Türkiye’de sayısı 120 bini bulan restoran ve kafeler ile buralarda istihdam edilen 2 milyona yakın çalışan salgından en fazla etkilenen kısımların başında geliyor. Pandemi devrinin başlangıcından bu yana işletmelerin yüzde 20’sinin iflas ettiğini lisana getiren Turizm Restoran Yatırımcıları ve Gastronomi İşletmeleri Derneği (TURYİD) Lideri Kaya Demirer, geçen sene başlayan kısmi periyodik kapatmaların bu senede devam ettiğine dikkat çekerek, bunun kesimde iflas ve kapanmaları artıracağını söyledi.
Kapanma ve iflas yüzde 25 eşiğinde
Dünya gazetesinde yer alan habere nazaran, Ramazan ayı ve bayram sürecinde kapalı kalınmasının hali hazırda yüzde 20’ye ulaşan iflas ve kapanmaların, yüzde 25 bandının üzerine çıkacağı varsayımında bulunan Demirer, Kısa Çalışma Ödeneği (KÇÖ) iptali ile çalışanların zarurî fiyatsız müsaadeye çıkmış olmasının da kıymetli problemler ortasında olduğunu söyledi.
Geçtiğimiz haftalarda açıklanan bin 500 TL’lik dayanağın yetişmiş eleman açısından büyük bir meşakkat yaratacağını anlatan Demirer, “Günlük 50 TL’lik geçim takviyesinin yetersizliği nedeniyle, bu arkadaşlar ileriye optimist bakamayıp dalı terk ediyorlar. Bilhassa 3 bin 600 gün sayısını dolduranlar iş yerleri ile bağlarını koparıyor. Bu durum da şu anda büyük nakit zahmeti çeken işletmeleri çok güç durumda bırakıyor” diye konuştu.
Kaya Demirer, öncelikli olarak Mart sonu sona eren KÇÖ’nün devam etmesinin çalışanlar açısından değerli olduğunu söyledi. Demirer, öteki beklentilerini ise şöyle sıraladı:
Tükenmiş olan öz sermaye dikkate alındığında başta tekrar yapılandırmaya giren ve taksitlerini ödeyemeyen işletmelere taksit öteleme imkanı, düşük faizli işletme sermayesi niteliğinde uzun vadeli KGF kredisi, açılış sonrası istihdamı müdafaa koşulu ile 2020 yılında ciro kayıpları fiyatında SGK-Prim dayanağı ile indirilmiş KDV’lerin yıl sonuna kadar devam ettirilmesini bekliyoruz.
‘300 bin çalışan daha işsiz kalabilir’
Tüm Restoranlar ve Turizmciler Derneği (TÜRES) Lideri Ramazan Bingöl de ramazan ayının kaybedildiğini artık kesimin bayram sonrasına yönelik umutlu olduğunu söyledi. Bingöl, “Bayramdan sonra büsbütün açılmayı bekliyoruz. Açılmazsa inanılmaz probleme girecek dal. Bu süreçte de bizim dala özel bir teşvik lazım. Çalışanların bin 500 TL ile geçinmesi çok güç. Çalışanların yarısı bekliyor şu an. Yasaktan sonra dayanak gelmezse en az 300 bin kişi işiz kalabilir” dedi.