde giysi, kırtasiye eserleri ve oyuncak satışına da yasak getirildi. Ankara Barosu’na kayıtlı avukat ve bir çocuk babası Dr. Cenk Yiğiter, İçişleri Bakanlığı’nın oyuncak satışını da yasaklayan bu genelgesine karşı Danıştay’da dava açtı.
Yiğiter, yürütmesinin durdurulması ve iptali istemiyle açtığı davada, genelgenin; “ölçülülük ilkesine” muhalif olduğunu belirterek, “Bu süreçler ile elde edilebilecek bir kamu faydası bulunmadığı üzere bu süreçler aksine toplumsal adaleti, halk sıhhatini ve kamunun iyiliğini tehdit eden sonuçlar doğurmaktadır. Bu manada davaya bahis süreçler sebep ögesi ve emel ögesi tarafından de hukuka aykırıdır” dedi.
Yiğiter dava münasebetinde Birleşmiş Milletler Çocuk Haklarına Dair Sözleşmesi’ni de hatırlatarak, şunları belirtti:
Çocukların pandemi sürecinin başından beri sokağa çıkması kısıtlanmış durumdadır. Bu çocukların uzunca bir müddettir hayatları meskende sürmektedir. Çocukların hayatlarını konutta kapalı, toplumsal münasebetlerden uzak biçimde sürdürmek zorunda oldukları bu süreçte, ruhsal gelişimleri, eğitsel gelişimleri özel bir hassasiyet gerektirmektedir. Bu çocukların konutta geçirdikleri vakit boyunca hem eğlenmeleri hem psikolojilerinin ve sağlıklı gelişimlerinin sağlanması hem de mesken içi eğitimleri gereği, kaleme, kâğıda, deftere, kitaba, boyama kitabına, boyaya, oyuncağa, eğitsel yayınlara muhtaçlıkları olduğu ortadadır.
Gerekçelerini açıkladı
Yiğiter, genelgenin neden iptal edilmesi gerektiğini unsur madde özetle şöyle açıkladı:
Asgari seviyede anayasal bir çerçeveye, anayasal bir geleneğe sahip bir devlette, atanmış bir İçişleri Bakanı, kanunun dahi dokunamayacağı alanlarda gece yarısı genelgeleri ve de basına verilen demeçlerle tüm ülkede geçerli, tüm insanların toplumsal ve ekonomik hayatlarını, özel hayatlarını, gündelik hayatlarını direkt etkileyen kararlar alarak ülkeyi fiilen yönetemez.
Alkollü eserlerin yasaklanmasının pandemi ile, pandemi karşısında alınması gerekli önlemler ile hiçbir hukukî, bilimsel, rasyonel, mantıksal bağı bulunmamaktadır. -İdare tarafından da bu türlü bir bağ kurulmaya tenezzül dahi edilmemiştir… pandemi krizi bir fırsat olarak görülerek, bu süreçlerle davacı müvekkil de dahil olarak insanların ömür üslubuna, özel hayatına, özel hayatlarını nasıl ne biçimde sürdürmek istediklerine, özel hayatlarında nasıl yaşayıp ne tüketeceklerine demokratik toplum sisteminin ve laik Cumhuriyetin gereklerine karşıt biçimde, keyfi biçimde, tek bir kişinin siyasal durumu, gündelik siyasal maksatları, dünya görüşü ve dinî referanslarıyla müdahale edilmektedir.
Nitekim ülkemizde alkollü eserlerdeki vergilendirme yoluyla fahiş fiyatlandırma siyaseti sonucunda, giderek büyüyün bir kaçak alkollü eser piyasası oluşmakta; her geçen gün daha çok yurttaş bu korsan piyasadan kaçak alkollü eserler satın alma yolunu seçmektedir. Korsan piyasalarda satılan, merdiven altı üretim mamulü kontrolsüz alkollü eserler münasebetiyle çok yakın tarihlerde ülke çapında toplu vefatlar dahi gerçekleşmiştir.
Avukatlık mesleği tam kapanma günlerinde de devam eden, kamu hizmeti niteliği taşıyan mesleklerden biridir. Bu manada kırtasiye eserlerinin bir avukat için zarurî gereksinimler kapsamında olduğu ortadadır. Gerçekten şu anda yazmakta olduğumuz bu dilekçeyi mahkemenize getirmeden evvel yazıcıdan çıktı olarak alacağız ve bunun için A4 kağıda muhtaçlık bulunmaktadır. Şu anda mevcudumuzda A4 kağıt neyse ki bulunmaktadır. Fakat bu kağıt stokumuz bittiği anda mahkemenizde bir dava süreci başlatmak dahi mümkün olmayacaktır.
‘Çamaşırlar zayi olursa’
İçişleri Bakanı Soylu, tek başına, keyfi biçimde, kendi dünya görüşü, siyasal konumu, gündelik siyasal gayeleri ve dinî referansları ile, bu ülkede yaşayan milyonlarca insanın hayat şekline müdahale etmek üzere hareket ederek evvel alkollü eserleri yasaklamak istemiş; lakin kamuoyundan gelen yansılar sonucunda yasağı ortadan kaldırmak yerine genişletmeye karar vermiş, işi çocuklar için alınacak kağıdı, kalemi, pastel boyayı, oyuncağı, eğitsel yayınları yasaklamaya vardırmıştır.
On milyonlarca çalışan, çalışmak zorunda olan insanın kıyafetlerinin, çoraplarının, çamaşırlarının çok kirlenmesi ve paklığı için zaman/imkan olmaması durumunda yahut bunların ziyan görmesi, zayi olması durumunda ne yapacağı meçhuldür.”