Kamu ve özel bölümün toplam 435 milyar dolar dış borcu bulunuyor. Bu meblağ ülkenin gayrisafi yurtiçi hasılasının yüzde 59’una denk geliyor. Dış borcun 190,3 milyar dolarının 1 yıl içinde döndürülmesi gerekiyor.
BirGün’ün haberine nazaran, dün Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) bu göstergeyi yayımlayınca, 1 yıl içinde döndürülmesi gereken borçların da 190,3 milyar dolarla rekor kırdığı anlaşıldı. Bu fiyata cari süreçler açığı da eklendiğinde ülkenin 1 yıllık finansman gereksinimi 200 milyar doların üzerine çıkıyor.
Borcun büyük kısmı ise özel dalın omuzlarına binmiş durumda olmakla birlikte kamunun borçlar içindeki hissesi artıyor. TCMB bilgilerine nazaran 190,3 milyar dolarlık borcun yüzde 64,8’i özel kesime ilişkin. Özel dal içinde de bankaların yükümlülükleri öne çıkıyor. Toplam borç stoku içinde kamunun hissesi yüzde 23,2 olarak, TCMB’nin hissesi da yüzde 12 olarak kaydedildi.
1 yıl içinde döndürülmesi gereken borçta son aylardaki artış ise riski artırıyor. Türkiye’deki birinci koronavirüs olayının görüldüğü Mart ayında 168,9 milyar dolar olan fiyat, kısa müddet içinde 2021 Ocak ayında dolar bazında yüzde 12,7’lik artış kaydetti. Daha evvel bu göstergedeki rekor 2018’in Şubat ayındaki 185,9 milyar dolardı. O yılın yaz aylarında yaşanan Rahip Brunson krizinin tetiklenmesinde de bu fiyatın yüksek olması tesirli olmuştu.
2018’in Şubat ayındaki rekor 2020’nin aralık ayında 188,8 milyar dolarla kırılmıştı. Aralık 2020 ile Ocak 2021 ortasında borcun artmaya devam ederek yeni bir rekor kırması tedirginliği daha da artırdı.
1 yıl içinde döndürülmesi gereken dış borçlardaki artışın temel nedeni, ülkedeki ekonomik aktörlerin pandemi sürecinde uzun vadeli borç yerine 1 yıldan kısa vadeli borç kullanılması oldu. Çünkü salgın devrinde borçların vadesi kısaldı. Buna nazaran 2020’nin nisan ayında 1 yıldan kısa vadeli borç fiyatı 115,3 milyar dolarken, bu meblağ 2021’in Ocak ayında 140,3 milyar dolara kadar yükseldi.
Uzun vadeli borçlar içinde vadesine 1 yıldan kısa müddet kalanlar da eklendiğinde ülkenin 1 yıldan kısa müddette döndürmesi gereken fiyat 190,3 milyar dolara yükseliyor.