Konya’da, 300 metre çap ve 145 metre derinliğe sahip Obruk Gölü’nde, 1988 yılında yüzeye kadar ulaşan su düzeyi 28 metre azaldı.
Konya Jeoloji Mühendisleri Odası ve Konya Teknik Üniversitesi Jeoloji Kısım Lideri Prof. Dr. Fetullah Arık, “Obruk Gölü’nde su düzeyi, 1988’de yüzeye yalnızca 1- 2 metre varken, şu an taban 28 metre su düşümünden bahsediyoruz” dedi.
Obruklar nasıl oluştu?
Konya’da, bilhassa Karapınar ilçesinde irili ufaklı 600’e yakın obruk yer alıyor. Kimilerinin tabanında su bulunurken, kimilerinin ise yeri kuru oluyor. Konya- Aksaray kara yolunun 70’inci kilometresinde, Kızören mevkisinde oluşan obruk ise içinde tatlı suyun birikmesiyle göle döndü.
300 metre çapında, 145 metre derinliğe sahip Obruk Gölü, Kapadokya güzergahında olduğu için de bilhassa Çin ve Kore’den gelen turistlerin ilgisini çekiyor. Tıp otobüsleriyle doğal hoşluğu görmek için gelen turistler, obruğun eşsiz imajı karşısında fotoğraf çektiriyor. Bulunduğu mahalleye ve bitişiğinde Selçuklular periyodunda yapılan hana ismini veren Obruk Gölü, yazın birinci aylarında koyu lacivert ve yeşil olan renginin yaz ilerledikçe çivit mavisi, berrak hal alma özelliğini taşıyor.
Gölde su azaldı
Yer altı su düzeyinin 45 metre derinliklerine kadar düştüğü Konya Ovası’ndaki öteki göllerde olduğu üzere Obruk Gölü’nde de su düzeyi azaldı. 1988’deki fotoğraflara bakıldığında su düzeyi yüzeydeyken, artık yaklaşık 28 metre azaldı. Jeoloji Mühendisi Prof. Dr. Fetullah Arık, yalnızca gölün değil Konya havzasının büyük kısmında yer altı su düzeyinin azaldığını belirtti. Arık, “Sadece Kızören obruğu değil, bölgedeki birçok obrukta su vardı. Örneğin; Çıralı obruğu, Kızören obruğuna yakın bir obruktur. Burada yer altı su düzeyi 80’li yıllara kadar çok üstteydi. Hatta Devlet Su İşleri, Tımraş obruğunda, Kızören obruğunda su alma yapıları kurup, ziraî sulamada kullanıldı lakin şu anda gittiğiniz vakit göreceksiniz ki oradaki su alma yapısı askıda yani yer altı suyu oradan daha aşağı düşmüş. Bu yer altı sularımız 40- 45 metre düştü, dememizin en değerli ispatlarından bir tanesidir” dedi.
Bölgede çöl kuralları hakim
Obruk Gölü’ndeki su düzeyinin 28 metre azaldığına dikkat çeken Prof. Dr. Arık, şöyle konuştu:
“O bölgedeki Çıralı obruğunda da geçmişte epeyce düzgün bir su yüksekliği varken, şu anda büsbütün kurumuş vaziyette ve obruğun tabanında yeni bir obruk da oluşmaya başlamış. Bunlar yer altı suyunun çekildiğinin önemli bir formda göstergeleridir. Bu havza içerisinde yer altı sularının akım istikameti ekseriyetle güneyden kuzeye Tuz Gölü’ne gerçek. Bütün havzanın aldığı yağış Türkiye ortalamasının kat kat altında, yarısından bile az. Bölgedeki yağışları memleketler arası değerlendirdiğimizde bölgede çöl kuralları hakim. Kızören obruğu dediğimiz Obruk Gölü’nde su düzeyi 1988 yılında yüzeye yalnızca 1- 2 metre varken şu anda en taban 28 metre su düşümünden bahsediyoruz. Bu havzanın kuzeyinde bir bölge, havzanın güneyine gidecek olursak Karapınar etrafında çok daha fazla bir düşüm var. Şayet biz yer altı sularını bu biçimde kullanmaya devam edersek bir gün susuz kalacağımız gerçeğiyle karşı karşıya kalacağız. Münasebetiyle önlemlerin hemen alınması gerekiyor. Alınacak önlemlerde su kullanımının kesinlikle denetimli, tasarruflu ve verimli olması gerekiyor zira yağışları artırma talihimiz yok. Oradaki jeolojik yapıyı değiştirme talihimiz yok. Denetim edebileceğimiz tek bir şey var, o da yer altı suyu kaynaklarıdır.”
DHA