Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın imzasıyla 20 Mart gecesi yayımlanan Merkez Lideri Atama Kararı Resmi Gazete’de yayımlandı. Naci Ağbal, Erdoğan’ın misyondan aldığı üçüncü Merkez Bankası Lideri oldu. Naci Ağbal’dan evvel Merkez Bankası Lideri olan Murat Uysal ve Murat Çetinkaya da Erdoğan tarafından vazifeden alınmıştı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 20 Mart gecesinde TCMB Lideri Naci Ağbal’ı vazifeden alarak, yerine eski milletvekili ve Yeni Şafak müellifi Şehap Kavcıoğlu’nu atamıştı. Naci Ağbal, 4 aylık başkanlık müddetinde siyaset faizini yüzde 10,25’ten geçtiğimiz hafta yapın Para Siyasetleri Konseyi (PPK) toplantısında 200 baz daha artırarak 19’a çıkarmıştı.
AKP’den açıklama: Piyasalara meydan okumak değildir
AKP Genel Lider Yardımcısı ve İktisat İşleri Lideri Nurettin Canikli Ağbal’ın misyondan alınmasına ait açıklama yaptı. Ağbal, “Hükümetin, optimal müspet gerçek faiz düzeyinin belirlenmesinde para siyaseti araçlarını rasyonel kullanmadığını ve bu nedenle de iktisada büyük bir mali yük getirdiğini düşündüğü Merkez Bankası liderini değiştirmesi piyasalara meydan okumak değildir” dedi. Ağbal’ın açıklamaları şöyle:
– Merkez Bankası liderlerine Kanunla verilen öncelikli misyon fiyat istikrarının sağlanmasıdır. Bugüne kadar vazife yapan tüm Merkez Bankası liderleri Kanunla verilen fiyat istikrarının sağlanması maksadına daima sadık kalmışlardır.
– Merkez Bankası Başkanlığı misyonuna getirilen rastgele birisinin bu maksadın dışına çıkması mümkün değildir, eşyanın tabiatına karşıttır.
– Hükümetlerin temel maksadı olan istikrarlı büyümenin lakin öngörülebilir ve makul düzeylerde denetim edilebilen fiyatlar genel seviyesi ile gerçekleştirilebildiği bilimsel bir olgudur. Para siyaseti araçları da bu gerçek göz önünde bulundurularak dizayn edilir.
– TL cinsi varlıklara sağlanan gerçek getirinin olumlu bir pahada dengelenmesi, TL cinsi varlıklara olan talebin canlı tutulması için gereklidir. Negatif gerçek faizin TL cinsi varlıklardan altın ve dövize gerçek yönelişi ve dolarizasyonu hızlandırdığı bilinmektedir ve görülmüştür.
– İktisat tek bir istikrardan ibaret değildir, bir istikrarlar manzumesidir. Tüm bu dengelerin birlikte kıymetlendirilmesi ve modellenmesi gerekir. Müspet gerçek faizin para ikamesini durduracak, hatta karşıt para ikamesinin önünü açacak düzeyde olması rasyonel olmanın bir gereğidir.
– Öbür taraftan, müspet gerçek faizin optimal düzeyde olması da bir zorunluluktur. Optimal düzeyin altında kalan gerçek faiz oranı dolarizasyon akışını durdurmaz. Optimal düzeyin üzerinde belirlenen gerçek faiz ise iktisat için maliyetler ortaya çıkarır.
– Üretim, ihracat, istihdam amaçlarını olumsuz tarafta tesirler. Finans kuruluşlarının etkin kalitesini bozar. Optimal gerçek faiz düzeyi için yol gösterici faktörlerden bir tanesi beklentilerdir, piyasa beklentisidir. Piyasa beklentisi olumlu gerçek faizin sonunu belirler.
– Piyasa beklentisinin üzerine çıkılması iktisada yük getirir, enflasyon beklentisini üste taşır. İktisattaki fiyatlamalar da yükselen enflasyon beklentisine nazaran realize olur. Bu durum Merkez Bankasının temel amacı olan fiyat istikrarının sağlanmasını da zorlaştırır.
– Hükümetin, optimal müspet gerçek faiz düzeyinin belirlenmesinde para siyaseti araçlarını rasyonel kullanmadığını ve bu nedenle de iktisada büyük bir mali yük getirdiğini düşündüğü Merkez Bankası liderini değiştirmesi piyasalara meydan okumak değildir.
– Yalnızca iktisadın kaynaklarının ve para siyaseti araçlarının verimli ve tesirli kullanılması gerektiği hassasiyetini yansıtır.
– Türkiye iktisadı 19 yıldır piyasa kurallarını hiç taviz vermeden uygulamış, iç ve dış şokların ağırlaştığı periyotlarda dahi sermaye hareketlerinin liberalizasyonunu sağlamıştır.
– Türkiye iktisadı için piyasa iktisadı kurallarının kararlılıkla uygulanması altının çizilmesi gereken bir kredibilite kaynağı olmuştur.
– Bundan sonra da piyasa kurallarının ve sermaye hareketlerindeki liberalizasyonun kararlılıkla uygulanması kırmızı çizgiler olmaya devam edecektir.
Yeni Şafak: Bu operasyonu kime çektiniz
İktidara yakın Yeni Şafak gazetesi, Merkez Bankası (MB) Para Siyaseti Şurası’nın siyaset faizinde artış kararını “Türkiye’ye operasyon” olarak nitelemiş ve MB Lideri Naci Ağbal’ı gayeye koymuştu.
Gazete, MB’nin yüzde 17 olan siyaset faizini 200 baz puan artırarak yüzde 19’a çıkartması kararını “Bu operasyonu kim ismine çektiniz” başlığıyla manşetine taşımıştı.